Συνεχίζοντας το πρόγραμμα συναισθηματικής νοημοσύνης μιλήσαμε για τη σημασία και τη δύναμη των λέξεων που χρησιμοποιούμε, όταν μιλάμε. Με βάση το βιβλίο της Ελίζαμπεθ Βέρντικ «Οι λέξεις δεν είναι για να πληγώνουν» κουβεντιάσαμε και κάναμε κάποιες δραστηριότητες, οι οποίες μας βοήθησαν να εξωτερικεύσουμε τις δικές μας καλές ή άσχημες εμπειρίες.

Πρώτα διαβάσαμε το βιβλίο. Κατά την ανάγνωσή του τα παιδιά έλεγαν πολλές δικές τους λέξεις ανάλογες με το ύφος της συγγραφέα. Αυτές τις λέξεις τις κατέγραφα. Ακολούθησε συζήτηση, στην οποία τα παιδιά εξέφρασαν προσωπικές τους εμπειρίες με περιστατικά που είτε τους έκαναν να χαρούν είτε τους πλήγωσαν. Κυκλώσαμε με κίτρινο μαρκαδόρο- το χρώμα το επέλεξαν τα παιδιά – τις λέξεις που μας κάνουν να χαμογελούμε, όταν τις ακούμε και με κόκκινο- επίσης το χρώμα το διάλεξαν τα παιδιά- τις λέξεις που μας πληγώνουν.

Τελειώνοντας την ανάγνωση ζήτησα από τα παιδιά να γράψουν σε ένα χαρτί τρεις λέξεις που τους έχουν πει και τους άρεσε να που τις άκουσαν και τρεις λέξεις που δεν τους άρεσαν. Διαβάσαμε τα χαρτάκια τους και μαζί με τις λέξεις που κατέγραφα, όταν διαβάζαμε το βιβλίο κάναμε δυο πίνακες αναφοράς με τις «Λέξεις που χαμογελούν» και τις «Λέξεις που πληγώνουν». Αυτοί οι πίνακες χρησιμεύουν όντως ως πίνακες αναφοράς. Κάθε φορά που κάποιο παιδί θα μιλήσει άσχημα σε κάποιον συμμαθητή του, κάποιος άλλος του υποδεικνύει τους πίνακες και του λέει: «Δε μιλάμε έτσι. Το λέει και στην αφίσα!»

Επισημάναμε επίσης το γεγονός ότι πολλές φορές δε μιλάει το στόμα μας κι όμως ο άλλος καταλαβαίνει τι θέλουμε να πούμε μόνο από τις κινήσεις του σώματός μας ή τους μορφασμούς του προσώπου μας. Μοίρασα στα παιδιά μια φωτοτυπία με εικόνες ανθρώπων σε διάφορες στάσεις και αναγνωρίσαμε συναισθηματικές καταστάσεις. Κατόπιν παίξαμε ένα παιχνίδι παντομίμας. Ψιθύρισα σε κάθε παιδί ένα συναίσθημα (χαρά, λύπη, άγχος, αγωνία, περιέργεια, θυμό, αδιαφορία, κοροϊδία κ.α.) και αυτό έπρεπε να το απεικονίσει με παντομίμα. Μόλις έδωσα το σύνθημα καθένας απεικόνισε το συναίσθημα που του είχα πει ενώ άρχισαν να κινούνται ελεύθερα στο χώρο. Με το χτύπημα από το τυμπανάκι σταμάτησαν και καθένας παρατήρησε αυτόν που βρισκόταν πιο κοντά του και μετά έλεγε ένας ένας τι πίστευε ότι απεικόνιζε ο άλλος.

Παίξαμε επίσης το γνωστό παιχνίδι «Σπασμένο τηλέφωνο» και στο τέλος συζητήσαμε πώς πολλές φορές αυτά που φτάνουν στα αυτιά μας σαν λόγια του άλλου πολλές φορές είναι σαν τις λέξεις από το «σπασμένο τηλέφωνο», δηλαδή παραποιημένες και προκαλούν άδικες παρεξηγήσεις.

Τα παιδιά συνειδητοποίησαν τη δύναμη των λέξεων και των εκφράσεων στην επικοινωνία και προσπαθούν πραγματικά να βελτιώνονται.

Φέτος στην ώρα της ευέλικτης ζώνης ασχολούμαστε με θέματα συναισθηματικής νοημοσύνης. Τώρα δουλεύουμε τη φιλία. Ξεκινήσαμε με κουβέντα για το αν είναι σημαντικό να έχει κανείς φίλους και γιατί, ποιος είναι καλός φίλος, ποια είναι τα χαρακτηριστικά του και φτιάξαμε τον ήλιο της φιλίας.

Πώς όμως μπορούμε να αποκτήσουμε φίλους;

Κουβεντιάσαμε και προτείναμε τρόπους που μας βοηθούν να αποκτήσουμε φίλους

π.χ.  να μιλάμε όμορφα , να  μοιραζόμαστε τα πράγματά μας, να βοηθάμε, να χαιρετάμε πρώτοι, να κρατάμε μυστικά κ.α.

Μερικές δραστηριότητες που κάναμε σχετικά με αυτά που συζητήσαμε:

Μοίρασα μετά χαρτάκια σε κάθε ομάδα που έγραφαν κάποιον τρόπο απ΄ αυτούς που είπαν ή και άλλον. Έπειτα η κάθε ομάδα θα έπρεπε με παντομίμα να παρουσιάσει στους υπόλοιπους τι έλεγε το χαρτάκι της και οι άλλοι να καταλάβουν, να το βρουν και να το πουν. Έτσι σκέφτονταν και προσομοίωναν στιγμές από τα παιχνίδια τους ή τη συναναστροφή τους γενικά. Μ΄ αυτό τον τρόπο έπαιρναν το ρόλο και του “δυνατού” και του “αδύνατου”                       π.χ. Να ξέρεις να χάνεις στο παιχνίδι    ή     Να βοηθάς όποιον το χρειάζεται   κ.α.

Στη συνέχεια αφού επεξεργάστηκα κάποιες φωτογραφίες που τράβηξα από την παντομίμα, έγραψα από κάτω αυτό που έγραφε το χαρτάκι τους και η κάθε ομάδα έβαψε το δικό της και φτιάξαμε ένα κολάζ με 5 τρόπους που μας βοηθούν να γίνουμε φιλικοί.

Όταν ήμουν μικρή θυμάμαι ότι ο πατέρας μου δε με άφηνε να διαβάζω τα εικονογραφημένα της Disney, γιατί τα θεωρούσε ακατάλληλα. Ήθελε να διαβάζουμε βιβλία. Ίσως βέβαια να μην είχε και πολύ άδικο για τα συγκεκριμένα. Έλα όμως που το απαγορευμένο είναι πάντα πιο γλυκό! Κι εγώ σαν παιδί έπαιρνα από τους φίλους μου και διάβαζα κρυφά. Ε, τώρα που μεγάλωσα είπα να μην κάνω κι εγώ τα ίδια. Έτσι φέτος που είχα δ΄τάξη, είδα ότι μια ενότητα της γλώσσας ασχολούνταν με κόμικ και μια που κι σύμβουλός μας στα πλαίσια της δημιουργικής γραφής που ξεκινήσαμε από πέρσι μας πρότεινε να ασχοληθούμε, όσοι θέλαμε, και με κόμικ, είπα στα παιδιά: “Παιδιά, τι λέτε; Φτιάχνουμε κόμικ;” Φυσικά την απάντηση θα την μαντεύετε… Έτσι…

Στην αρχή ζήτησα από τα παιδιά να φέρουν στην τάξη ό,τι κόμικ είχαν στο σπίτι. Αφού τα συγκεντρώσαμε κάθε παιδί διάλεξε κάποιο για να το διαβάσει. Στη συνέχεια και σχεδόν καθ’ όλη τη διάρκεια του προγράμματος συνέχισαν να διαβάζουν Αστερίξ από τη βιβλιοθήκη του σχολείου, όπου υπάρχει όλη η σειρά του και άλλα εικονογραφημένα.

Στο μεταξύ μιλήσαμε για την τεχνική του κόμικ, πώς είναι χωρισμένη η ιστορία σε καρέ, τη γλώσσα τους, δηλ. πώς εκφράζονται τα διάφορα συναισθήματα είτε στις φιγούρες είτε στα συννεφάκια, επίσης πώς αναγνωρίζουμε τους ήχους, τι σημαίνουν τα διάφορα εφέ  και όλα αυτά τα εντοπίζαμε στα κόμικ που είχαμε.(είχα επιλέξει κάποιες χαρακτηριστικές σελίδες από τον Αστερίξ, τις είχα φωτοτυπήσει και τις είχα μοιράσει στα παιδιά)

Κατόπιν ζήτησα να γράψει η κάθε ομάδα τη δική της ιστορία,  να φτιάξει το δικό της κόμικ χωρίς να βάλει συννεφάκια και να το δώσει σε μια άλλη ομάδα ή οποία θα έβαζε τα συννεφάκια με τα λόγια. Αυτή η δραστηριότητα έγινε μάλλον λίγο νωρίς, αλλά μας βγήκε σε καλό κι αυτό γιατί; Όταν ανταλλάξανε τα κόμικ τους δεν μπορούσαν να καταλάβουν και να φανταστούν μια ιστορία επειδή οι ήρωες των καρέ δεν έδειχναν τα συναισθήματά τους και η κίνηση ήταν σχεδόν απούσα. Βέβαια δεν είναι εύκολο να φτιάξεις εικόνες που να «μιλάνε»! Έτσι συνειδητοποίησαν πόσο σημαντική είναι η έκφραση στην εικόνα.

Στη συνέχεια επέλεξα ένα μύθο του Αισώπου, τον οποίο θα δουλεύαμε ομαδικά με το πρόγραμμα Pixton. Διαβάσαμε το κείμενο στην τάξη και το χωρίσαμε σε καρέ. Είπαμε πώς θα εικονογραφούσαμε κάθε καρέ κι ετοίμασα την εικονογράφηση στο Pixton επειδή ο χειρισμός του είναι δύσκολος από μικρά παιδιά. Άφησα όμως να προσθέσουν τα παιδιά τα συννεφάκια και τα λόγια. Αυτά τα κάναμε όλοι μαζί στην τάξη. Αφού τους έδειξα πώς προσθέτουν τα συννεφάκια και πώς γράφουν, κάθε παιδί ερχόταν στον υπολογιστή και συμπλήρωνε στο κόμικ  αυτά που έλεγε.

Όταν ολοκληρώσαμε κι αυτή τη δραστηριότητα διαβάσαμε κι άλλους μύθους του Αισώπου. Κατόπιν διάλεξε κάθε ομάδα έναν για να τον κάνει κόμικ. Αφού διάβασε κάθε ομάδα το μύθο της, χώρισε το κείμενο σε καρέ και άρχισε να τον εικονογραφεί. Όταν ολοκλήρωσαν τις δουλειές τους, τις παρουσιάσαμε στην τάξη και μετά τις πήρα, τις σκάναρα, έφτιαξα μια παρουσίαση (ppt) και ηχογραφήσαμε τα κείμενα για να την έχουν ενθύμιο.

Μέχρι εδώ ήταν η πρώτη φάση του προγράμματος. Στη δεύτερη φάση κάθε συνάδελφος θα συνεργαζόταν με κάποιον άλλον και θα συνδημιουργούσαν οι τάξεις τους μια ιστορία που θα γινόταν κόμικ. Στο σχολείο μου συμμετείχαμε όλοι οι συνάδελφοι στο πρόγραμμα. Έτσι αποφασίσαμε να συνεργαστούμε μεταξύ μας. Η δική μας ομάδα αποτελούνταν από τις τάξεις γ΄, δ΄ και στ΄. Συμφωνήσαμε να γράψει η στ΄ την ιστορία και στη συνέχεια να χωρίσουμε την ιστορία στα τρία και κάθε τάξη να δουλέψει το κομμάτι της. Η γ΄τάξη πρότεινε η ιστορία που θα φτιάχναμε σε κόμικ να ήταν η συνέχεια από ένα κείμενο που υπάρχει στο ανθολόγιο της γ΄και δ΄τάξης, τον “Άντζελμαν”. Συμφωνήσαμε και οι υπόλοιποι και ξεκινήσαμε. Όταν ολοκλήρωσε η στ΄ την ιστορία, μας την διάβασε και τη χωρίσαμε στα τρία. Στη συνέχεια κάθε τάξη έβγαλε τα καρέ που αντιστοιχούσαν στο κομμάτι της και την εικονογράφησε. Ξεκίνησε πρώτα η γ΄τάξη και οι άλλες κρατήσαμε την εικονογράφηση των ηρώων ίδια ώστε να αναγνωρίζονται. Στα υπόλοιπα κάθε παιδί έβαλε την προσωπική του σφραγίδα.

      ΑΝΤΖΕΛΜΑΝ 1

Αυτό που έχω να πω είναι ότι πράγματι τα παιδιά δουλεύουν και αποδίδουν πολύ καλύτερα όταν υπάρχει ένα πραγματικό ερέθισμα και κίνητρο. Τόσο πολύ τους άρεσε που σε ότι έγραφαν πετούσαν και κάποια σκηνή κόμικ, ένα κεφαλάκι με ένα συννεφάκι με λόγια.

Την περσινή χρονιά με τα παιδιά της Δ΄τάξης πραγματοποιήσαμε πρόγραμμα για τη φιλία με τίτλο ¨Ποιος είναι φίλος μου¨ στις ώρες της Ευέλικτης Ζώνης. Τα παιδιά συμμετείχαν με μεγάλο ενθουσιασμό, δούλεψαν με διάθεση, χάρηκαν τις συζητήσεις και τις δραστηριότητες, δέθηκαν περισσότερο μεταξύ τους, συνειδητοποίησαν σημαντικά πράγματα γύρω από ένα τόσο σπουδαίο θέμα για την ηλικία τους , αλλά και για κάθε ηλικία.

Σας παραθέτουμε συνοπτικά τη δουλειά μας μέσα από μια παρουσίαση που ετοίμασα στο τέλος και την οποία μαζί με όλες τις υπόλοιπες δραστηριότητες και φωτογραφίες της χρονιά τους την έδωσα ως αναμνηστικό με τη λήξη της σχολικής χρονιάς.

Με αφορμή τα κεφάλαια “Αγρίμια και πουλιά του βουνού και του δάσους” και “Ζώα της θάλασσας” από τη Μελέτη Περιβάλλοντος ασχοληθήκαμε ιδιαίτερα με τα ζώα υπό εξαφάνιση.Ψάξαμε πληροφορίες στο διαδίκτυο, συμπληρώσαμε ταυτότητες από κάποια ζώα και δημιουργήσαμε στο google maps διαδραστικό χάρτη, όπως φαίνεται στις φωτογραφίες, με τους εθνικούς δρυμούς και τα θαλάσσια πάρκα της χώρας μας. Τα παιδιά που εργάστηκαν ήταν της γ΄δημοτικού. Τους ήταν ιδιαίτερα ενδιαφέρον και δούλεψαν με πολλή διάθεση.

ταυτότητες ζώων

φύλλο εργασίας1

φύλλο εργασίας(2)