ΟΙ ΜΕΤΑΡΡΥΘΜΙΣΤΙΚΕΣ ΠΡΟΣΠΑΘΕΙΕΣ
Οι μεγάλες κατακτήσεις των Ρωμαίων έφεραν:
- κοινωνικές αλλαγές
- αλλοίωση των ηθών
- απομάκρυνση από προγονικές αρετές
Πρωταγωνιστής στην αντιμετώπιση της κοινωνικής και πολιτικής διαφθοράς ήταν ο Κάτων ο Τιμητής. Μετά την εκλογή του στο αξίωμα του Τιμητή (184 π.Χ.) επιχείρησε:
- την κάθαρση της τάξης των συγκλητικών
- την κάθαρση της τάξης των ιππέων
Ο Κάτων προσπάθησε επίσης:
- να περιορίσει την πλεονεξία των συγκλητικών
- και να ελέγξει την συμπεριφορά τους
Παρόλο που είχε ελληνική παιδεία, αποστρεφόταν στο τέλος καθετί το ελληνικό, γιατί πίστευε πως τα ρωμαϊκά ήθη αλλοιώθηκαν από τις ελληνικές συνήθειες και τον ελληνικό πολιτισμό. Οι προσπάθειες του Κάτωνα δεν είχαν κανένα αποτέλεσμα μια και οι ελληνικές συνήθειες είχαν ριζώσει στην ρωμαϊκή κοινωνία.
ΤΙΒΕΡΙΟΣ ΚΑΙ ΓΑΪΟΣ ΓΡΑΚΧΟΣ
Ο Τιβέριος Γράκχος (Tiberius Sempronius Gracchus) εκλέχθηκε δήμαρχος το 133 π.Χ.
Πρότεινε τον αγροτικό νόμο, σύμφωνα με τον οποίο δεν μπορούσε κανείς να κατέχει πάνω από 500 πλέθρα (1 πλέθρο = ± 900 m²) με ανώτατο όριο τα 1000 πλέθρα αν είχε τουλάχιστον 2 παιδιά. (250 πλέθρα για κάθε παιδί).
Πρότεινε επίσης να μοιραστεί ο θησαυρός του βασιλιά της Περγάμου Αττάλου Γ΄, ο οποίος κληροδότησε το βασίλειό του στον ρωμαϊκό λαό, για να μπορέσουν οι ακτήμονες να αγοράσουν εργαλεία για την καλλιέργεια της γης.
Οι συγκλητικοί αντέδρασαν εξαγοράζοντας τις συνειδήσεις του λαού με αποτέλεσμα να αποτύχουν τα σχέδια του Τιβέριου Γράκχου, ο οποίος δολοφονήθηκε. Οι νόμοι του δεν εφαρμόστηκαν ποτέ.
Ο αδερφός του Τιβέριου, Γάιος Γράκχος (Gaius Sempronius Gracchus) εκλέχθηκε το 123 π.Χ. δήμαρχος, 10 χρόνια μετά την εκλογή του αδερφού του, και συνέχισε το μεταρρυθμιστικό του έργο:
- εφάρμοσε τον αγροτικό νόμο
- προσπάθησε να περιορίσει τους συγκλητικούς και την δράση τους
- ίδρυσε αποικίες και εγκατέστησε ακτήμονες
- καθιέρωσε την διανομή σιταριού για τους φτωχούς στη Ρώμη
- μείωσε τα χρόνια της στράτευσης
- αύξησε τον στρατιωτικό μισθό
- συγκρότησε δικαστήρια από ιππείς που δίκαζαν υποθέσεις αυθαιρεσιών των συγκλητικών
- εμπόδισε με νόμο την επιλογή των επαρχιών από τους συγκλητικούς
Οι συγκλητικοί εφάρμοσαν εναντίον του Γάιου Γράκχου την ίδια τακτική, όπως εναντίον του αδερφού του Τιβέριου: εξαγόρασαν ένα μέρος του πλήθους και το έστρεψαν εναντίον του.
Ο Γάιος κινήθηκε ανοιχτά εναντίον της συγκλήτου, όμως η εξέγερση απέτυχε, οι οπαδοί του εξοντώθηκαν και ο ίδιος διέταξε έναν δούλο του να τον σκοτώσει το καλοκαίρι του 121 π.Χ.
Οι μεταρρυθμίσεις των Γράκχων στόχευαν:
- στον έλεγχο της κοινωνικής ανισότητας
- στην αποκατάσταση πολλών ακτημόνων
- στην αποδυνάμωση των συγκλητικών
Το έργο των Γράκχων απέτυχε διότι η κατάσταση που δημιουργήθηκε μετά τις κατακτήσεις δεν ευνοούσε τις αλλαγές.
(Σημείωση: η παρουσίαση του θέματος σε Power Point με περισσότερο φωτογραφικό υλικό μπορεί να αναζητηθεί εδώ)
Πηγή εικόνας των Γράκχων: https://la.wikipedia.org/wiki/Tiberius_et_Gaius_Gracchus
