ΜΕΛΕΤΗ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ – ΟΙΚΟΣΥΣΤΗΜΑ – ΤΡΟΦΙΚΕΣ ΑΛΥΣΙΔΕΣ

Τι είναι οικοσύστημα; 

Όταν λέμε “οικοσύστημα“, εννοούμε όλους τους ζωντανούς οργανισμούς που μπορεί να υπάρχουν σε έναν τόπο, τα ζώα και τα φυτά δηλαδή,  μαζί με ότι τα περιβάλλει και δεν είναι ζωντανό, όπως για παράδειγμα το χώμα ή το νερό, ο αέρας, μια πέτρα, ένας βράχος, ένα κτίσμα κ.λπ.  Όλα αυτά μαζί, επιδρούν το ένα στο άλλο με διάφορους τρόπους: για παράδειγμα, η βελανιδιά βρίσκει νερό μέσα στο χώμα και χρειάζεται τον αέρα και τον ήλιο για να φτιάχνει την τροφή του.  Ο σκίουρος φτιάχνει φτιάχνει τη φωλιά του πάνω στο δέντρο και τρώει τα βελανίδια του. Το σκουλήκι ζει κάτω από την πέτρα που βρίσκεται στη ρίζα του δέντρου και  θρέφεται από τα νεκρά φύλλα του δέντρου που πέφτουν στο έδαφος κ.λπ.  Δηλαδή, όσα ζουν (έμβια) και όσα δε ζουν (άβια) σε έναν τόπο (στον “οίκο” τους), εξαρτώνται το ένα από το άλλο, δηλαδή αποτελούν ένα “σύστημα” σε αυτό τον “οίκο”, ένα οικοσύστημα.  

Τα έμβια, δηλαδή όλους τους ζωντανούς οργανισμούς, τους ξεχωρίζουμε σε τρεις μεγάλες κατηγορίες
– τους αυτότροφους ή παραγωγούς (producers) : είναι οι ζωντανοί οργανισμοί που φτιάχνουν μόνοι τους την τροφή τους παίρνοντας ενέργεια από τον ήλιο. Παραγωγοί είναι όλα τα φυτά είναι παραγωγοί και είναι πάντα πολύ περισσότερα από τους άλλους ζωντανούς οργανισμούς, καθώς αποτελούν τη βάση της τροφής όλων των υπόλοιπων οργανισμών.
– τους ετερότροφους ή καταναλωτές (consumers): είναι οι ζωντανοί οργανισμοί που “καταναλώνουν” άλλους ζωντανούς οργανισμούς, φυτά ή ζώα. Όταν τρώνε μόνο φυτά τους λέμε φυτοφάγους όπως την αγελάδα, το ελάφι, τον σκίουρο, όταν τρώνε μόνο ζώα τους λέμε σαρκοφάγους όπως το λιοντάρι, ο λύκος,  η αράχνη και όταν τρώνε και τα δύο τους λέμε παμφάγους όπως το γουρουνάκι, η αρκούδα, ο άνθρωπος .
– τους αποικοδομητές (decomposers): είναι οι ζωνανοί οργανισμοί που ζουν τρώγοντας τα νεκρά σώματα των άλλων οργανισμών και βοηθάν κατ’ αυτόν τον τρόπο στην αποσύνθεσή τους και τη μετατροπή τους σε χρήσιμες ουσίες για την ανάπτυξη των φυτών, δηλαδή των παραγωγών. Αποικοδομητές είναι διάφορα σκουλήκια, τα μανιτάρια (μύκητες) και τα βακτήρια. 

– 

Οι ζωντανοί οργανισμοί, στον αγώνα τους για επιβίωση μέσα στο οικοσύστημα, τρέφονται ο ένας από τον άλλον και εν τέλει από τους παραγωγούς, τα φυτά τα οποία είναι και τα περισσότερα. Δημιουργούν έτσι μεταξύ τους τροφικές αλυσίδες.

Μια μικρή ευχάριστη επανάληψη:

Και τώρα, παίξτε με τις τροφικές αλυσίδες και καλή διασκέδαση!

Σχετικά με Ελένη Παπαποστόλου

Δασκάλα στο 12o Δημοτικό Σχολείο Αθηνών.


Περισσότερες πληροφορίες
Κατηγορίες: Δ' ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ, ΜΕΛΕΤΗ, ΠΑΙΧΝΙΔΙ, Χωρίς κατηγορία. Ετικέτες: , , , , , , , , , . Προσθήκη στους σελιδοδείκτες.