Κλασσική Εποχή (480 – 323 π.Χ.)
Ο Πελοποννησιακός Πόλεμος (431 – 404 π.Χ.)
Κατά τον Πελοποννησιακό Πόλεμο συγκρούστηκαν δύο μεγάλες συμμαχίες της εποχής:
- η Αθηναϊκή με επικεφαλής την Αθήνα
- η Πελοποννησιακή με επικεφαλής την Σπάρτη
Η Ελλάς παραμονές Πελοποννησιακού Πολέμου
Η αντιπαράθεση είχε τις ρίζες της στους ανταγωνισμούς μεταξύ των δύο πόλεων αλλά και:
- στη φυλετική διαφορά Αθηναίων (Ιωνες) και Σπαρτιατών (Δωριείς)
- στη διαφορετική πολιτειακή συγκρότηση της δημοκρατικής Αθήνας και της ολιγαρχικής Σπάρτης
- στις ηγεμονικές τάσεις της Αθήνας
Ο Πελοποννησιακός Πόλεμος καταγράφηκε από δύο ιστορικούς της Αρχαιότητας: τον Θουκυδίδη και τον Ξενοφώντα και χωρίζεται σε τρεις περιόδους:
- Αρχιδάμειος Πόλεμος (431 – 421 π.Χ.)
- Σικελική Εκστρατεία (415 – 413 π.Χ.)
- Δεκελεικός Πόλεμος (413 – 404 π.Χ.)
Ο Πελοποννησιακός Πόλεμος ήταν εξοντωτικός για όλες τις ελληνικές πόλεις, ιδιαίτερα όμως για αυτές, που έγιναν πεδίο σύγκρουσης, όπως οι Πλαταιές, η Μυτιλήνη και η Μήλος.
ΑΛΚΙΒΙΑΔΗΣ: Ο εφιάλτης των Αθηναίων
Ο Αλκιβιάδης ήταν θερμός υποστηρικτής της Σικελικής εκστρατείας με σκοπό την υπόταξη των Συρακουσών και κατόπιν την εδραίωση της αθηναϊκής κυριαρχίας στην Μεγάλη Ελλάδα.
Μετά την συγκέντρωση μεγάλου αριθμού πλοίων (132 τριήρεις) και στρατού (περίπου 11.400 άνδρες) οι Αθηναίοι εκστράτευσαν στην Σικελία. Στο μεταξύ ο Αλκιβιάδης αυτομόλησε στη Σπάρτη μετά από κατηγορία για ασέβεια, και έπεισε τους Σπαρτιάτες να πολεμήσουν εναντίον των Αθηναίων. Μετά από δύο χρόνια επιχειρήσεων, όπως αναφέρει ο Θουκυδίδης, «οὐδὲν [έστι] ὅ,τι οὐκ ἀπώλετο», δηλαδή δεν έμεινε τίποτε που να μη χαθεί. Ελάχιστοι Αθηναίοι επέζησαν. Πέρα από την προδοσία απέναντι στην Αθήνα, ο Αλκιβιάδης κατέφυγε στη συνέχεια στην αυλή του Πέρση βασιλιά, και προέτρεψε τους Πέρσες να επέμβουν στην Ελλάδα.
ΟΙ ΣΕΝΕΠΕΙΕΣ ΤΟΥ ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΙΑΚΟΥ ΠΟΛΕΜΟΥ
- μεγάλες υλικές καταστροφές
- εξαχρείωση ανθρώπων
- ανάμειξη των Περσών στα ελληνικά πράγματα
- ήττα των Αθηναίων
- αναγνώριση της Σπαρτιατικής ηγεμονίας
- κρίθηκε το μέλλον των ελληνικών πόλεων στον επόμενο αιώνα
Η ΚΡΙΣΗ ΤΗΣ ΠΟΛΗΣ-ΚΡΑΤΟΥΣ
Τον 4ο αιώνα π.Χ. οι πόλεις-κράτη αντιμετώπισαν εκ νέου οικονομική και πολιτική κρίση. Οξύνθηκε μεταξύ τους ο ανταγωνισμός και οι συγκρούσεις, που πολλές φορές υποκινούνταν από τους Πέρσες. Ο στόχος των Περσών ήταν η διάσπαση των ελληνικών δυνάμεων. Μετά το τέλος του Πελοποννησιακού Πολέμου οι Πέρσες δημιούργησαν με παρέμβασή τους έναν αντισπαρτιατικό συνασπισμό από Θήβα, Αθήνα, Κόρινθο και Άργος.
Ξέσπασε ένας 10ετής πόλεμος, που είναι γνωστός ως Βοιωτικός ή Κορινθιακός Πόλεμος που τελείωσε με την «Ανταλκίδειο Ειρήνη» ή «Ειρήνη του Βασιλέως» με τους εξής όρους:
- παραδόθηκαν όλες οι πόλεις της Μ. Ασίας και της Κύπρου στους Πέρσες
- όλες οι ελληνικές πόλεις ήταν αυτόνομες εκτός από Σκύρο, Λήμνο και Ίμβρο που ανήκαν στην Αθήνα
- οι Σπαρτιάτες έγιναν τοποτηρητές της ειρήνης στην Ελλάδα
(Σημείωση: η παρουσίαση του θέματος σε Power Point με περισσότερο φωτογραφικό υλικό μπορεί να αναζητηθεί εδώ)
