Οταν η ανάγκη γίνεται φιλοτιμία, οι ελλείψεις μετατρέπονται σε κίνητρο και αφορμή για δημιουργικότητα. Το αξίωμα βρίσκει εφαρμογή και στην ελληνική εκπαίδευση, απ’ όπου λείπουν τόσα και περισσεύουν άλλα τόσα, κάνοντας τους εκπαιδευτικούς να σηκώνουν τα χέρια ψηλά και τους μαθητές να βαριούνται αφόρητα το μάθημα.

Σε αυτό το φόντο και με την πρόθεση να εμπλουτίσει την εκπαιδευτική διαδικασία, να προσελκύσει το ενδιαφέρον των μαθητών του και να τους βοηθήσει να αποκτήσουν συνδυαστική και κριτική σκέψη, ο διευθυντής του Γυμνασίου Οινόης Καστοριάς, του πλέον ακριτικού σχολείου του νομού που απέχει μόλις δυόμισι χιλιόμετρα από τα ελληνοαλβανικά σύνορα, εγκατέστησε για τους σαράντα πέντε περίπου μαθητές και μαθήτριές του ένα πρωτοποριακό σύστημα διαδραστικής εκπαίδευσης με ελάχιστο κόστος. Ο κ. Γιώργος Πλεύρης κατασκεύασε έναν διαδραστικό πίνακα που επιτρέπει στους μαθητές να επιδρούν πάνω στα βιβλία τους και το υπόλοιπο εκπαιδευτικό υλικό τους (όπως αυτά παρουσιάζονται στον πίνακα σε ψηφιακή μορφή), κάνοντας το μάθημα περισσότερο ενδιαφέρον. Μολονότι οι διαδραστικοί πίνακες άρχισαν να κάνουν δειλά δειλά την εμφάνισή τους στο ελληνικό σχολείο, ξεκινώντας από το ακριτικό Λέχοβο Φλώρινας, η «πατέντα» του σαρανταπεντάχρονου φιλόλογου και επιμορφωτή στις νέες τεχνολογίες ξεχωρίζει αφενός επειδή είναι κυριολεκτικά χειροποίητη και αφετέρου διότι το κόστος της ανέρχεται σε μόλις σαράντα ένα ευρώ. Στο εμπόριο, ένας μέτριας ποιότητας τέτοιος πίνακας κοστίζει περίπου χίλια εξακόσια ευρώ.

Ετσι, όπως λέει ο κ. Πλεύρης «κάθε σχολείο στην Ελλάδα μπορεί ν’ αποκτήσει τουλάχιστον έναν». Ο κ. Πλεύρης επιστράτευσε ένα γνωστό ηλεκτρονικό παιχνίδι με την τεχνολογία wii, δηλαδή αισθητήρες υπέρυθρων ακτίνων που συλλαμβάνουν τις κινήσεις του παίκτη και τις προβάλλουν στην οθόνη, με αποτέλεσμα ο παίκτης να «μπαίνει» στο παιχνίδι. Στη συνέχεια, κατασκεύασε μια διαδραστική πένα/ποντίκι επίσης υπέρυθρων ακτίνων, ακολουθώντας τις οδηγίες που βρήκε στο Διαδίκτυο. «Είναι πολύ εύκολο, ακόμη και για ανθρώπους θεωρητικής κατεύθυνσης, όπως εγώ. Για όποιον χρειαστεί μπορώ να προσφέρω βοήθεια», τονίζει.

Το αποτέλεσμα είναι, ό,τι φαίνεται στην οθόνη του υπολογιστή να προβάλλεται μέσω του προτζέκτορα στον πίνακα ή σε οποιαδήποτε επιφάνεια, όπως για παράδειγμα ένας τοίχος. Εκεί ο μαθητής χρησιμοποιώντας τη διαδραστική πένα μπορεί να αλλάξει κάτι πάνω στην προβαλλόμενη εικόνα, επιδρώντας εξ αποστάσεως και στον υπολογιστή. «Πλέον ο μαθητής έρχεται στο επίκεντρο, και ο εκπαιδευτικός περνάει σε δεύτερο πλάνο», λέει στην «Κ» ο κ. Πλεύρης προσθέτοντας πως ο διαδραστικός πίνακας εξάπτει το ενδιαφέρον των μαθητών που δεν ακούν παθητικά τον καθηγητή.

Παράλληλα, σύμφωνα με τον ίδιο, εφόσον ισχύσει η εξαγγελία του υπουργείου Παιδείας για «έναν φορητό υπολογιστή για κάθε μαθητή Γυμνασίου», οι μαθητές θα είναι σε θέση να συνδέσουν το δικό τους υπολογιστή με εκείνον του διαδραστικού πίνακα και να προβάλουν απευθείας τις εργασίες τους στον πίνακα ή να κρατήσουν αντίγραφα ολόκληρου του μαθήματος. Προς το παρόν, ο κ. Πλεύρης προσπαθεί να εμπλουτίσει την ευρεσιτεχνία του, την οποία θα εφαρμόσει από τη νέα σχολική χρονιά, με δύο δέκτες υπέρυθρων, ώστε να μπορούν να αλληλεπιδρούν δύο άτομα ταυτόχρονα στον πίνακα. Εξάλλου, σε συνεργασία με το Πανεπιστήμιο της Ουάσιγκτον, αναζητεί εκπαιδευτικές εφαρμογές που θα φανούν χρήσιμες στο μάθημα, χωρίς ωστόσο να στοιχίσουν το παραμικρό στο σχολείο.

Της Ζωγιας Κουταλιανου

Η τάξη του Λυκείου όπου διδάσκει Μαθηματικά ο Σαμ Καλαβίτα είναι εξαιρετικά θορυβώδης και ζωντανή- υπερβολικά θα έλεγαν συνάδελφοί του. Ο καθηγητής ξέρει έναν έναν τους μαθητές του στην Προπαρασκευαστική Ακαδημία Φέρμοντ, στο Άναχαϊμ της Καλιφόρνιας, και στους περισσότερους έχει δώσει μάλιστα κάποιο παρατσούκλι (Πεταλούδας, Μπάτμαν, Τσάμπιον κ.λπ.). Αυτοί από την πλευρά τους θεωρούν τον Καλ, όπως τον αποκαλούν, τον καλύτερο καθηγητή Μαθηματικών του κόσμου. Και ίσως να μην έχουν άδικο. Τα αποτελέσματα του περυσινού διαγωνισμού Αdvanced Ρlacement (ΑΡ), που επιτρέπει στους μαθητές Λυκείου να αποκτούν προβάδισμα για το πανεπιστήμιο, δείχνουν πως οι 81 μαθητές του Σαμ Καλαβίτα πέτυχαν τα καλύτερα αποτελέσματα, με μέσο όρο 4,79 στα 5 (69 πήραν το τέλειο 5). Στις 19 Φεβρουαρίου, ο Σαμ Καλαβίτα τιμήθηκε με το βραβείο Siemens, που απονέμεται σε 50 καθηγητές «για την υποδειγματική διδασκαλία τους και την ενθουσιώδη προσήλωσή τους στους μαθητές».

Πρώην μηχανικός αεροδιαστημικής, πρώην προπονητής της πάλης σε Λύκεια και για λίγο εργάτης σε ράντσο στη Μοντάνα, ο Καλ, ο οποίος είναι και πατέρας εννέα παιδιών, έχει πολύ καλή σχέση με τους μαθητές του και ενεργητικότητα που περισσεύει. Βλέπει τον εαυτό του σαν ένα είδος προπονητή των Μαθηματικών και πιστεύει πως η μάθηση πρέπει πριν απ΄ όλα να είναι ένα παιχνίδι. Ο μεγάλος εχθρός του είναι η πλήξη. «Μας βάζει προκλήσεις, όμως ξέρει και να μας κάνει να αισθανόμαστε άνετα και κυρίως εξηγεί καλά», λέει στους «Τάιμς» του Λος Άντζελες ο 16χρονος Μπρουκ Τζινγκ. Ο Σαμ Καλαβίτα ανέπτυξε την εκπαιδευτική φιλοσοφία του όταν ήταν προπονητής πάλης.

Θεωρεί ότι η διαδικασία της μάθησης είναι η ίδια στα μαθηματικά και στη φυσική αγωγή- ο μαθητής πρέπει να αποκτά νέες δεξιότητες, να τις αφομοιώνει με την πρακτική άσκηση, αλλά και να μπορεί ανά πάσα στιγμή να επιστρέφει στα βασικά. «Μία από τις δυσκολίες της συμβατικής προσέγγισης είναι ότι οι καθηγητές πιστεύουν πως πρέπει να βάλουν το περιεχόμενο των εγχειριδίων μέσα στο κεφάλι των μαθητών, οι οποίοι πρέπει στη συνέχεια να μπορούν να το αναμασούν. Το πρόβλημα είναι ότι πολύ γρήγορα τα έχουν όλα ξεχάσει», διαπιστώνει.

«Υπόσχομαι στους μαθητές ότι μαζί μου δεν θα ξεχάσουν ποτέ». Κάνει ιδιαίτερα μαθήματα στα διαλείμματα και τα Σάββατα οργανώνει φροντιστήρια τα οποία παρακολουθούν κάθε εβδομάδα πάνω από 60 μαθητές. Παραδέχεται πως οι περισσότεροι από τους μαθητές του δεν είναι μαθηματικές ιδιοφυΐες, όμως λατρεύουν τον διαφορικό και τον ολοκληρωτικό λογισμό, έναν κλάδο των Μαθηματικών που χρησιμοποιείται στις φυσικές επιστήμες, στη μηχανική και στην οικονομία. «Αυτό που τους αρέσει στον διαφορικό και ολοκληρωτικό λογισμό είναι ότι δεν πίστευαν ποτέ πως θα ήταν ικανοί να τους κάνουν», εξηγεί. «Δουλειά μου δεν είναι να κάνω να γεννιούνται ιδιοφυΐες, αλλά να ενθαρρύνω την επιμονή». TA NEA

Ο βουλευτής Β΄Αθηνών, κ. Γρηγόρης Ψαριανός κατέθεσε ερώτηση προς τους κ.κ. Υπουργούς Εθνικής Παιδείας & Θρησκευμάτων και Οικονομίας & Οικονομικών με Θέμα: «Μισθοδοσία εκπαιδευτικών».  

Μια από τις αρμοδιότητες της Δ/νσης Λειτουργικής Ανάπτυξης Πληροφοριακών Συστημάτων του Υ.Π.Ε.Π.Θ είναι η εισαγωγή στο Διατραπεζικό Σύστημα «ΔΙΑΣ» της μισθοδοσίας υπαλλήλων, εκπαιδευτικών και λοιπού προσωπικού. Όπως αναφέρεται στην ιστοσελίδα του Υπουργείου, το συγκεκριμένο έργο έχει ήδη αναπτυχθεί. Στην πραγματικότητα, σήμερα, παρά τις επανειλημμένες εξαγγελίες και, το σπουδαιότερο, παρόλο που έχουν ήδη δοθεί αρκετά χρήματα για το συγκεκριμένο έργο, μόνο δύο διευθύνσεις δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης έχουν ενταχθεί σ’ αυτό. Επιπρόσθετα, δεν υπάρχει ακόμα οργανωμένο σύστημα μηχανοργάνωσης και για το λόγο αυτό παρατηρούνται φαινόμενα κατάργησης της μηχανοργάνωσης (όπως επιχειρήθηκε να συμβεί στη Δ/νση β/θμιας Εκπαίδευσης Πειραιά) και ανάθεσης της μισθοδοσίας των εκπαιδευτικών σε Ιδιωτική εταιρεία. (την Εθνική Τράπεζα. Για το γεγονός αυτό η sine έχει ίδια  άποψη, καθόσον ξεσηκώθηκαν όλοι οι εκπαιδευτικοί του Πειραιά).  Το γεγονός αυτό αντιβαίνει στην αυτονόητη υποχρέωση της Πολιτείας να αναλάβει τη μηχανοργάνωση της μισθοδοσίας των εκπαιδευτικών, χωρίς να επιβαρύνεται η εκπαιδευτική διαδικασία των σχολείων, και κρούει τον κώδωνα του κινδύνου σχετικά με την διασφάλιση των προσωπικών δεδομένων. Με βάση τα προαναφερόμενα, ερωτώνται οι αρμόδιοι κ.κ. Υπουργοί:

· Πόσα χρήματα έχουν δοθεί από το 1998 στην Α.Ε. ΔΙΑΣ προκειμένου να ενταχθούν όλοι οι εκπαιδευτικοί στο συγκεκριμένο διατραπεζικό σύστημα;
· Για ποιο λόγο μέχρι σήμερα δεν έχουν προχωρήσει οι διαδικασίες ένταξης και ποιο είναι το χρονοδιάγραμμα ολοκλήρωσης τους;
· Ποια μέτρα προτίθενται να πάρουν προκειμένου να εξασφαλιστεί ότι η μηχανοργάνωση της μισθοδοσίας των εκπαιδευτικών θα γίνεται από την πολιτεία χωρίς να επιβαρύνεται η εκπαιδευτική διαδικασία των σχολείων και ότι σε καμιά περίπτωση δεν θα δοθεί σε ιδιωτικές εταιρείες ή τράπεζες. Πηγή

Ο κ. Πάνος Δρακόπουλος, δάσκαλος, γράφει για τις διαφορές ανάμεσα στο φινλανδικό και το ελληνικό εκπαιδευτικό σύστημα, όπως εκτίθενται από τον καθηγητή κ. Γ. Μπαμπινιώτη:
«1. Διάρκεια Υποχρεωτικής Εκπαίδευσης: εννέα χρόνια στη Φινλανδία (Δημοτικό και Γυμνάσιο).- Έξι χρόνια στην Ελλάδα (στα χαρτιά).
2. Δαπάνες για την Εκπαίδευση: στη Φινλανδία 5,2% (ή κατ΄ άλλη πηγή, 5,7%) του ΑΕΠ, έναντι 3,2% στην Ελλάδα.
3. Ευθύνη λειτουργίας των σχολείων: τα σχολεία λειτουργούν στη Φινλανδία με ευθύνη της Τοπικής Αυτοδιοίκησης υπό την εποπτεία του υπουργείου Παιδείας (δηλαδή πλήρης αποκέντρωση με λαμπρά κίνητρα άμιλλας, ουσιαστικής προσφοράς και ανάπτυξης της Τοπικής Αυτοδιοίκησης). Στην Ελλάδα, πλήρης συγκεντρωτισμός: κράτοςυπουργείο Παιδείας. Η Τοπική Αυτοδιοίκηση έχει κυρίως την ευθύνη της συντήρησης των κτιρίων, της εξεύρεσης χώρων κ.τ.ό., δηλαδή την αγγαρεία…- που και αυτή, στην καλύτερη περίπτωση, τη φέρει εις πέρας με το “κέφι” νεοσσού φαντάρου…
4. Απόδοση μαθητών: ελέγχεται συστηματικά και εξασφαλίζονται πραγματικά ίσες ευκαιρίες στη Φινλανδία, με άμεση και αποτελεσματική αντιμετώπιση των μαθησιακών δυσκολιών των μαθητών, όπου εμφανίζονται, για να μπορούν να συμβαδίζουν με τους άλλους. Στην Ελλάδα η παρακολούθηση είναι ελλιπής και η ενισχυτική διδασκαλία μέχρι στιγμής αναποτελεσματική.
5. Εκπαίδευση εκπαιδευτικών: συνεχής επιμόρφωση και δυνατότητες μετεκπαίδευσης στη Φινλανδία. Μεγάλο πρόβλημα στην επιμόρφωση των εκπαιδευτικών στην Ελλάδα, περιορισμένες οι δυνατότητες μεταπτυχιακών σπουδών.
6. Σχολικές βιβλιοθήκες: ευρεία, συστηματική, σχολικά εντεταγμένη χρήση σχολικών βιβλιοθηκών στη Φινλανδία (κάθε σχολείο έχει πρόσβαση σε παρακείμενη, καλά εξοπλισμένη σχολική βιβλιοθήκη, σε συνδυασμό με δυνατότητες αξιοποίησης της σύγχρονης εκπαιδευτικής τεχνολογίας). Σοβαρή έλλειψη σχολικών βιβλιοθηκών στην Ελλάδα.
7. Εισαγωγικές εξετάσεις στα ΑΕΙ: εκτός του σχολείου, εθνικές εξετάσεις σε βασικά μαθήματα σε συνεργασία με πανεπιστήμια στη Φινλανδία. Εντός του Σχολείου και ερήμην των πανεπιστημίων στην Ελλάδα».

Τί ελπίδες έχουμε; Βέβαια, θα ήθελα να γνωρίζω μερικές πληροφορίες ακόμα. Όπως, ωράρια λειτουργίας σχολείων, ωράρια καθηγητών, υποχρεώσεις καθηγητών και αμοιβές εκπαιδευτικών.  Θέλει αρετή και τόλμη…

Διάβαζα το άρθρο του κ. Π. Παρασκευόπουλου  (Ο κ. Παρασκευάς Παρασκευόπουλος είναι ομότιμος καθηγητής του ΕΜΠ), στο ΒΗΜΑ και το παραθέτω:
Το υψίστης σημασίας λειτούργημα που ονομάζουμε Παιδεία μπορούμε να το περιγράψουμε, πολύ συνοπτικά, με την εξίσωση Ελληνική Παιδεία ίσον Βατοπαιδεία, όπου με τον όρο «Βατοπαιδεία» εννοούμε ότι η Παιδεία μας είναι ένα ανάλογο σκάνδαλο με εκείνο του Βατοπαιδίου και ότι για τα χάλια της Παιδείας μας υπεύθυνοι είναι (όπως και στο Βατοπαίδι), κατά κύριο λόγο, οι λειτουργοί της, δηλαδή οι καθηγητές της. Ειδικά για τα ΑΕΙ, το κακό που γίνεται από τους ίδιους τους καθηγητές είναι πολύ μεγάλο, είναι τεράστιο. Μάλιστα δε, για να το περιγράψουμε σε όλο του το μεγαλείο, χρειάζονται βιβλία ολόκληρα. Ας σταθούμε στα πλέον σημαντικά σημεία:
1 Σε κάθε γωνιά της Γης ισχύει ότι το Πανεπιστήμιο ίσον οι καθηγητές του. Στη χώρα μας περίπου το 75% των καθηγητών είναι κάτω του μετρίου, γεγονός που κατατάσσει τα Πανεπιστήμιά μας απελπιστικά κάτω του μετρίου.
2 Η πλειοψηφία των μελών ΔΕΠ έχουν τα καθηγητικά τους καθήκοντα ως πάρεργο. Η κύρια απασχόλησή τους είναι οι εξωπανεπιστημιακές δραστηριότητες, οι κλίκες, οι συντεχνίες, οι συναλλαγές, η διαπλοκή και η διαφθορά. Σε κάθε άξιο καθηγητή αντιστοιχούν τρεις ανάξιοι, διότι οι παρέες των καθηγητών προωθούν τους δικούς τους, ανεξαρτήτως προσόντων (είμαστε ΑΕΙ του βολέματος και της κλίκας).
3 Οι υποψήφιοι Πρόεδροι, Κοσμήτορες και Πρυτάνεις, πλην ελαχίστων εξαιρέσεων, δίνουν «γη και ύδωρ» στις κλίκες των συναδέλφων τους και στις κομματικές παρατάξεις των φοιτητών για να εκλεγούν.
4 Η ασυδοσία κυριαρχεί στα ΑΕΙ, η παρανομία σπάνια τιμωρείται, ενώ το υπουργείο Παιδείας παίζει έναν εξαιρετικά υποτονικό ρόλο. Τα κόμματα δεν μπόρεσαν ακόμα(!) να συμφωνήσουν για κοινή στρατηγική στην Παιδεία. Ολα αυτά έχουν καταρρακώσει τα ΑΕΙ μας.  Διαβάστε το  ολόκληρο το άρθρο …εδώ…

Με δύο παιδιά να σπουδάζουν στα ΑΕΙ, με όσα συζητώ με φίλους και συναδέλφους, που ζούν και εκείνοι τον αγώνα των παιδιών τους να σπουδάσουν στα Πανεπιστήμιά μας, προσυπογράφω μετά λόγου γνώσεως το 4ο σημείο του άρθρου.  Ο τρόπος που διορθώνονται τα γραπτά των φοιτητών είναι άνευ προηγουμένου!  ‘Αλλα ντ΄άλλα, της Μαριάς το γάλα! Αψεγάδιαστο γραπτό, βαθμολογήθηκε με 3,5 σε φοιτητή πτυχίου, 6η φορά που έδωσε το μάθημα.  Έξι φορές που έγραψε εξαιρετκά, έξι φορές “κόπηκε”. Η απάντηση του καθηγητή; Το διόρθωσε, λέει ο βοηθός, ο οποίος  ήταν σε άδεια και θα τον ρωτούσε, γιατί όντως το γραπτό ήταν τέλειο!  Μετά από λίγες μέρες…. τίποτε δεν άλλαξε!  Γεμίζουν τα φροντιστήρια, πέριξ των Πανεπιστημίων…Σε επτά (!!!) απο τα μεγαλύτερα αμφιθέατρα γνωστού Πανεπιστημίου, δινόταν μάθημα 5ου – αν δεν απατώμαι- εξαμήνου, θετικής κατευθύνσης σχολής.  Σκεφθείτε πόσοι το χρωστούσαν!   Μεταξύ φίλων που αγωνίζονται για μια ακαδημαϊκή καρριέρα, συζητείτο το ενδεχόμενο ότι τέτοια φαινόμενα παρατηρούνται όταν κάποιοι  καθηγητές φοβούνται οτι το μάθημά τους μπορεί να γίνει “επιλογής”.  Έτσι προτιμούν να”κόβουν” δικαίους τε και αδίκους, προς …ίδιον όφελος!  Θλίβομαι βαθύτατα…

Την εκπαιδευτική «μεταρρύθμιση» συνεχίζει να επαγγέλλεται η κυβέρνηση. Πίσω όμως από τα μεγάλα λόγια των υπουργών και των κάθε λογής ειδικών κρύβεται η πραγματικότητα των σχολικών μηχανισμών που καταπνίγουν κάθε δημιουργική πρωτοβουλία των διδασκόντων, επιβάλλοντας έτσι τη μονοδιάστατη τυποποίηση και αποθαρρύνοντας όσους επιμένουν να προσφέρουν κάτι παραπάνω στους μαθητές τους. Η υπόθεση που παρουσιάζουμε είναι απολύτως ενδεικτική για το ασφυκτικό κλίμα που αντιμετωπίζουν όσοι δάσκαλοι δεν αρκούνται στη μηχανιστική αναμετάδοση του περιεχομένου των σχολικών βιβλίων. Το ερώτημα που τίθεται και στον νέο υπουργό είναι αν επικροτεί αυτή την κατάσταση, που φαίνεται ότι τροφοδοτείται από τις υπηρεσίες του υπουργείου του. Εδώ και πολλά χρόνια στο 1ο Δημοτικό Σχολείο Καλλιθέας οι δάσκαλοι πραγματοποιούσαν μια σειρά εκδηλώσεων πολιτισμικής παρέμβασης στους μαθητές και την τοπική κοινωνία. Οι εκδηλώσεις αυτές πραγματοποιούνταν με ομόφωνες αποφάσεις του συλλόγου διδασκόντων, με την έγκριση της διεύθυνσης του σχολείου αλλά και των άμεσων προϊσταμένων (προϊσταμένων γραφείου και σχολικών συμβούλων) και με τη στήριξη του Συλλόγου Γονέων και Κηδεμόνων. Μια από τις εκδηλώσεις αυτές ήταν η πρωτοβουλία ενός δασκάλου να κάνει μία φορά τη βδομάδα και μετά την πρωινή προσευχή μια δίλεπτη αναφορά στη ζωή και το έργο ενός ανθρώπου του πνεύματος, φιλοσόφου ή επιστήμονα. Αυτή η απλή πρωτοβουλία θεωρήθηκε ξαφνικά πριν από ένα χρόνο απαράδεκτη από τη νέα διευθύντρια του σχολείου και διακόπηκε. Μάταια ζητούν επί μήνες οι δάσκαλοι του σχολείου να επαναληφθεί το «δίλεπτο της Τετάρτης». Απέναντί τους δεν βρίσκεται μόνο η επιμονή της διευθύντριας, αλλά κυρίως η απρόσωπη γραφειοκρατία του υπουργείου που επαγγέλλεται τις «μεγάλες αλλαγές» αλλά τρομάζει μπροστά στις μικρές βελτιώσεις. Διαβάστε ολόκληρο το άρθρο της Ελευθεροτυπίας…

 Όταν η πολιτεία καταλάβει, ότι η  αλλαγή στην Παιδεία, δεν θα γίνει μόνο με τις ακριβές πέννες των “υψηλά καθημένων” πανεπιστημιακών, ακαδημαϊκών και κρατικοδίαιτων λειτουργών της εκπαιδεύσης,  ότι όλοι όσοι έχουν “βρέξει  την φανέλλα” και έχουν γεμίσει τα πνευμόνια τους κιμωλία, έχουν και αυτοί λόγο, ότι όλα τα “αρκτικόλεξα” της Παιδείας, πόρω απέχουν απο τη σχολική πραγματικότητα, ότι  μια εκπαιδευτική  μεταρρύθμιση δεν γίνεται για να κάνει ο καθένας το “ψώνιο” του και να αφήσει τη…σφραγίδα του, τότε ίσως, να έχουμε ελπίδα!  Γιατί ,για να αλλάξει κάτι στη Εκπαίδευση, πρέπει όλοι να καθήσουν τον “απ’ αυτό τους” κάτω, να αφήσουν τις κομματικές τους ταυτότητες και τις μικροψυχίες τους στα σπίτια τους και να … “κόψουν τον λαιμό τους” να δώσουν λύσεις.  Εδώ όμως κολλάει η υπόθεση.  Αυτό είναι πολύ δύσκολο σε τούτο τον τόπο.  Και νάταν μόνο τα κομματικά συμφέροντα που δεν αφήνουν τα καλά να ανθίσουν;  Το μεγαλύτερο ποσοστό των σχολείων που έχουν κάνει “κάτι”, προσέξτε τί διευθυντές έχουν!  Πόσοι έχουν καταλάβει ότι τα καλύτερα μαθήματα ίσως και να μήν περιέχονται στις σελίδες κάποιου σχολικού βιβλίου; Μπορεί και να μην προβλέπονται απο  κανένα αναλυτικό πρόγραμμα.  Και επειδή ότι είναι…νόμιμον δεν είναι και …ηθικόν -σημεία των καιρών- ας ελπίσουμε οι επερχόμενες αλλαγές να μην συνάδουν με το αποκριάτικο κλίμα του νέου μήνα…   

Διαβάζοντας το post της Terra περί επιμηκύνσεως των πενθημέρων εκδρομών, σηκώθηκαν οι τρίχες της κεφαλής μου. Οι ξενοδόχοι της Ρόδου, θα ζητήσουν να προστεθούν άλλες δύο ημέρες στις πενθήμερες εκδρομές των μαθητών, γιατί λόγω οικονομικής κρίσεως δεν …ανταπεξέρχονται.  Πιστεύω οτι αυτό το “χτικιό” με αυτές τις εκδρομές πρέπει να σταματήσει, επιτέλους. Το ΥΠΕΠΘ πρέπει να τις απαγορεύσει. Πού ακούστηκε να έρχονται πενθήμερες εκδρομές οι μαθητές της Μακεδονίας ή της Θεσσαλίας στον…Ρέμο ή στον Μακρόπουλο;  Τί είδους εκδρομή είναι αυτή, όταν  οι μαθητές εκτίθενται σε μεγάλο κίνδυνο;  Αν δείτε στο youtube, video απο “μαθητικές εκδρομές”, δεν θα πιστεύετε στα μάτια σας.  Μου κάνει εντύπωση που βρίσκονται ακόμα συνάδελφοι που προσφέρονται να συνοδεύσουν! Μου κάνει εντύπωση που υπάρχουν διευθυντές σχολείων που επιτρέπουν οι εκδρομές να γίνονται με 2 μόνον συνοδούς.  Και με εκπλήσσει ακόμα περισσότερο, που οι γονείς κοιμούνται ακόμα με τα τσαρούχια όταν αφήνουν το παιδί τους να συμμετέχει σε μια τέτοια “επικίνδυνη αποστολή”, την οποία έχει, εκτός των άλλων, χρυσοπληρώσει…Να μην το θίξω το θέμα “κόστος εκδρομής”.  Θα πικραθούμε…

«Ξέρετε ότι στις αρχές του 20ού αιώνα, οι γιατροί δεν έπλεναν τα χέρια τους πριν από μια χειρουργική επέμβαση; Ε, η εκπαίδευση σήμερα βρίσκεται στο ίδιο προ-επιστημονικό στάδιο που βρισκόταν η ιατρική πριν από 100 χρόνια!» Το κοινό που θα παρακολουθήσει αύριο την ομιλία του καθηγητή του Πανεπιστημίου Τζονς Χόπκινς κ. Ρόμπερτ Σλάβιν θα διακρίνει το στίγμα ενός πρωτοπόρου στην εκπαίδευση. Και μπορεί οι απόψεις του να ενθουσιάσουν τους παρευρισκομένους (έχει προσκληθεί από την Ενωση Συλλόγων Γονέων και Κηδεμόνων Ιδιωτικής Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης Ελλάδος και τον Σύλλογο Γονέων του Κολλεγίου Αθηνών), μάλλον όμως θα θεωρηθούν ακραίες από τους μανδαρίνους του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου. Αρκεί να σκεφτείτε πως ο κ. Σλάβιν καταγγέλλει ότι τα εκπαιδευτικά προγράμματα που χρησιμοποιούνται σήμερα δεν έχουν… επιστημονική βάση.

«Μολονότι σήμερα έχουμε πολλές αποδείξεις γύρω από τι “δουλεύει” και τι όχι στην εκπαίδευση, τι έχει δηλαδή αποτέλεσμα και τι όχι, η γνώση αυτή δεν χρησιμοποιείται. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα σημαντικές αποφάσεις γύρω από εκπαιδευτικά προγράμματα να βασίζονται ακόμα και σήμερα στο μάρκετινγκ, σε φήμες, στην παράδοση, ακόμα και στην πολιτική. Οχι, πάντως, σε επιστημονικές αποδείξεις», αναφέρει ο ίδιος μιλώντας στην «Κ». Ηταν στις αρχές της δεκαετίας του ’80, όταν ο ψυχολόγος εκπαίδευσης διατύπωσε για πρώτη φορά τις ριζοσπαστικές του απόψεις για τα «απαρχαιωμένα» σχολικά συστήματα. Σήμερα, το μεταρρυθμιστικό εκπαιδευτικό πρόγραμμα που ο καθηγητής Σλάβιν έχει αναπτύξει, μέσω του μη κυβερνητικού ιδρύματος Success for All, εφαρμόζεται ήδη σε πάνω από 1.200 σχολεία στις ΗΠΑ, σε 90 στη Μεγάλη Βρετανία, αλλά και στον Καναδά, στο Μεξικό και στην Αυστραλία, με θεαματικά πάντα αποτελέσματα. Και η καταξίωση ήλθε μέσα από μελέτη και πειραματισμό (αλήθεια, πού βρίσκονται τα Πρότυπα και Πειραματικά Σχολεία στην Ελλάδα;).

Βασικούς άξονες των προγραμμάτων του κ. Σλάβιν αποτελούν η φωνική, η τακτική αξιολόγηση και η μάθηση ανά ζεύγη. «Η μάθηση σε συνεργασία βοηθάει τα παιδιά να εμπεδώσουν τις πληροφορίες που μαθαίνουν από τον δάσκαλο, αφού έχουν την υποχρέωση αφ’ ενός να μάθουν τα ίδια την ύλη και αφ’ ετέρου να εξασφαλίσουν ότι τη γνωρίζει και ο “συνεργάτης” τους. Εκτός αυτού, κάνει την καθημερινή διδασκαλία διαδραστική και ευχάριστη», σημειώνει ο καθηγητής. «Πολλά παιδιά σήμερα αισθάνονται πολύ μεγάλη πίεση, και -ακόμα χειρότερα- πολύ μεγάλη… βαρεμάρα». Τα προγράμματά του διέπει η ίδια αρχή: Ολα τα παιδιά μπορούν να μάθουν. «Ναι, πιστεύουμε ότι όλα τα παιδιά μπορούν να μάθουν τα πάντα. Απλώς κάποια χρειάζονται λίγη περισσότερη βοήθεια από άλλα προκειμένου να εξαντλήσουν τις δυνατότητές τους. Οι εκπαιδευτικοί, αλλά και η κοινωνία ευρύτερα, πρέπει να εργαστούμε για να βρούμε τρόπους ώστε όλα τα παιδιά να γίνουν μαθητές ικανοί και με αυτοπεποίθηση, τόσο βελτιώνοντας την ποιότητα της διδασκαλίας όσο και προσφέροντας εντατική βοήθεια από νωρίς, όταν τα παιδιά αρχίζουν να μένουν πίσω».

Φυσικά, τίποτα απ’ όλα αυτά δεν θα ήταν εφικτό δίχως… αξιολόγηση, σημειώνει ο κ. Σλάβιν, καταδεικνύοντας -άθελά του- την απόσταση που χωρίζει την ελληνική εκπαίδευση από τα προηγμένα εκπαιδευτικά συστήματα. «Ο θεμέλιος λίθος της πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης πρέπει να είναι η ποιότητα, η οποία προϋποθέτει πολιτικές που θα φέρουν ταλαντούχους ανθρώπους στην εκπαίδευση και θα τους δώσει τη δυνατότητα επαγγελματικής εξέλιξης και άλλα στηρίγματα. Δεν είναι τα όμορφα κτίρια ούτε καν η προχωρημένη τεχνολογία που φτιάχνουν καταπληκτικά σχολεία – είναι οι καταπληκτικοί δάσκαλοι. Ο Πλάτωνας και ο Σωκράτης, άλλωστε, δίδασκαν στο δρόμο…»

Αραγε, σε ένα «κλειστό» εκπαιδευτικό σύστημα, όπως το ελληνικό, θα μπορούσαν να εφαρμοστούν τέτοιες καινοτόμες μέθοδοι; «Η αλήθεια είναι ότι δεν γνωρίζω το ελληνικό εκπαιδευτικό σύστημα, αλλά είμαι βέβαιος ότι είναι εφικτό να εισάγεις αποτελεσματικές μεθόδους σε κάθε εθνικό σύστημα – εάν βέβαια οι επικεφαλής του είναι αφοσιωμένοι στο να βελτιώνουν τις επιδόσεις των μαθητών τους», καταλήγει ο κ. Σλάβιν. Στα σχολεία όπου έχει εφαρμοστεί το πρόγραμμα Success for All, πάντως, τα παιδιά σημειώνουν τρεις φορές μεγαλύτερη πρόοδο μέσα σε μια χρονιά απ’ ό, τι με τα «παραδοσιακά» συστήματα διδασκαλίας.

Ο ομιλία του θα πραγματοποιηθεί σήμερα Τετάρτη στις 6 μ. μ. στο Πολιτιστικό και Συνεδριακό Κέντρο Καψή (Κηφισίας και Πάρνωνος, Μαρούσι).

Συνδικαλιστική άδεια για ψηφίζοντες και μή. Τα παιδιά δεν θα πάνε σχολείο σήμερα. Γνωρίζοντας ότι:

• οι “ανάσες” που παίρνουμε οι διδάσκοντες είναι λίγες,

• οι σχολικές αργίες είναι σοφά βαλμένες στο ημερολόγιο,

• φτάνουμε σε κάθε αργία -Χριστουγέννων, Πάσχα- ρετάροντας και παραπατώντας.

Επίσης έχοντας πλήρη συναίσθηση, οτι κάποιοι εξ υμών θα θελήσουν να … “με πυροβολήσουν”, θα τολμήσω να ρωτήσω: Έπρεπε να χαθεί μια διδακτική ημέρα; Δεν θα μπορούσε η ψηφοφορία να διεξαχθεί, αν ο καθένας απο μας πήγαινε μετά το τέλος του ωραρίου του να ψηφίσει; Μία σκέψη κάνω, και μακριά απο μένα κάθε πολιτική ή κομματική ή οποιασδήποτε μορφής υστεροβουλία.

Update: Παρακαλώ στο μεσοδιάστημα του…λιθοβολισμού, ρίψατε το κάτι τι σας κι εδώ… 

Γράφει ο Αλέξανδρος Πιστοφίδης

Άνοιξαν τα σχολεία. Για κάποιους ένα ευχάριστο και μοναδικό γεγονός, για τους περισσότερους θλιβερό.  Σε μια μακρινή χώρα, στη Φινλανδία, που εδώ και μια δεκαετία οι μαθητές της βγαίνουν πρώτοι σε όλες τις διεθνείς αξιολογήσεις του ΟΟΣΑ (οι δικοί μας τελευταίοι), γιορτάζουν τις μέρες αυτές. Γιορτάζουν, γιατί μετά από δύο μήνες διακοπών βρέθηκαν ξανά με τους συμμαθητές και δασκάλους φίλους τους, στη μικρή κοινότητα του σχολείου τους. Στη Φινλανδία, στα πολυθέσια και ολοήμερα σχολεία θα βρεις παιδιά από 8 μηνών μέχρι 16 ετών. Όταν εργάζονται και οι δύο γονείς μπορούν να αφήσουν το 8 μηνών και άνω παιδί τους στο σχολείο μαζί με τα μεγαλύτερα αδερφάκια του. Στη μικρή κοινότητα του σχολείου θα βρεις παιδιά με ειδικές ανάγκες, αφού, σκοπίμως, δεν υπάρχουν ειδικά ιδρυματικά-σχολεία. Θα βρεις βρέφη, να μαθαίνουν από μικρά να συνυπάρχουν με μεγάλους και αναπήρους, όπως στην κοινωνία των μεγάλων, καλλιεργώντας το αίσθημα της ευθύνης και της αλληλεγγύης των μεγάλων παιδιών προς τα μικρότερα και προς τα διαφορετικά. Στη Φινλανδία γιορτάζουν, γιατί θα βρεθούν πάλι σε σχολεία με σύγχρονα εργαστήρια και αμφιθέατρα, με κλειστά γυμναστήρια και πισίνες, με ειδικές αίθουσες χαλάρωσης και σάουνας, με εστιατόρια με το δωρεάν φαγητό και το σημαντικότερο, γιατί θα μάθουν και θα δημιουργήσουν γνώση με τους δασκάλους φίλους τους, παίζοντας, συζητώντας και μελετώντας διάφορα βιβλία και όχι ένα υποχρεωτικό σε κάθε μάθημα, όπως στην Ελλάδα. (Οι δάσκαλοί μας, ακόμη και να θέλουν να πάρουν πρωτοβουλίες δημιουργικής μάθησης δεν μπορούν. Είναι υποχρεωμένοι να δουλέψουν με συγκεκριμένα βιβλία με έναν στόχο: «να βγει όπως-όπως η ύλη», αποστηθισμένη βεβαίως). Τα παιδιά στη Φινλανδία, στις πρώτες έξι τάξεις, κάνουν συχνά τεστ, όχι όμως για να βαθμολογηθούν (να τιμωρηθούν όπως τα ελληνόπουλα), αλλά για να διαπιστωθούν οι αδυναμίες τους ώστε να τους παρασχεθεί εξατομικευμένη ενισχυτική διδασκαλία. Η φιλοσοφία τους είναι, «η βαθμολογία αποθαρρύνει και ωθεί ακόμη περισσότερο στην άρνηση μάθησης τον κακό μαθητή, ενώ επιβραβεύει τον καλό μαθητή, που έτσι κι αλλιώς δεν χρειάζεται την επιβράβευση». Τα παιδιά στη Φινλανδία μπορούν ήδη από τις πρώτες τάξεις, να επιλέξουν ακόμη και το ημερήσιο πρόγραμμά τους. Ένα παιδί της δευτέρας δημοτικού, μπορεί μια ημέρα να επισκεφτεί κάποιο μάθημα της τρίτης ή ακόμη και της πρώτης, αν νομίζει πως αυτό χρειάζεται περισσότερο. Τα παιδιά στη Φινλανδία αλλά και σε πολλές άλλες χώρες, που το εκπαιδευτικό τους σύστημα είναι ανάμεσα σε εκείνο των πρώτων πέντε στον κόσμο, όπως στην Ιαπωνία, Κορέα και Καναδά, όταν έχουν τεστ στα μαθηματικά, φυσική, χημεία, ακόμη και στη γλώσσα τους, επιτρέπεται να έχουν μαζί τους βοήθημα (βιβλίο με τους μαθηματικούς, φυσικούς, χημικούς τύπους και λεξικό γλώσσας). Οι παιδαγωγοί τους δεν έχουν κανένα λόγο να απαιτήσουν από τα παιδιά να μάθουν απ έξω πράγματα, που μετά από μερικές εβδομάδες δε θα θυμούνται. Αυτό που τους ενδιαφέρει είναι να μάθουν τα παιδιά τους να σκέπτονται λογικά, με κριτική αναλυτική σκέψη, κατανοώντας περίπλοκα νοήματα και αλληλοσυσχετισμούς. Με λίγα λόγια, τους ενδιαφέρει να αγαπήσουν τα παιδιά τη μάθηση και το βιβλίο για να συνεχίσουν να μαθαίνουν μόνα τους. Με το ζόρι δε μαθαίνει κανείς. Με το ζόρι μπορείς μόνο να αποστηθίσεις ξένη γνώση, για λίγο καιρό.

Όταν το απόγευμα, μετά την ενισχυτική διδασκαλία, οι Φιλανδοί μαθητές πάνε στο σπίτι, αφήνουν τη σάκα με τα βιβλία στο σχολείο. Όλη η υπόλοιπη ημέρα τους ανήκει. Χαίρονται την παιδικότητά τους. Τεστ για το σπίτι απαγορεύονται. Η λέξη φροντιστήριο δεν υπάρχει ούτε στο λεξικό τους. Είναι πρώτα στην Ευρώπη στην ανάγνωση εξωσχολικών βιβλίων και τελευταία σε τηλεθέαση. Τα ελληνόπουλα τρέχουν από φροντιστήριο σε φροντιστήριο σαν κουρδιστά πορτοκάλια. Το μόνο που τους μένει μετά, είναι να καθίσουν εξαντλημένα μπροστά στην τηλεόραση μέχρι να τους πάρει ο ύπνος. Σε καμιά άλλη χώρα του κόσμου δε βλέπεις παιδιά με τσάντες να κυκλοφορούν μέχρι τα μεσάνυχτα τρέχοντας σαν τον Βέγγο να προλάβουν το επόμενο μάθημα αποστήθισης, προς μεγάλη ικανοποίηση των φροντιστηρίων. Είναι δυνατόν αυτά τα τραύματα της χαμένης παιδικότητας να μην έχουν βαθιές και μακροχρόνιες ψυχικές συνέπειες; Τα περισσότερα ελληνόπουλα πάνε άκεφα σε άθλια δημόσια σχολεία, που μοιάζουν σαν γκαράζ αυτοκινήτων. Θα συναντήσουν δασκάλους, στην πλειονότητά τους σκυθρωπούς και δίχως όρεξη, που από τότε που τελείωσαν τις σπουδές τους δεν έχουν ανοίξει βιβλίο. Θα συναντήσουν δασκάλους, για τους οποίους η λέξη εξατομικευμένη προσέγγιση μαθητή με ιδιαίτερα προβλήματα, υπάρχει μόνο στα λεξικά. Θα πρέπει να αποστηθίσουν κακογραμμένα βιβλία πάνω στα οποία θα εξεταστούν. Όποιος έχει την καλύτερη μνήμη ή τις καλύτερες τεχνικές αποστήθισης, όχι απαραίτητα και το καλύτερο μυαλό, θα επιβραβευθεί. Οι κακοί μαθητές θα τιμωρηθούν και θα σπρωχθούν στη μαθησιακή άρνηση. Η μαθητική διαρροή στη χώρα μας, σε κάποιες περιοχές ξεπερνά το 30% , ενώ στη Φινλανδία είναι σχεδόν ανύπαρκτη. Η απάντηση της υπουργού παιδείας τους είναι: «είμαστε μια μικρή χώρα και δεν έχουμε την πολυτέλεια να χάσουμε ούτε έναν μαθητή».

Γιατί αλήθεια συμβαίνουν όλα αυτά τα τραγικά, στο σημαντικότερο τομέα μιας χώρας όπως είναι η παιδεία, από την οποία εξαρτώνται όλα τα άλλα; Γιατί βασανίζουμε δίχως λόγο ότι πολυτιμότερο έχουμε, τα παιδιά μας; Γιατί, ενώ πληρώνουμε τα περισσότερα λεφτά στον κόσμο για την παιδεία (στην παραπαιδεία των φροντιστηρίων), έχουμε μια τόσο άθλια δημόσια παιδεία; Την απάντηση μας την έδωσε πριν λίγες ημέρες ο κος Βουλγαράκης: «υπάρχουν βουλευτές που τα δίδακτρα που πληρώνουν για τα παιδιά τους στα ιδιωτικά σχολεία είναι περισσότερα από τα εισοδήματα που δηλώνουν στο πόθεν έσχες»!!! Κυβερνώντες και εξουσιάζοντες, που στέλνουν τα παιδιά τους σε πανάκριβα ιδιωτικά σχολεία, δεν έχουν κανένα λόγο να δώσουν λεφτά στη δημόσια παιδεία, όπως δεν έχουν κανένα λόγο να δώσουν λεφτά για τη δημόσια υγεία αφού αν χρειαστεί, οι ίδιοι και τα παιδιά τους θα πάνε στο Memorial. Αυτή είναι η μοναδική εξήγηση και καμία άλλη για τα άθλια δημόσια σχολεία μας. Όλα τα άλλα είναι δικαιολογίες προς βλάκες!

Στη Φινλανδία, ο γιος του πρωθυπουργού, του προέδρου της ΝΟΚΙΑ, του θυρωρού της πολυκατοικίας και του χασάπη της γειτονιάς πάνε στο ίδιο δημόσιο σχολείο. Γι αυτό και έχουν κάθε λόγο να δίνουν τα διπλάσια ακριβώς λεφτά από εμάς, γύρω στο 7% του ΑΕΠ, για την παιδεία τους. «Βάση της εκπαίδευσής μας είναι η ισότητα όλων στο σχολείο», λέει η υπουργός τους. Οι Φιλανδοί αγαπούν την πατρίδα τους, όχι ακροδεξιά και θεωρητικά σαν μια αφηρημένη ιδέα, αλλά σαν ζωντανό οργανισμό. Γι αυτούς πατρίδα είναι πάνω απ’ όλα ο λαός τους, οι άνθρωποί τους, τα παιδιά τους.