Τάξη: Δ΄ (18 μαθητές /τριες)

6ο  Ολοήμερο Δημοτικό Σχολείο Νάουσας

Σχολικό έτος: 2017 – 2018

Διάρκεια υλοποίησης σχεδίου εργασίας:

1 Δεκεμβρίου 2017 – 28 Φεβρουαρίου 2018

Εμπλεκόμενες γνωστικές περιοχές:

ΓΛΩΣΣΑ (κατανόηση και παραγωγή προφορικού και γραπτού λόγου)

ΘΡΗΣΚΕΥΤΙΚΑ (Σε βάθος μελέτη της ζωής της Παναγίας. )

ΤΠΕ (Χρήση των προγραμμάτων word, power point, movie maker για ψηφιοποίηση και παρουσίαση υλικού)

ΕΙΚΑΣΤΙΚΑ (Εικαστική έκφραση σχετικά με το θέμα. Γνωριμία με την τέχνη της Αγιογραφίας)

Βασικός στόχος

Βασικός παιδαγωγικός στόχος του σχεδίου εργασίας είναι οι μαθητές και οι μαθήτριες της τάξης να γνωρίσουν καλύτερα τους σημαντικότερους σταθμούς της ζωής της Παναγίας της Μητέρας του Χριστού μας.

Επιμέρους παιδαγωγικοί στόχοι

Επιμέρους παιδαγωγικοί στόχοι του σχεδίου εργασίας είναι οι μαθητές και οι μαθήτριες να εξοικειωθούν με τη μέθοδο project και μέσα από αυτήν:

• να μάθουν να σχεδιάζουν, να οργανώνουν, να πραγματοποιούν και να παρουσιάζουν τα δικά τους σχέδια εργασίας
• να καλλιεργήσουν την αυτενέργεια και τη δημιουργικότητά τους.
• να καλλιεργήσουν την κριτική τους ικανότητα.
• να νιώσουν τη χαρά της ανακαλυπτικής μάθησης.
• να εξοικειωθούν με τη συνεργατική –ομαδική δραστηριότητα.
• να εξασκηθούν στην κατανόηση, αποσαφήνιση και επίλυση προβλημάτων.
• να πραγματοποιήσουν άνοιγμα του σχολείου τους στη ζωή και στην αλληλεπίδρασή του με την κοινωνία.

Μεθοδολογία και στάδια υλοποίησης του σχεδίου εργασίας:

Με αφορμή ενότητα των Θρησκευτικών της Δ΄ τάξης που αναφέρεται στην Παναγία και στα θαύματά της οι μαθητές και οι μαθήτριες αποφασίζουν να υλοποιήσουν ένα σχέδιο εργασίας με το ίδιο θέμα.

Σε κάθε ένα από τα παρακάτω στάδια τα παιδιά ερευνούν, συλλέγουν, αξιολογούν και παρουσιάζουν το υλικό τους για το θέμα εργασίας που τους ανατίθεται κάθε φορά. Όλη η παραπάνω εργασία πραγματοποιείται σύμφωνα με τα βήματα του project και πάντα με τη διακριτική παρέμβαση της δασκάλας της τάξης.

Υλικό που χρησιμοποιήθηκε: φύλλα εργασίας και ψηφιοποιημένο υλικό της δασκάλας της τάξης, διαδίκτυο, YouTube

Στάδια υλοποίησης σχεδίου εργασίας

1^ο στάδιο: Γνωριμία με τη μέθοδο project

Πριν αρχίσει η υλοποίηση του σχεδίου εργασίας που ανέλαβαν, τα παιδιά ενημερώνονται για τα βήματα ενός ολοκληρωμένου project:

• Βήμα 1ο: Επιλογή θέματος
• Βήμα 2ο: Συγκρότηση ομάδας εργασίας
• Βήμα 3ο: Καθορισμός σκοπού και στόχων
• Βήμα 4ο: Εντοπισμός των θεματικών υπο-ενοτήτων
• Βήμα 5ο: Συλλογή δεδομένων
• Βήμα 6ο : Ανατροφοδότηση
• Βήμα 7ο : Επαναπροσδιορισμός / επεξεργασία στόχων
• Βήμα 8ο : Προγραμματισμός δραστηριοτήτων
• Βήμα 9ο : Σύνθεση – ταξινόμηση – αρχειοθέτηση υλικού
• Βήμα 10_Ο : Οργάνωση της παρουσίασης
• Βήμα 11ο : Τελική παρουσίαση /διάχυση αποτελεσμάτων

2^ο στάδιο:

Υποενότητα 1: «Οι σημαντικότεροι σταθμοί της ζωής της Παναγίας μας». Βασική πηγή υλικού τα σχολικά εγχειρίδια και η Καινή Διαθήκη.

Βοηθητικό υλικό της δασκάλας της τάξης:

1. ΦΥΛΛΑ ΕΡΓΑΣΙΑ -Παναγία, η Μητέρα του Χριστού
2. Βίντεο της δασκάλας της τάξης:

• ΤΑ ΕΙΣΟΔΙΑ ΤΗΣ ΘΕΟΤΟΚΟΥ:

https://www.youtube.com/watch?time_continue=7&v=t_1oT7-VKno

(Στο βίντεο η δασκάλα της τάξης παρουσιάζει ένα σύντομο ιστορικό των εισοδίων της Παναγίας και ενσωματώνει στο απολυτίκιο που ακούγεται σχετικές βυζαντινές εικόνες και την νεοελληνική απόδοσή του.)

• Η ΓΕΝΝΗΣΗ ΤΟΥ ΧΡΙΣΤΟΥ

https://www.youtube.com/watch?v=a83Vm5ba3bA&t=1s

(Στο βίντεο αυτό η δασκάλα της τάξης παρουσιάζει τα γεγονότα της Γέννησης του Χριστού μέσα από φορητές εικόνες και τοιχογραφίες της βυζαντινής αγιογραφίας και μέσα από κείμενα της Πηνελόπης Δέλτα από το βιβλίο της «Η ΖΩΗ ΤΟΥ ΧΡΙΣΤΟΥ»)

• ΚΑΛΑΝΤΑ ΚΑΙ ΥΜΝΟΙ ΓΙΑ ΤΗ ΓΕΝΝΗΣΗ ΤΟΥ ΧΡΙΣΤΟΥ ΚΑΙ ΤΗΝ ΠΑΝΑΓΙΑ

Στα παρακάτω βίντεο η δασκάλα της τάξης αποδίδει στα νεοελληνικά γνωστούς ύμνους στην Παναγία και το Χριστό με παράλληλη προβολή βυζαντινών εικόνων και τοιχογραφιών σχετικών με την Γέννηση του Χριστού.)

• ΑΝΑΡΧΟΣ ΘΕΟΣ: https://www.youtube.com/watch?v=zbU6Snfai5w
• ΔΕΥΤΕ ΙΔΩΜΕΝ ΠΙΣΤΟΙ (ΚΑΘΙΣΜΑ ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΩΝ): https://www.youtube.com/watch?v=A3cneIyGvZE&t=5s
• Η ΠΑΡΘΕΝΟΣ ΣΗΜΕΡΟΝ (ΚΟΝΤΑΚΙΟ ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΩΝ): https://www.youtube.com/watch?v=7Lcznlq8TZ4
• Η ΓΕΝΝΗΣΙΣ ΣΟΥ ΧΡΙΣΤΕ Ο ΘΕΟΣ ΗΜΩΝ (ΑΠΟΛΥΤΙΚΙΟ ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΩΝ): https://www.youtube.com/watch?v=mgf9PrHUNhE

3ο στάδιο:

Υποενότητα 2: «Η Παναγία στην αγιογραφία. Συμβολισμοί της βυζαντινής εικόνας».

Οι μαθητές /τριες μαθαίνουν ότι στην αγιογραφία τίποτα δεν αποτυπώνεται τυχαία. Οι εικονογράφηση προσώπων και γεγονότων γίνεται με καθαρά συμβολικό τρόπο. «Βιβλία των αγραμμάτων» ονόμαζε τις εικόνες ο Άγιος Ιωάννης ο Δαμασκηνός και με αυτήν την «οπτική» τα παιδιά έρχονται σε επαφή με κάποιες από τις εικόνες της Παναγίας.

Υλικό που χρησιμοποιήθηκε: φύλλα εργασίας και ψηφιοποιημένο υλικό της δασκάλας της τάξης, διαδίκτυο, YouTube

Βοηθητικό υλικό της δασκάλας της τάξης:

1. ΦΥΛΛΑ ΕΡΓΑΣΙΑ -Παναγία, η Μητέρα του Χριστού
2. Ψηφιακό υλικό της δασκάλας:

·         ΟΙ ΤΕΧΝΕΣ ΣΤΟ ΒΥΖΑΝΤΙΟ – Η ΑΓΙΟΓΡΑΦΙΑ

(Στο βίντεο αυτό η δασκάλα της τάξης κάνει μία σύντομη αναφορά στις τέχνες στο Βυζάντιο και εστιάζει στην τέχνη της αγιογραφίας. Φορητές εικόνες και τοιχογραφίες, θρησκευτικά κειμήλια της ορθοδοξίας, προβάλλουν μέσα από τα χρώματα και την τεχνοτροπία τους, το συμβολικό χαρακτήρα των αναπαραστάσεων.)

https://www.youtube.com/watch?v=XK4BkXm5-1c

3. ΥΛΙΚΟ YouTube:

ΟΙ ΣΥΜΒΟΛΙΣΜΟΙ ΤΗΣ ΕΙΚΟΝΑΣ «ΠΑΝΑΓΙΑ ΦΟΒΕΡΑ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ»: https://www.youtube.com/watch?v=c__7ZgMrb6Y

4^ο στάδιο:

Υποενότητα 3: «Θαυματουργές εικόνες της Παναγίας»

Η δασκάλα της τάξης δημιουργεί ένα βίντεο με 100 εικόνες και προσωνύμια της Παναγίας. Καλεί τα παιδιά να ψάξουν και να ανακαλύψουν κι άλλες και να ερευνήσουν το ιστορικό των εικόνων, που θα βρουν.

Βοηθητικό υλικό της δασκάλας της τάξης:

1. «100 ΕΙΚΟΝΕΣ ΤΗΣ ΠΑΝΑΓΙΑΣ – ΔΥΟ ΥΠΕΡΟΧΑ ΤΡΑΓΟΥΔΙΑ ΣΤΗ ΧΑΡΗ ΤΗΣ»

https://www.youtube.com/watch?v=vtQRGjhDGrY&t=184s

ΥΛΙΚΟ YouTube:

·        ΠΑΝΑΓΙΑ ΣΟΥΜΕΛΑ ΝΤΟΚΙΜΑΝΤΕΡ: https://www.youtube.com/watch?v=vDM-xv4kRB8

 

·        Παναγία Φιδιώτισσα η Φιδούσα: https://www.youtube.com/watch?v=x_4BF0KhJJs

·        Η ιστορία της ΠΑΝΑΓΙΑΣ ΤΗΣ ΓΟΡΓΟΫΠΗΚΟΟΥ : https://www.youtube.com/watch?v=JMnXD6eUCsg

 

• Η ΠΑΝΑΓΙΑ Η ΕΙΚΟΣΙΦΟΙΝΙΣΣΑ: https://www.youtube.com/watch?v=r05Ugi718y4

5^ο στάδιο:

Υποενότητα 4: «Η Παναγία και οι Αγώνες των Ελλήνων»

Δίνονται τα παρακάτω πιθανά θέματα και υποθέματα του τελευταίου μέρους της εργασίας των παιδιών.

Διευκρινίζεται ότι είναι ενδεικτικά και ότι μπορούν να μην επιλέξουν κάποιο από αυτά και να εργαστούν πάνω σε κάποιο άλλο  της επιλογής τους, που θα σχετίζεται με την Παναγία και τους Αγώνες του Ελληνισμού.

ΠΙΘΑΝΑ ΘΕΜΑΤΑ ΚΑΙ ΥΠΟΘΕΜΑΤΑ

1. Η Παναγία και οι Αγώνες του Ελληνισμού στα βυζαντινά χρόνια

1^α  Η Παναγία, οι Άβαροι και οι Πέρσες (626 μ.Χ. – Ακάθιστος Ύμνος)

1^β  Η Παναγία και οι Άραβες (677 μ.Χ. και 718 μ.Χ.)

1^γ  Η Παναγία και οι Ρώσοι (860 μ.Χ.)

1. 1453 – Η Άλωση της Πόλης – «Σώπασε κυρα-Δέσποινα … «   (Θρύλοι και Παραδόσεις που συνδέουν την Παναγία με την Άλωση της Κωνσταντινούπολης)

1. Η Παναγία και η Επανάσταση του 1821

3^α  Η Παναγιά της Τήνου και η Επανάσταση του 1821

3^β  Ο Κολοκοτρώνης και η Παναγία στο Χρυσοβίτσι

3^γ  Ο Καραϊσκάκης και η Παναγία η Προυσιώτισσα

3^δ  Ο Μιαούλης και η Παναγία η Ελευθερώτρια

3^ε  Η Επανάσταση στη Νάουσα το 1822 και η Παναγία Δοβρά

1. Η Παναγία και το έπος του 1940

4^α  Η Παναγιά της Τήνου και το θαύμα του ελληνοϊταλικού πολέμου

4^β  Η Αγία Σκέπη και ο πόλεμος του 1940

4^γ  Μαρτυρίες στρατιωτών για εμφανίσεις της Παναγίας στο ελληνοϊταλικό μέτωπο

4^δ  Η Παναγιά και ο Συνταγματάρχης Κωνσταντίνος Δαβάκης

4^ε  Η Παναγία του Ορχομενού

4^στ  Το θαύμα της Παναγίας στα υψώματα του Μπούμπεση

4^ζ  Η Παναγία και η σωτηρία της Λίμνης Ευβοίας από τους Γερμανούς

 

6^ο στάδιο:

Αξιολόγηση – Παρουσίαση σχεδίου εργασίας

• Η αξιολόγηση των επιμέρους εργασιών των παιδιών καθώς και του συνολικού παραγώμενου υλικού γινόταν καθ’ όλη την διάρκεια του προγράμματος από τα ίδια τα παιδιά και από τη δασκάλα της τάξης.

 

• Τα αποτελέσματα της εργασίας των παιδιών συγκεντρώθηκαν σε ένα βιβλίο. Το βιβλίο των παιδιών με θέμα: «Παναγία η Μητέρα του Χριστού μας» τυπώθηκε και μοιράστηκε σε όλους/ες τους/τις μαθητές/τριες, δημοσιεύθηκε στην ιστοσελίδα της δασκάλας της τάξης, στην ιστοσελίδα του σχολείου και παρουσιάστηκε σε μια μικρή γιορτή -παρουσίαση βιβλίου στο χώρο του σχολείου, παρουσία γονέων, εκπαιδευτικών και της διευθύντριας. Οι εντυπώσεις των θεατών υπήρξαν άριστες και τα παιδιά έλαβαν εξαιρετικά σχόλια.
• Το e- βιβλίο της Δ΄τάξης