“Η τροφή σου να είναι το φάρμακό σου και το φάρμακό σου να είναι η τροφή σου.”
Ιπποκράτης (Έλληνας γιατρός), 460-360 π.Χ.
“Τρώγε για να ζεις και μη ζεις για να τρως.”
Σωκράτης(Έλληνας φιλόσοφος), 469-399 π.Χ.
α
Τη φετινή χρονιά, στα πλαίσια της Ευέλικτης Ζώνης, οι μαθητές της Στ΄ τάξης αποφάσισαν να αναζητήσουν και να διερευνήσουν θέματα σχετικά με τη Διατροφή. Στόχος είναι να συνειδητοποιήσουν οι μαθητές πώς οι διατροφικές τους συνήθειες επηρεάζουν τη ζωή, την υγεία και την απόδοσή τους και να είναι σε θέση να σχεδιάσουν ένα πρόγραμμα ισορροπημένης διατροφής
Αρχικά αποφασίστηκε οι μαθητές να χωριστούν σε 2 ομάδες, καθώς θα χρειαστεί να συμμετέχουν σε ομαδικές δραστηριότητες.
Ο χωρισμός σε ομάδες έγινε με την παρακάτω παιγνιώδη διαδικασία:
“Φτιάχνω την παροιμία”
Αφού γράψαμε δυο παροιμίες σε χαρτάκια τις κόψαμε σε κομμάτια. Τα κομμάτια ανακατεύτηκαν και μοιράστηκαν τυχαία στους μαθητές. Όσοι κρατούσαν χαρτάκια τα οποία σχημάτιζαν μια παροιμία αυτοί δημιουργούσαν και μια ομάδα.
Στη συνέχεια, οι μαθητές επέλεξαν τα ονόματα των ομάδων τους…
…και δημιουργήθηκαν οι φάκελοι που θα φιλοξενούν τις εργασίες τους:
Ακολούθησε το “Συμβόλαιο Ομάδας“
Το συμβόλαιο ομάδας αποτελεί μία γραπτή συμφωνία μεταξύ των μελών των ομάδων που οδηγεί στη δημιουργία ενός συνεργατικού κλίματος ανάμεσα στους μαθητές που καλούνται να δραστηριοποιηθούν ενεργητικά στα πλαίσια του προγράμματος.
Μετά τη σύναψη του συμβολαίου ομάδας οι μαθητές πήραν μέρος στην παρακάτω δραστηριότητα σχετικά με τα συναισθήματα. Ολοκληρώνοντας τη δραστηριότητα οι μαθητές είναι σε θέση να αναγνωρίζουν τα διάφορα συναισθήματα με βάση τις διαφορετικές εκφράσεις που παίρνει το πρόσωπο ή τις διαφορετικές στάσεις του σώματος. Με αυτόν τον τρόπο μπορούν να
αντιλαμβάνονται καλύτερα τόσο τα δικά τους συναισθήματα όσο και τα συναισθήματα των άλλων. Στόχος είναι οι μαθητές να μάθουν να αποδέχονται τα συναισθήματά τους, αλλά και να μάθουν να τα διαχειρίζονται και να τα εκφράζουν με τρόπους που δεν προσβάλλουν τους άλλους.
Δραστηριότητα: “Παντομίμα”
Αφού καταγράφηκαν διάφορα συναισθήματα σε φύλλα χαρτιά, δόθηκαν σε κάθε ομάδα. Κάθε φορά η μια ομάδα επέλεγε ένα από τα συναισθήματα και το ανακοίνωνε σε ένα μέλος της άλλης ομάδας, το οποίο έπρεπε να δείξει με παντομίμα στην ομάδα του το συγκεκριμένο συναίσθημα.
Και οι δραστηριότητες μας -ατομικές και ομαδικές- για τη Διατροφή …ξεκινούν!!!
(πηγή: Αγωγή Υγείας – Διατροφή – Διατροφικές Συνήθειες, Υπουργείο Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων, 2008)
ΓΝΩΡΙΜΙΑ ΜΕ ΤΙΣ ΟΜΑΔΕΣ ΤΡΟΦΙΜΩΝ ΚΑΙ ΤΗΝ ΠΥΡΑΜΙΔΑ ΔΙΑΤΡΟΦΗΣ
Δραστηριότητα: “Σε ποια ομάδα ανήκει;”
Μετά από συζήτηση σχετικά με τις ομάδες τροφίμων, κατασκευάστηκε μια Πυραμίδα Διατροφής με 7 διαμερίσματα στον πίνακα της τάξης μας. Κάθε μαθητής σηκωνόταν και έπρεπε να τοποθετήσει σωστά το τρόφιμο που άκουγε γράφοντάς το στη σωστή ομάδα. Έτσι οι μαθητές ήρθαν σε μια πρώτη επαφή με τις ομάδες των τροφίμων.
Στη συνέχεια μοιράστηκε στους μαθητές φυλλάδιο στο οποίο έπρεπε να σχεδιάσουν το κατάλληλο γεωμετρικό σχήμα σε καθένα από τα τρόφιμα που απεικονίζονταν ανάλογα με την ομάδα τροφίμων στην οποία ανήκε.
Δραστηριότητα: “Βρες το φρούτο! Βρες το λαχανικό!”
Η δραστηριότητα αυτή ήταν ομαδική. Οι μαθητές της κάθε ομάδας προσπάθησαν να αναγνωρίσουν φρούτα και λαχανικά, τα οποία είχαν φέρει στην τάξη, με την αφή, την όσφρηση και τη γεύση!!! Κάθε σωστό φρούτο ή λαχανικό έδινε 5 πόντους!
Δραστηριότητα: “Βγες από το λαβύρινθο”
Στο σημείο αυτό μοιράστηκε σε κάθε μαθητή φυλλάδιο στο οποίο απεικονιζόταν ένας λαβύρινθος και παιδιά που ήταν καλεσμένα σε ένα πάρτι. Στόχος ήταν να φτάσουν τα παιδιά στο πάρτι, αποφεύγοντας τις λιγότερο καλές επιλογές τροφίμων, όπως τα γλυκά.
Δραστηριότητα: “Φτιάξε λέξεις”
Οι ομάδες είχαν 1 λεπτό στη διάθεσή τους για να καταγράψουν λέξεις (τρόφιμα) από συγκεκριμένο γράμμα του αλφάβητου και συγκεκριμένη ομάδα τροφίμων.
Δραστηριότητα: “Φτιάχνω τις ομάδες τροφίμων!”
Χρειάστηκαν 7 κουτιά παπουτσιών σε διαφορετικά μεγέθη και χρωματιστά χαρτιά! Στα κουτιά αυτά θα τοποθετούνται κατά τη διάρκεια της χρονιάς εικόνες των τροφίμων ανάλογα με την ομάδα στην οποία ανήκουν.
Δραστηριότητα: “Πυραμίδα Διατροφής!”
Αφού συγκεντρώθηκαν εικόνες και ζωγραφιές των μαθητών από όλες τις ομάδες τροφίμων, κατηγοριοποιήθηκαν και τοποθετήθηκαν στην πυραμίδα διατροφής της τάξης μας.
Δραστηριότητα: “Αποκριάτικες μάσκες:Φρούτα – Λαχανικά!”
Με αφορμή τις κατασκευές μας για τις Απόκριες, φτιάξαμε μάσκες γεμάτες… “νοστιμιά” και “θρεπτικά συστατικά”:
- ανανάς, κεράσι, πορτοκάλι, καρότο, σταφύλι, φράουλα, μήλο!!!
Δραστηριότητα: “Η Κυρά – Σαρακοστή”
Η Μεγάλη Τεσσαρακοστή ή Σαρακοστή είναι χριστιανική χρονική περίοδος νηστείας. Είναι η αρχαιότερη από τις μεγάλες νηστείες της Ορθόδοξης Εκκλησίας. Σε όλες τις ημέρες της Μεγάλης Σαρακοστής τηρείται αυστηρή νηστεία εκτός του Σαββάτου και Κυριακής, που επιτρέπεται η κατανάλωση κρασιού και λαδιού.
Η Σαρακοστή, λοιπόν, συνδέεται άμεσα με τη Διατροφή κι έτσι δε θα μπορούσαμε να μην ασχοληθούμε με αυτή.
Στη συνέχεια αναφερθήκαμε στην Κυρά – Σαρακοστή. Η Κυρά Σαρακοστή είναι ένα παλιό ελληνικό έθιμο . Στην ουσία είναι ένα αυτοσχέδιο ημερολόγιο που είχαν οι παλιοί για να μετρούν τις εβδομάδες από την Καθαρά Δευτέρα μέχρι την Κυριακή του Πάσχα. Οι εβδομάδες είναι επτά, γι’ αυτό και η Κυρά Σαρακοστή έχει επτά πόδια. Ένα πόδι για κάθε εβδομάδα.
Κατασκευάσαμε έτσι, τη δική μας Κυρά – Σαρακοστή:
ΟΙ ΟΜΑΔΕΣ ΤΡΟΦΙΜΩΝ ΚΑΙ ΤΑ ΘΡΕΠΤΙΚΑ ΣΥΣΤΑΤΙΚΑ
Μετά τη γνωριμία με τα θρεπτικά συστατικά ακολούθησαν ατομικές εργασίες των μαθητών σχετικές με αυτά.
Η πυραμίδα διατροφής με τις ομάδες τροφίμων και τα θρεπτικά συστατικά τους
Δραστηριότητα: “Βρες τα θρεπτικά συστατικά των τροφίμων!”
Οι μαθητές αρχικά αναγνώρισαν τα τρόφιμα που απεικονίζονται και στη συνέχεια τα ταξινόμησαν ανάλογα με τα θρεπτικά συστατικά τους.
Δραστηριότητα: “Φτιάχνω στιχάκια!”
Οι μαθητές διάβασαν τα παρακάτω στιχάκια:
(Από το τετράδιο μαθητή:Αγωγή υγείας, Διατροφή, Διατροφικές Συνήθειες – Υπουργείο Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων, 2008)
Αφού έγραψαν για ποια ομάδα τροφίμων μιλάει το καθένα, στη συνέχεια συζήτησαν για το ποια είναι τα βασικά θρεπτικά συστατικά που περιέχουν οι ομάδες και ποια είναι η δράση των ομάδων τροφίμων/ θρεπτικών συστατικών για τον οργανισμό.
Τέλος, έγραψαν δικά τους στιχάκια.
Γαλακτοκομικά
Φρούτα – λαχανικά
Δραστηριότητα: “Πόση ενέργεια μας δίνουν οι υδατάνθρακες, η πρωτεΐνη και το λίπος;”
Αρχικά οι μαθητές διάβασαν τις παρακάτω πληροφορίες:
(Από το τετράδιο μαθητή:Αγωγή υγείας, Διατροφή, Διατροφικές Συνήθειες – Υπουργείο Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων, 2008)
Στη συνέχεια δούλεψαν ατομικά με τα παρακάτω φυλλάδια:
Ζητήθηκε από τους μαθητές να υπολογίσουν την ενέργεια που προσλαμβάνουμε με την κατανάλωση κάποιων τροφίμων. Οι μαθητές με βάση τα γραμμάρια υδατανθράκων, πρωτεΐνης και λίπους που τους δίνονται για κάθε τρόφιμο, υπολόγισαν τον αριθμό θερμίδων που αυτά παρέχουν στον οργανισμό. Τέλος, ανακοινώθηκαν στην τάξη τα αποτελέσματά τους. Ακολούθησε συζήτηση στην τάξη και ζητήθηκε από τους μαθητές να συγκρίνουν την ενέργεια που τους παρέχουν τα διάφορα τρόφιμα.
Δραστηριότητα: “Πράσινα λαχανικά- βιταμίνες και δροσιά”
Οι μαθητές βρήκαν μέσα στο κρυπτόλεξο τα πράσινα λαχανικά αλλά και τα θρεπτικά συστατικά που αυτά περιέχουν.
(Από το τετράδιο μαθητή:Αγωγή υγείας, Διατροφή, Διατροφικές Συνήθειες – Υπουργείο Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων, 2008)
Δραστηριότητα: “Φάε γαλακτοκομικά για πολύ γερά οστά”
Οι μαθητές συμπλήρωσαν το σταυρόλεξο των γαλακτοκομικών. Ακολούθησε συζήτηση στην τάξη σχετικά με τα γαλακτοκομικά.
(Από το τετράδιο μαθητή:Αγωγή υγείας, Διατροφή, Διατροφικές Συνήθειες – Υπουργείο Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων, 2008)
Δραστηριότητα: “Φρούτα και λαχανικά τρώω σε χρώματα πολλά”
Στον πίνακα της τάξης οι μαθητές έγραψαν τις εξής κατηγορίες χρωμάτων των φρούτων και λαχανικών:
κόκκινο – κίτρινο/πορτοκαλί – άσπρο – πράσινο – μωβ/μπλε
Στη συνέχεια συμπλήρωσαν τις κατηγορίες…
…και ετοίμασαν τα “πολύχρωμα” πιάτα:
ΜΑΘΑΙΝΩ ΝΑ ΔΙΑΒΑΖΩ ΤΙΣ ΕΤΙΚΕΤΕΣ ΤΡΟΦΙΜΩΝ
Δραστηριότητα: “Τι πληροφορίες παίρνω από τις ετικέτες των τροφίμων;”
Κάθε μαθητής ατομικά συμπλήρωσε το παρακάτω φυλλάδιο αντλώντας πληροφορίες από την ετικέτα του προϊόντος.
(Από το τετράδιο μαθητή:Αγωγή υγείας, Διατροφή, Διατροφικές Συνήθειες – Υπουργείο Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων, 2008)
Δραστηριότητα: “Πόσο λίπος και ζάχαρη περιέχουν τα τρόφιμα που καταναλώνω;”
Οι μαθητές είχαν συγκεντρώσει στην τάξη συσκευασίες από διάφορα τρόφιμα που καταναλώνουν συχνά. Σε συνέχεια της προηγούμενης δραστηριότητας κάθε μαθητής πήρε στα χέρια του από μία συσκευασία και προσπάθησε να διαβάσει τις πληροφορίες της ετικέτας…
…έτσι ώστε να καταγραφούν στον πίνακα:
Δραστηριότητα: “Είναι πραγματικό φρούτο;”
Απαραίτητα για τη δραστηριότητα αυτή ήταν κουτιά από διαφορετικούς χυμούς. Οι μαθητές παρατήρησαν τις ετικέτες τους και στη συνέχεια συμπλήρωσαν τις πληροφορίες σε αντίστοιχο φυλλάδιο.
(Από το τετράδιο μαθητή:Αγωγή υγείας, Διατροφή, Διατροφικές Συνήθειες – Υπουργείο Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων, 2008)
ΠΟΙΕΣ ΕΙΝΑΙ ΟΙ ΚΑΛΕΣ ΚΑΙ ΠΟΙΕΣ ΟΙ ΛΙΓΟΤΕΡΟ
ΚΑΛΕΣ ΕΠΙΛΟΓΕΣ ΑΠΟ ΚΑΘΕ ΟΜΑΔΑ ΤΡΟΦΙΜΩΝ
Δραστηριότητα: “Διαλέγοντας τα κατάλληλα τρόφιμα για ένα υγιεινό πρωινό”
Παρατηρώντας μετά από συζήτηση με τους μαθητές ότι είναι αρκετοί εκείνοι που δεν τρώνε πρωινό αποφασίστηκε να οργανωθεί ένα υγιεινό πρωινό μέσα στην τάξη. Αφού συγκεντρώθηκαν τα τρόφιμα και γνωρίζοντας πλέον οι μαθητές να διαβάζουν τις ετικέτες τους, τα χώρισαν σε υγιεινά και ανθυγιεινά.
Ελπίζουμε από εδώ και στο εξής να ακολουθήσουν τη συμβουλή του υγιεινού πρωινού όλοι οι μαθητές!
ΚΑΛΗ ΟΡΕΞΗ!!!
ΕΠΙΣΚΕΨΗ ΔΙΑΙΤΟΛΟΓΟΥ – ΔΙΑΤΡΟΦΟΛΟΓΟΥ ΣΤΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΜΑΣ
Το σχολείο μας επισκέφθηκε η Διαιτολόγος – Διατροφολόγος κ.Κολομβότσου Αναστασία, η οποία ενημέρωσε τους μαθητές για θέματα υγιεινής διατροφής και απάντησε σε ερωτήσεις τους. Την ομιλία της συνόδευε σχετική παρουσίαση. Στη συνέχεια, ακολούθησε μέτρηση του ύψους και της μάζας των μαθητών και δόθηκαν κατάλληλες συμβουλές. Στο τέλος μοιράστηκε, σε κάθε μαθητή, ένα βιβλίο σχετικό με τη διατροφή, καθώς και ένα παιχνίδι γνώσεων.
