Όρνιθα, συμπαθές δίποδο, πτηνό, οικόσιτο ζώο εδώ και αιώνες για τον άνθρωπο. Παρόλο που διαθέτει φτερά δεν πετά ψηλά, μα αντίθετα περιορίζεται στο να κάνει βόλτες στην αυλή της. Ναι καλά καταλάβατε, πρόκειται για τη πολύ γνωστή μας κότα.

Οι κότες ζουν όλες μαζί σε ομάδες τα λεγόμενα κοπάδια. Στα κοπάδια πολύ σημαντική είναι η θέση της αρσενικής κότας, του κόκορα ή αλλιώς πετεινού. Ο κάθε κόκορας λαλεί δυνατά κάθε πρωί, θέλοντας έτσι να «υπενθυμίσει» στους άλλους πετεινούς, που μπορεί να βρίσκονται σε κοντινές περιοχές, τη κυριαρχία του στη περιοχή του. Ο κόκορας είναι και αυτός που προσκαλεί τις κότες του κοπαδιού για τροφή, τρώει μαζί τους αλλά δίχως να τις περιμένει… Όσοι έχουν κότες στη αυλή τους, δεν πρέπει να ξεχνούν πως πάντα χρειάζεται να έχουν και ένα κόκορα, αφού σε αντίθετη περίπτωση, υπάρχει κίνδυνος οι κότες να εγκαταλείψουν το κοπάδι για να ψάξουν να βρουν κόκορα!

Στις κότες αρέσει να κάνουν αυγά εκεί που υπάρχουν ήδη άλλα αυγά. Έτσι, εάν κάποιος θέλει να κάνουν οι κότες του αυγά σε κάποιο συγκεκριμένο μέρος του κοτετσιού, μπορεί να τοποθετήσει αυγά, ακόμα και ψεύτικα εκεί. Με αυτό τον τρόπο οι κότες του πολύ πιθανόν να αρχίζουν να γεννούν τα αυγά τους σε αυτό το μέρος. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον έχει το γεγονός πως  οι κότες συχνά μετακινούν αυγά από άλλες φωλιές στη δική τους. Όλα τα παραπάνω μας λύνουν εύκολα την απορία που μας γεννήθηκε στην τάξη: «Γιατί οι κότες τελικά κλώσησαν, έτσι εύκολα, τα αυγά του αετού;»

Ας δούμε και μερικά ακόμα χαρακτηριστικά αυτού του τόσο χρήσιμου πουλιού. Τα μικρά κοτοπουλάκια δεν έχουν ακόμα μεγάλο λειρί. Λειρί έχουν οι ενήλικες κότες και οι κόκορες. Οι κόκορες όμως, είναι αυτοί που τις περισσότερες φορές έχουν το μεγαλύτερο λειρί. Οι κότες είναι, λέμε, ζώα παμφάγα, δηλαδή μπορούν να φάνε τα πάντα! Αγαπημένη τους ασχολία είναι να σκαλίζουν με το ράμφος τους το χώμα για να βρουν τα αγαπημένα τους μεζεδάκια, σπόρους, έντομα αλλά ακόμα και μεγαλύτερα ζωάκια, όπως σαύρες και μικρά ποντίκια!

Ας δούμε και μερικά στοιχεία με αριθμούς…

•  Η κάθε κότα μπορεί να κάνει περίπου ως και 200 αυγά κάθε χρόνο.
•  Ελεύθερες στη φύση μπορούν να ζήσουν από 5-11 χρόνια.
•  Υπολογίζεται πως σε ολόκληρο το πλανήτη ζουν γύρω στα 24 δισεκατομμύρια κότες.
•  Έζησαν πρώτη φορά με τον άνθρωπο (εξημερώθηκαν) στο Βιετνάμ πριν από 10.000 χρόνια.
•   Η κότα που κατάφερε να ζήσει περισσότερα χρόνια γράφτηκε στο βιβλίο «Ρεκόρ Γκίνες»!Όχι άδικα, αφού έφτασε τα 16 χρόνια, ο κτηνίατρος διέγνωσε ως αιτία θανάτου τη καρδιακή προσβολή.

Οι κότες έχουν και αυτές ανάγκη από ξεκούραση, κοιμούνται μέσα ή έξω από τα κοτέτσια τους και τους αρέσει να «κουρνιάζουν» σε κλαδάκια ύψους περίπου μισού μέτρου από το έδαφος. Και σε περίπτωση που αναρωτιέστε, ναι «Κοιμούνται με τις κότες», δηλαδή πέφτουν για ύπνο νωρίς νωρίς και ξυπνάνε εξίσου νωρίς!  Κοντά στο έδαφος λοιπόν, και όχι πολύ ψηλά, συνηθίζει να κοιμάται η κότα.

Πρόσφατα όμως, συνάντησα ένα πολύ ζωηρό κοπάδι από κότες! Αυτές οι κότες είχαν εξαιρετικές δυνατότητες πετάγματος για το είδος τους, φαίνεται είχαν εξασκηθεί πολύ και κατάφεραν να μοιάσουν στα άλλα είδη της οικογένειας των πουλιών. Οι κότες της φωτογραφίας μας, ναι καλά βλέπετε κοιμούνται πάνω στα δέντρα! Όρνιθες δε τις λέμε στα κρητικά; Μα όρνιθα στα αρχαία ελληνικά σήμαινε πουλί και σίγουρα οι κότες της φωτογραφίας μας κέρδισαν επάξια το όνομα τους, Όρνιθες!

Ελένη Μπελιβανάκη

(Άντληση πληροφοριών  από την  ψηφιακή, ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια, ΒΙΚΙΠΑΙΔΕΙΑ. Οι δύο τελευταίες φωτογραφίες από προσωπικό αρχείο.)