Όπερα

Η όπερα αποτελεί μουσικό θεατρικό είδος, είναι δηλαδή μουσική σύνθεση που περιλαμβάνει συγχρόνως και σκηνική δράση. Οι διάλογοι των ηθοποιών της όπερας αποδίδονται με τη μορφή τραγουδιού ενώ η θεατρική παράσταση εκτυλίσσεται παρουσία  ενός μουσικού συνόλου. Ως είδος θεωρείται ένα από τα σημαντικότερα μουσικά επιτεύγματα του Δυτικού πολιτισμού και παραμένει ένα από τα πιο δημοφιλή μουσικά είδη.

Ο όρος όπερα ειναι ο πληθυντικός του λατινικού opus που σημαίνει το έργο, δηλώνοντας έτσι την ενσωμάτωση στην όπερα πολλών καλλιτεχνικών ειδών όπως η μουσική, το θέατρο, ο χορός και η σκηνογραφία. Αποδίδεται συχνά στα ελληνικά και ως μελόδραμα, αν και ο όρος αυτός είναι ευρύτερος. Όπερα ονομάζεται επίσης το θέατρο που φιλοξενεί τις παραστάσεις.

Μουσική δομή

Η ποίηση της όπερας ή οι διάλογοι που αναδεικνύουν την πλοκή, αποτελεί το αποκαλούμενο λιμπρέτο (libretto), το οποίο ανάλογα  με το είδος της όπερας μπορεί να είναι σοβαρό ή περισσότερο κωμικό.  Η μουσική είναι τις περισσότερες φορές συνεχής και έχει ως απώτερο στόχο τη δραματοποίηση των δρώμενων στη σκηνή.

Συνθέτες όπερας

• Βόλφγκανγκ Αμαντέους Μότσαρτ
• Γκαετάνο Ντονιτσέττι
• ..Λούντβιχ βαν Μπετόβεν
• Τζάκομο Πουτσίνι
• Τζοακίνο Ροσσίνι
• Ρίχαρντ Βάγκνερ
• Ρίχαρντ Στράους
• Τζουζέπε Βέρντι

Είδη τραγουδιού

Φωνές

Οι φωνές των τραγουδιστών της όπερας διακρίνονται καταρχήν σε ανδρικές και γυναικείες. Ανάλογα με αυτή την κατηγοριοποίηση διακρίνουμε τους εξής τύπους φωνών:

Τύποι ανδρικών φωνών

• Βαθύφωνος ή μπάσσος (bass) – καλύπτει τις χαμηλότερες νότες
• Βαρύτονος (baritone) – καλύπτει τις ενδιάμεσες περιοχές
• Τενόρος (tenor) ή οξύφωνος – καλύπτει τις υψηλότερες νότες
• Κόντρα-τενόρος (countertenor) – καλύπτει τις υψηλότερες νότες που μπορεί να φτάσει ανδρική φωνή. Επειδή υπάρχουν μόνο λίγοι κοντρα-τενόροι παγκοσμίως, συχνά οι ρόλοι τους ερμηνεύονται από γυναίκες

Τύποι γυναικείων φωνών

• Κοντράλτο (contralto) – καλύπτει τις χαμηλότερες νότες
• Μεσόφωνος ή μέτσο-σοπράνο (mezzo soprano) – καλύπτει   τις ενδιάμεσες περιοχές
• Υψίφωνος ή σοπράνο (soprano) – καλύπτει τις υψηλότερες νότες

Στους παραπάνω τύπους μπορούν να υπάρχουν και φωνές που ανήκουν σε ενδιάμεσες κατηγορίες.

Η παραδοσιακή όπερα αποτελείται από δύο είδη τραγουδιού για την αφήγηση της πλοκής του έργου: το ρετσιτατίβο, το μέρος του διαλόγου που κατά κύριο λόγο προάγει τη δράση και την άρια, όπου μέσω ενός μονολόγου αποκρυσταλλώνεται μια συναισθημα-  τική κατάσταση. Αρκετές φορές έχουμε ντουέτα ή μεγαλύτερα ακόμα φωνητικά σύνολα, χωρίς να λείπουν -αν και είναι σπανιότερα- χορωδιακά μέρη.

ΓΝΩΣΤΕΣ ΟΠΕΡΕΣ

LA TRIAVIATA του  J.VERDI

Μία γνωστή άρια απότην όπερα Traviata, στην οποία έχει πρωταγωνιστικό ρόλο, ερμηνεύει η διεθνούς φήμης Λαρισαία σοπράνο Μυρτώ Παπαθανασίου.

(Άρια είναι μία φωνητική μουσική φόρμα για μία λυρική φωνή που βρίσκεται υπό τη συνοδεία οργανικής μουσικής. Συνήθως αποτελεί μέρος όπερας, ορατόριου ή καντάτας και είναι μία λυρική ανάπαυλα στη δραματική – γεμάτη ένταση – εξέλιξη ενός έργου. Συχνά είναι ένα απαιτητικό φωνητικό μέρος, ειδικά κατασκευασμέ-  νο από το συνθέτη προκειμένου να αναδειχτούν οι ικανότητες του λυρικού ερμηνευτή. )

Η Μαρία Κάλλας (Νέα Υόρκη, 2 Δεκεμβρίου 1923 – Παρίσι, 16 Σεπτεμβρίου 1977), γεννημένη ως Μαρία Άννα Σοφία Καικιλία Καλογεροπούλου, ήταν κορυφαία Ελληνοαμερικανίδα υψίφωνος και η πλέον γνωστή παγκοσμίως ντίβα της όπερας.ι Η κορυφαία ελληνίδα υψίφωνος, ξεκινώντας από τη Νέα Υόρκη, σφράγισε με τη φωνή της μνημειώδεις όπερες των Μπελίνι, Πουτσίνι, Βέρντι, Βάγκνερ κ.ά. γινόμενη μια από τις πρώτες πραγματικές διασημότητες του χώρου. Ο μύθος της Κάλλας ζει και βασιλεύει, συνεχίζοντας να αποτελεί ορόσημο τόσο για τον κόσμο της όπερας .