(στην παραπάνω παρουσίαση χρησιμοποιήθηκε το βιβλίο ιστορίας της Μαρίας Ρεπούση)
Κοινωνικές αξίες του Διαφωτισμού
Βαθιές αλλαγές
Αυτή η περίοδος χαρακτηρίστηκε από ριζικές μεταβολές:
- Οι επιστημονικές ανακαλύψεις (ηλιοκεντρισμός, μηχανική, ιατρική) βοηθούν στην αποτύπωση του ρασιοναλισμού και της εμπειρικής φιλοσοφίας,
- Οι κοινωνικές αξίες που υπερασπίστηκαν πολλοί από τους Διαφωτιστές σε όλη την Ευρώπη είναι η ανεξιθρησκεία, η ελευθερία και η ισότητα,
- Αυτές οι αξίες αποφέρουν καρπούς, στην Αγγλία, τις Ηνωμένες Πολιτείες και την Γαλλία, με τη μορφή των φυσικών δικαιωμάτων και με τον διαχωρισμό των εξουσιών,
- Η γνώση διαδίδεται με τη βοήθεια της Εγκυκλοπαίδειας και του τύπου,
- Το γούστο για την αρχαιότητα εδραιώνεται στις τέχνες,
- Το εμπόριο αναπτύσσεται την ίδια στιγμή που η Ευρώπη ανακαλύπτει την Άπω Ανατολή και τον Ειρηνικό,
- Πολλοί σκεπτικιστές στην Γαλλία κρίνουν την κοινωνική και θρησκευτική ιεραρχία, την αριστοκρατία και την απόλυτη μοναρχία.
Βασικά χαρακτηριστικά του Διαφωτισμού
- Η σκέψη και η αμφισβήτηση είναι αρετές
- Ανεξιθρησκεία
- Οι πολίτες αναζητάνε οικονομικές αλλαγές που θα τους φέρουν στο προσκήνιο της πολιτικής και οικονομικής ζωής
- Οι αριστοκράτες και ο βασιλιάς παύουν να μονοπωλούν στην κοινωνική, πολιτική και καλλιτεχνική ζωή
- Το “καλό” και το “λογικό” γίνονται ισάξια (ορθός λόγος ή ορθολογισμός)
- Ελευθερία αντί απολυταρχίας,
- ισότητα αντί ταξικών διαφορών,
- επιστήμη αντί δεισιδαιμονιών και προκαταλήψεων
- ανεξιθρησκεία αντί δογματισμός
- Η ελευθερία και η αυτονομία ισχύουν και για την λογοτεχνία(παύει πλέον να εξυπηρετεί συμφέροντα αριστοκρατών και βασιλιάδων)
- Η σοφία και η εξυπνάδα είναι αρετές
- Η δημοκρατία είναι το ιδανικό πολίτευμα
- Όλοι οι άνθρωποι γεννήθηκαν ίσοι και παραμένουν ίσοι
Το ιδανικό του φιλοσόφου
Η ιδανική φιγούρα του Διαφωτισμού είναι ο φιλόσοφος, άνθρωπος των γραμμάτων με κοινωνική λειτουργία, ο οποίος ασκεί τη λογική του σε όλους τους τομείς για να καθοδηγήσει τις αντιλήψεις, είναι ένας διανοούμενος που παρεμβαίνει στην κοινωνία, ένας «τίμιος άνθρωπος που χειρίζεται τα πάντα με την λογική» (Εκγυκλοπαίδεια),«που αγωνιά να ξεσκεπάσει τα λάθη» (Ντιντερό), ένας υπερασπιστής των δικαιωμάτων του ανθρώπου.
Ανάμεσα στα πρόσωπα που κατέκριναν το εμπόριο σκλάβων, ήταν ο Ντιντερό, ο Βολταίρος και ο Μοντεσκιέ.
πηγή: ΒΙΚΙΠΑΙΔΕΙΑ
Κατεβάστε το μάθημα από ΕΔΩ
Άλλες πηγές για να μελετήσετε το μάθημα:
ΖΗΣΤΕ ΣΤΗΝ ΕΠΟΧΗ ΤΟΥ ΔΙΑΦΩΤΙΣΜΟΥ. ΔΕΣΤΕ ΤΟ ΒΙΝΤΕΟ ΜΕ ΤΑ ΚΙΝΟΥΜΕΝΑ ΣΧΕΔΙΑ!