Εννοιολογική χαρτογράφηση (concept mapping)

“Concept mapping ή εννοιολογική χαρτογράφηση, είναι η τεχνική που αναπτύχθηκε από τον Novak τη δεκαετία του 1960 και αφορά στην αναπαράσταση των εννοιών και των μεταξύ τους αλληλεξαρτήσεων με κόμβους και συνδέσεις, αντιπροσωπεύοντας γνωστικές δομές που οι άνθρωποι κατασκευάζουν στο μυαλό τους”.  Από την παρουσίαση των καλών μου φίλων  ‘Ελενας Ελληνιάδου και  Βασίλη Ζακόπουλου, δασκάλων και επιμορφωτών στις ΤΠΕ, στο 5ο συνέδριο για τις ΤΠΕ στη Σύρο.

Μπορείτε να διαβάσετε περισσότερα για τους εννοιολογικούς χάρτες στο ιστολόγιο της Έλενας  εδώ και εδώ.  Θα βρείτε πολλές διευθύνσεις κατασκευής  εννοιολογικών χαρτών και την επόμενη, καταπληκτική παρουσίαση.

Ένας εννοιολογικός χάρτης αποτελείται από κόμβους (nodes), που αναπαριστούν έννοιες που βρίσκονται στις ελλείψεις του σχήματος και συνδέσμους (links), που παρουσιάζουν σχέσεις μεταξύ των εννοιών.  Οι σύνδεσμοι είναι τα βέλη, με τις εκφράσεις που περιγράφουν σαφώς και επακριβώς τις σχέσεις των κόμβων που συνδέουν. Ταυτόχρονα οι εννοιολογικοί χάρτες περιέχουν στιγμιότυπα, δηλαδή σχέσεις μεταξύ εννοιών, οι οποίες προκύπτουν από τους κόμβους και τις μεταξύ τους συνδέσεις. Η χωρική αναπαράσταση ενός εννοιολογικού χάρτη με την ανάπτυξη του συνόλου των κόμβων και των συνδέσμων παραπέμπει στο υπερκείμενο. Επιπλέον, ο υπερκειμενικός χαρακτήρας έχει τη δυνατότητα να μετασχηματισθεί σε υπερμεσικό με την προσθήκη πολλαπλών αναπαραστάσεων για την παρεχόμενη πληροφορία και την άμεση πρόσβαση σε ψηφιακό περιεχόμενο.

Πηγή: Μικρόπουλος, Τ., Ο Υπολογιστής ως γνωστικό εργαλείο, εκδ. Ελληνικά Γράμματα, Αθήνα 1996, σελ. 110-117.

Δείτε δύο παραδείγματα εννοιολογικών-νοητικών χαρτών

εννοιολογικός χάρτης με δομή δικτύου

Πηγή  χάρτη

Η επόμενη παρουσίαση για τους εννοιολογικούς χάρτες και τις εφαρμογές τους στη διδασκαλία είναι της Αθανασίας Παπαχρήστου, φιλολόγου, επιμορφώτριας στις ΤΠΕ.

Δείτε όλες τις εφαρμογές εννοιολογικής χαρτογράφησης στο ιστολόγιο του φίλου Σωτήρη Τερζίδη, δασκάλου, επιμορφωτή στις ΤΠΕ.