Η Ερμούπολη δημιουργήθηκε στα χρόνια του αγώνα της ανεξαρτησίας από πρόσφυγες άλλων νησιών, που γνώρισαν τις καταστροφές και τις συνέπειες του πολέμου, και των παράλιων της Μικράς Ασίας.

Έτσι κατά τη διάρκεια της επανάστασης (1821), αλλά κυρίως στο ανεξάρτητο Ελληνικό κράτος η Ερμούπολη εμφανίζεται ως το σημαντικότερο ναυτικό, ναυπηγικό, εμπορικό, αλλά και αστικό κέντρο.

Το 1832 η Σύρος είχε περισσότερα εμπορικά πλοία (181) από την Ύδρα (95), τις Σπέτσες (79), το Γαλαξίδι (33) κλπ., δεδομένου ότι οι στόλοι είχαν καταστραφεί κατά τον αγώνα.

H Ερμούπολη, το 1907, με 18.000 κατ., ήταν η έκτη σε πληθυσμό πόλη της χώρας, μετά την Αθήνα, τον Πειραιά, την Πάτρα, την Κέρκυρα και το Βόλο.

Στη Σύρο:

• Ναυπηγούνται πολλά μεγάλα ιστιοφόρα
• Ιδρύονται και λειτουργούν οι πρώτες ασφαλιστικές εταιρίες (στη πρώτη μετέχει και ο Καποδίστριας)
  Ανοίγει το πρώτο υποκατάστημα της Εθνικής Τράπεζας
• Ιδρύεται η Ελληνική Ατμοπλοϊκή Εταιρεία, η οποία απόχτησε ατμόπλοια, επιβατικά και φορτηγά, κατασκεύασε αποβάθρες, ναυπηγικές εγκαταστάσεις και εργοστάσια επισκευής των πλοίων, των μηχανών και των εξαρτημάτων τους, αποθήκες κ.α.

Η Σύρος οφείλει την ανάπτυξη της στο ότι με την απελευθέρωση της Ελλάδας βρέθηκε με μεγάλο αριθμό κατοίκων, σε σημαντική αναλογία ναυτικών και έμπορων, καθώς και στη γεωγραφική της θέση ως λιμανιού, στο μέσο του Αιγαίου και στον δρόμο προς τον Εύξεινο.

Το 1826 η νέα πόλη αρχίζει να αναπτύσσεται από το εμπόριο και τη ναυτιλία. Εκείνη την εποχή ιδρύεται το πρώτο εργοστάσιο Βυρσοδεψίας. Αργότερα ακολουθούν τόσα άλλα εργοστάσια και βιοτεχνίες ώστε δίκαια η πόλη γίνεται το πρώτο βιομηχανικό κέντρο και λιμάνι της χώρας. Είναι η γέφυρα που συνδέει τη Δύση με την Ανατολή. Όλα αυτά σπρώχνουν προς τα εμπρός. Το όνομά της ξεφεύγει από τα στενά όρια του Αιγαίου και ακούγεται στις μεγάλες πρωτεύουσες της Ευρώπης. Καθώς την οικονομική ανάπτυξη ακολουθεί η πνευματική. Γι’ αυτό η παρακμή της αρχίζει από το τέλος του περασμένου αιώνα, όταν δημιουργείτε ο Πειραιάς ως επίνειο της πρωτεύουσας και ανοίγει η διώρυγα της Κορίνθου, και ολοκληρώνεται μετά τον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο, οπότε μειώθηκε η σημασία της θάλασσας οδού προς τον Εύξεινο.