το διάλειμα

Σταυρόλεξο είναι ένα παιχνίδι μυαλού και γνώσης, στο οποίο ο λύτης προσπαθεί να βρει κρυμμένες λέξεις. Η εμφάνισή του είναι συνήθως ένας ασπρόμαυρος πίνακας που αποτελείται από λευκά και μαύρα τετράγωνα, περίπου όπως αυτά στο σκάκι.
Στα λευκά τετράγωνα γράφονται γράμματα που σχηματίζουν λέξεις, οι οποίες διασταυρώνονται μεταξύ τους ενώ τα μαύρα τετράγωνα οριοθετούν το τέλος ή την αρχή των λέξεων του σταυρολέξου.
Στο κάθε σταυρόλεξο περιλαμβάνονται επίσης και κάποιοι ορισμοί που περιγράφουν περιφραστικά κάθε λέξη και οι οποίοι μπορούν είτε να βρίσκονται πάνω στο σταυρόλεξο (όπως στα σκανδιναβικά σταυρόλεξα) είτε, συνηθέστερα, τυπωμένοι κάτω από τον πίνακα και αριθμημένοι.
Ο αριθμός κάθε ορισμού αναφέρεται στη «συντεταγμένη» της αντίστοιχης λέξης πάνω στον πίνακα. Πολλές φορές σαν μέρος ενός ορισμού υπάρχει μια εικόνα ή φωτογραφία….

Υπάρχουν διάφοροι τύποι σταυρολέξων και παρακάτω είναι οι πιο γνωστοί :

Κλασσικά σταυρόλεξα, όπου δίνονται ξεχωριστά πίνακας και ορισμοί. Οι ορισμοί επίσης διαχωρίζονται σε αυτούς που περιγράφουν λέξεις που γράφονται οριζόντια μέσα στο σταυρόλεξο (οριζοντίως) και σε αυτούς που είναι για λέξεις που γράφονται κάθετα (καθέτως).
Σκανδιναβικά σταυρόλεξα, όπου οι ορισμοί περιλαμβάνονται μέσα στον πίνακα, τυπωμένοι μέσα στα τετραγωνάκια που σε ένα κλασικό σταυρόλεξο θα ήταν μαύρα. Εννοείται πως τα τετράγωνα σε αυτό το είδος σταυρόλεξου έχουν μεγαλύτερο μέγεθος.
Κρυπτογραφικά σταυρόλεξα, όπου δεν υπάρχουν ορισμοί, αλλά σε κάθε γράμμα της αλφαβήτου αποδίδεται αυθαίρετα ένας αριθμός (π.χ. Ε=5, Κ=2, Α=9 κ.ο.κ.). Ο λύτης καλείται να βρει, με τη βοήθεια μιας αρχικής λέξης που δίνεται στο σταυρόλεξο, τις αντιστοιχίες αριθμών-γραμμάτων έτσι ώστε το σταυρόλεξο να βγάζει τελικά νόημα.
Λευκά σταυρόλεξα, όπου δεν υπάρχουν μαύρα τετράγωνα (συνήθως όμως ο αριθμός τους οριζοντίως ή καθέτως δίνεται στους ορισμούς) και ο λύτης καλείται να βρει, εκτός από τις λέξεις, και τη θέση των μαύρων τετραγώνων.
Ιταλικά σταυρόλεξα, όπου οι λέξεις δεν είναι διαταγμένες σε έναν νxν πίνακα αλλά διασταυρώνονται ελεύθερα πάνω στο επίπεδο.

Όλα αυτά ίσως να τα ξέρετε ήδη και σίγουρα θα έχετε ασχοληθεί με κάποιο σταυρόλεξο, σε μια παραλία, σε ένα ταξίδι με τρένο ή πλοίο είτε κάποια στιγμή που θέλατε να περάσετε την ώρα σας με αυτό τον τρόπο.
Εγώ αυτό που θέλω είναι να σας παρουσιάσω κάτι διαφορετικό από τα συνηθισμένα σταυρόλεξα. Κι αυτό δεν είναι άλλο από τα μαθηματικά σταυρόλεξα. Ψάχνοντας στις πηγές του διαδικτύου διαπίστωσα ότι υπάρχουν κι εδώ διάφορες κατηγορίες.
Κάποιοι λέγοντας μαθηματικά σταυρόλεξα εννοούν σταυρόλεξα που κατατάσσονται στην κατηγορία κλασσικά (σύμφωνα με την προηγούμενη κατηγοριοποίηση που κάναμε) με τη μόνη διαφορά ότι στη θέση των γραμμάτων υπάρχουν αριθμοί και συμπληρώνονται κάνοντας κάποιες βασικές ή και πιο προχωρημένες πράξεις ανάλογα με το επίπεδο του σταυρολέξου.
Άλλοι πάλι ονομάζουν μαθηματικά σταυρόλεξα τα γνωστά σε όλους μας Sudoku. Η γνώμη μου είναι ότι αυτά είναι αριθμητικά σταυρόλεξα (εφόσον περιέχουν αριθμούς) και όχι μαθηματικά.

Κάτω από : Γενικά