Ακούγοντας για ερήμους ή διαβάζοντας γι’ αυτές, λίγα πράγματα μας έρχονται στο μυαλό. Ή μάλλον ένα: άμμος! Θα μπορούσατε να φανταστείτε ότι υπάρχουν όμως και έρημοι με χιόνι, λίμνες, αλάτι, ακόμη και ελέφαντες; Κι όμως είναι γεγονός. Αν και η πιο διαδεδομένη εικόνα της ερήμου στο μυαλό μας είναι κίτρινοι αμμόλοφοι, ξηρασία και υψηλές θερμοκρασίες, υπάρχουν έρημοι με διαφορετικά χαρακτηριστικά. Δείτε ποιες…
Namib (Ναμίμπια): η μόνη έρημος με ελέφαντες
Στα νότια της Αφρικής, βρίσκεται η έρημος Namib, που είναι μικρότερη από τη Σαχάρα, αλλά εξίσου εντυπωσιακή. Αποτελεί μέρος του Εθνικού Πάρκου Namib-Naukluft με τη γειτονική Ανγκόλα. Οι αμμόλοφοι Sossusvlei είναι οι υψηλότεροι στον κόσμο –μερικοί φτάνουν και τα 300 μέτρα- και αν είστε τυχεροί, μπορεί να συναντήσετε σε όλη την έρημο Namib ελέφαντες! Στην παλαιότερη έρημο του κόσμου, βρίσκονται επίσης χιλιάδες είδη φυτών και ζώων. Πέρα από την ακτή, ισχυροί νότιοι άνεμοι και ρεύματα παραπλανούν τους ναυτικούς, ενώ η βόρεια ακτή έχει ονομαστεί «Skeleton Coast», εξαιτίας των ναυαγίων που βρέθηκαν εκεί.
Lençóis Maranhenses (Βραζιλία): μια «έρημος» με λίμνες
Φαίνεται απίστευτο, αλλά σε μια χώρα που διατηρεί περίπου το 30% του γλυκού νερού και έχει το μεγαλύτερο τροπικό δάσος στον κόσμο, υπάρχει και μια «έρημος». Στην περιοχή Maranhão, στις βόρειες ακτές της Βραζιλίας, βρίσκεται το Εθνικό Πάρκο Lençóis Maranhenses μια περιοχή περίπου 300 τετρ. χλμ. εκτυφλωτικών λευκών αμμόλοφων και μπλε λιμνών, ένα από τα πιο όμορφα και μοναδικά μέρη στον κόσμο.
Αν αναρωτιέστε πώς γίνεται να υπάρχουν λίμνες σε μια έρημο, πρέπει να ξέρετε το εξής: αυτό που κάνει διαφορετική αυτή την περιοχή από μια έρημο, είναι οι βροχοπτώσεις που πέφτουν πάνω στους αμμόλοφους και δημιουργούν τεχνητές λίμνες με κρυστάλλινα πεντακάθαρα νερά. Παρά τις ομοιότητές της με έρημο, στην περιοχή Lençóis Maranhenses καταγράφεται μια μέση ετήσια βροχόπτωση 1.600 χιλιοστών, 300 φορές περισσότερο από ό, τι στη Σαχάρα. Κατά την περίοδο της ξηρασίας, οι λιμνοθάλασσες εξατμίζονται, ενώ μετά την περίοδο των βροχών, φιλοξενούν πολλά είδη ψαριών, χελώνες και όστρακα.
Taklamakan (Κεντρική Ασία): μια έρημος καλυμμένη με χιόνι
Είναι μία από τις μεγαλύτερες αμμώδεις ερήμους του κόσμου, καταλαμβάνοντας την 15η θέση σε μέγεθος, ανάμεσα στις μεγαλύτερες μη πολικές ερήμους στον κόσμο. Βρίσκεται στη νοτιοδυτική Κίνα και καλύπτει μια έκταση 270.000 km2 της μεγαλύτερης λεκάνης στον κόσμο, Tarim, 1.000 χλμ. μήκους και 400 χλμ. πλάτους. Το 2008, στη μεγαλύτερη έρημο της Κίνας, σημειώθηκε η μεγαλύτερη χιονόπτωση και η χαμηλότερη θερμοκρασία μετά από 11 συνεχόμενες ημέρες χιονόπτωσης.
Salar de Uyuni (Bολιβία): η πιο μεγάλη έρημος αλατιού στον κόσμο
Η έρημος Salar είναι μία από τα μέρη-σύμβολα της Βολιβίας, μια τεράστια έρημος από αλάτι στη μέση του υψιπέδου στα δυτικά της νότιας Αμερικής. Πρόκειται για μια επίπεδη σχεδόν έρημο που αντανακλά τον ήλιο με τέτοιο τρόπο, ώστε να δημιουργεί ένα φαινόμενο αντικατοπτρισμού με τον ουρανό. Έχει επίσης πολλές λίμνες με παράξενα χρώματα, εξαιτίας της κατάθεσης ορυκτών στην περιοχή.
Πριν από περίπου 40.000 χρόνια, η περιοχή ήταν μέρος της λίμνης Minchin, μιας γιγαντιαίας προϊστορικής λίμνης. Όταν αυτή στέγνωσε, άφησε πίσω της δύο άλλες λίμνες, τη λίμνη Poopó και την Uru Uru και δύο μεγάλες ερήμους αλατιού, τη Salar de Coipasa και τη μεγαλύτερη Uyuni. Η Uyuni εκτιμάται ότι περιέχει 10 δισεκατομμύρια τόνους αλάτι.
Farafra (Αίγυπτος): η λευκή έρημος
Ένα από τα πιο δημοφιλή σημεία της περιοχής-λακούβας, Farafra, είναι η Λευκή έρημος, που βρίσκεται 45 χιλιόμετρα βόρεια της πόλης Farafra. Η έρημος έχει ένα λευκό, κρεμ χρώμα (στην πραγματικότητα είναι λευκό, σε αντίθεση με το κίτρινο της ερήμου) και έχει τεράστια πετρώματα κιμωλίας που έχουν δημιουργηθεί ως αποτέλεσμα των αμμοθυελλών στην περιοχή.
Atacama (Χιλή): η έρημος με τα λουλούδια
Η έρημος Atacama καταλαμβάνει το μεγαλύτερο μέρος του εδάφους της Χιλής που βρίσκεται βόρεια του 29ου παράλληλου. Η περιοχή που βρίσκεται στην ακτή μεταξύ Arica και Antofagasta, εμφανίζεται στο Βιβλίο των Ρεκόρ Guinness ως το πιο ξηρό μέρος στον κόσμο. Παρ’ όλα αυτά, στα νότια του Τροπικού του Αιγόκερω, η έρημος γίνεται φιλική προς τα έμβια όντα, με υγρασία, απαραίτητη για τη διατήρηση της παράκτιας βλάστησης. Πολλά φυτά επιβιώνουν κυρίως λόγω της ομίχλης «camanchaca».
Έρημος Simpson (Aυστραλία): η έρημος με την κόκκινη άμμο
Στην Αυστραλία βρίσκονται τέσσερις μεγάλες έρημοι: η έρημος Sturt Stony, η Tanami, η Great Victoria και η έρημος Simpson, η οποία είναι επίσης γνωστή ως «The Big Red», εξαιτίας των κόκκινων αμμολόφων της. Η έρημος Simpson έχει τους μεγαλύτερους παράλληλους, στατικούς (λόγω βλάστησης) αμμόλοφους στον κόσμο, με κατεύθυνση από βορρά προς νότο και ύψος από 3 έως 30 μέτρα. Ο πιο διάσημος αμμόλοφος, ο Nappanerica, έχει 40 μέτρα ύψος.
Η μαύρη έρημος (Αίγυπτος): η έρημος με τις μαύρες πέτρες
Εκατό χιλιόμετρα βορειοανατολικά της Λευκής ερήμου, βρίσκεται η Μαύρη έρημος, μια περιοχή βουνών ηφαιστειακού σχήματος, με πολλές μικρές μαύρες πέτρες να καλύπτουν το πορτοκαλί-καφέ έδαφος. Η θέα από την κορυφή ενός από τους πολλούς αμμόλοφους, είναι ιδιαίτερα όμορφη. Η Μαύρη έρημος είναι ακατοίκητη.
Ανταρκτική: η πιο ξηρή και υγρή έρημος του κόσμου
Η Ανταρκτική είναι η ήπειρος των άκρων. Δεν κατοικείται καθ’ όλη τη διάρκεια του χρόνου από ανθρώπους, επειδή είναι πολύ παγωμένη. Το 1983 οι επιστήμονες κατέγραψαν τις πιο ακραίες κρύες θερμοκρασίες, της τάξης των -89 βαθμών κελσίου. Είναι επίσης το υγρότερο μέρος στη γη, αλλά ταυτόχρονα και το πιο ξηρό. Υγρό, καθώς η Ανταρκτική καλύπτεται από πάγο κατά 98% και ξηρό καθώς οι βροχοπτώσεις είναι ελάχιστες (2 εκατοστά βροχής το χρόνο) –γεγονός που καθιστά την Ανταρκτική ως έρημο.
Sahara (βόρεια Αφρική): η πιο μεγάλη έρημος του κόσμου
Η Σαχάρα, με έκταση 8,6 εκατομμύρια τετρ. χλμ., είναι η μεγαλύτερη έρημος του κόσμου, καλύπτοντας μεγάλο μέρος της Βόρειας Αφρικής. Περίπου 4 εκατομμύρια άνθρωποι ζουν εκεί. Το μέγιστο μήκος της είναι 4.800 χιλιόμετρα, από τα δυτικά προς τα ανατολικά και 1.200 χλμ. από βορρά προς νότο. Η Σαχάρα καλύπτει το μεγαλύτερο μέρος της Μαυριτανίας, τη Δυτική Σαχάρα, την Αλγερία, τη Λιβύη, την Αίγυπτο, το Σουδάν, το Τσαντ, το Νίγηρα και το Μαλί και λίγο από το Μαρόκο και την Τυνησία. Είναι ιδιαίτερα ξηρή έρημος με ελάχιστες βροχοπτώσεις.
Δείτε στο επόμενο βίντεο υπέροχες εικόνες από διάφορες ερήμους του κόσμου…
