Η εξέλιξη της τεχνολογίας δεν θα μπορούσε να αφήσει ανεπηρέαστη την εκπαίδευση καθώς οι μαθητές, ως εκ φύσεως ανήσυχα πνεύματα, είναι ανοικτοί σε καινούριες ιδέες και δεκτικοί σε ο,τιδήποτε καινοτόμο. Τα τελευταία χρόνια στην Ελλάδα εκδηλώνεται αυξανόμενο ενδιαφέρον από εκπαιδευτικούς της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης για τη χρήση νέων τεχνολογιών στη διδασκαλία των μαθηματικών και ιδιαιτέρως για τους διαδραστικούς πόινακες.
Οι διαδραστικοί πίνακες έρχονται πλέον να αντικαταστήσουν τον κλασσικό πίνακα με τις κιμωλίες και να εισάγουν νέες μεθόδους στη διδασκαλία των μαθηματικών. Οι δυνατότητες που προσφέρουν, βασίζονται στο γεγονός ότι ουσιαστικά ο υπολογιστής γίνεται εργαλείο διαχείρισης μέσω του πίνακα. Ειδικότερα, η αξιοποίησή τους στη διδασκαλία των μαθηματικών, συνίσταται στις πολλαπλές αναπαραστάσεις μιας έννοιας, στη δυνατότητα δυναμικής μεταφοράς και μετασχηματισμού των σχημάτων, στην αλληλεπίδραση με τον χρήστη μέσω γραφίδας ή αφής και στην αξιοποίηση του διαδικτύου.
Η κατάλληλη χρήση των διαδραστικών πινάκων, οδηγεί μέσα από ποικίλους τρόπους, στην ανάπτυξη της κριτικής σκέψης καθώς βοηθά στη μαθητοκεντρική προσέγγιση της γνώσης, ενθαρρύνοντας ταυτόχρονα την ανακαλυπτική μάθηση και τη δραστηριότητα (Μητρογιαννοπούλου, 2012). Σε ένα τέτοιο δυναμικό με πλούσια ερεθίσματα περιβάλλον, ο μαθητής μέσω της αλληλεπίδρασης κατασκευάζει τη μαθηματική γνώση και ο καθηγητής μεταβάλλεται από μεταδότης της γνώσης σε καθοδηγητή και εμψυχωτή (Δαγδιλέλης & Παπαδόπουλος, 2008 ). Συνεπώς, ο μαθητής οδηγείται σε ενεργητική μάθηση, συμμετέχοντας στην εκπαιδευτική διαδικασία, εφόσον όμως οι μέθοδοι, που επιλέγονται από τον διδάσκοντα του παρέχουν ευκαιρίες να σκέφτεται, να πράττει, να στοχάζεται (Χατζίνα & Παπαδανέλλης, 2010). Παράλληλα αποκτά την ικανότητα να κρίνει αποτελεσματικά το τι θα μάθει και πώς θα το μάθει- εξατομικεύοντας τη γνώση- να παράγει νέες και πρωτότυπες ιδέες, να αποκτά ευέλικτη σκέψη, να συνάγει λογικά συμπεράσματα, να γενικεύει, να εντοπίζει αντιφάσεις και να επιχειρηματολογεί με πειστικότητα (Βοσνιάδου, 2006).
Επιπρόσθετα ένας άλλος παράγοντας που συμβάλλει στην ανάπτυξη της κριτικής σκέψης είναι η διερεύνηση και ο πειραματισμός με τη βοήθεια της διάδρασης. Η μαθηματική δραστηριότητα σε συνδυασμό με τα βασικά εργαλεία «drag and drop» επιτρέπουν στο μαθητή να επενεργεί επάνω σε ένα σχήμα και να αναγνωρίζει τις κανονικότητες, τα αναλλοίωτα και τα μεταβαλλόμενα μεγέθη, να διερευνά αποτελέσματα οριακών περιπτώσεων, να αξιολογεί αποτελέσματα και να οδηγείται σε αναστοχασμό και έλεγχο παρανοήσεων. Οι Sagra & Gonzalez-Sannamed (2010), επισημαίνουν ότι οι μαθητές με τη χρήση νέων τεχνολογιών αποκομίζουν οφέλη σχετικά με την επίλυση προβλημάτων, την ανακάλυψη μαθηματικών μοτίβων και προτύπων καθώς και σχέσεων μεταξύ των, την κατανόηση, την ελαχιστοποίηση παρερμηνειών και την απεικόνιση σύνθετων δομών, οι οποίες δημιουργούν ένα περιβάλλον πρόκλησης για στοχασμό. Αντίστοιχα οι Aizikovitsh-Udi & Radakovic (2008), ισχυρίζονται ότι ένα δυναμικό περιβάλλον μάθησης επιτρέπει στον μαθητή να ενεργεί μαθηματικά, να απεικονίζει, να κατασκευάζει και να χειρίζεται μαθηματικές έννοιες.
Μία ακόμα συμβολή στη διδασκαλία των μαθηματικών, που μπορεί να υποστηριχτεί δυναμικά από τον διαδραστικό πίνακα, είναι η έκφραση της δημιουργικότητας των μαθητών (Wood & Ashfield, 2008). Τα βασικά λειτουργικά χαρακτηριστικά του, τα οποία συμβάλουν προς αυτή την κατεύθυνση, είναι η δυνατότητα γραφής επάνω σε σχήματα, η μεταφορά και η τοποθέτηση αντικειμένων, ο χρωματισμός, η ποικιλία γραμμών, η αποθήκευση, η αναπαραγωγή ήχου και εικόνας, η χρήση κουρτίνας και προβολέα, η ύπαρξη μεγεθυντικού φακού, η χρήση διαδικτύου κ.λ.π. (Μητρογιαννοπούλου, 2012). Συνεπώς έχοντας οι μαθητές στη διάθεσή τους αυτά τα δημιουργικά εργαλεία, μπορούν να οπτικοποιήσουν θέματα που αφορούν σε προβλήματα μαθηματικών ή που άπτονται της ιστορίας των μαθηματικών καθώς και να κατασκευάσουν ποικίλους γεωμετρικούς τόπους.
ΑΝΑΦΟΡΕΣ
Aizikovitsh-Udi, Ε. & Radakovic, Ν. (2010). Teaching probability by using geogebra dynamic tool and implemanting critical thinking skills. Procedia – Social and Behavioral Sciences, 46, 4943 – 4947.
Sangrà, A. & González-Sanmamed, M. (2010). The role of information and communication technologies in improving teaching and learning processes in primary and secondary schools. Research in Learning Technology, 18 (3), 47–59.
Wood, R. & Ashfield, J. (2008). The use of the interactive whiteboard for creative teaching and learning in literacy and mathematics: a case study. British Journal of Educational Technology, 39 (1), 84-96.
Βοσνιάδου, Σ. (2006). Παιδεία, Σχολεία και Υπολογιστές: Προοπτικές, προβλήματα και προτάσεις για την αποτελεσματικότερη χρήση των νέων τεχνολογιών στην εκπαίδευση. Αθήνα: Gutenberg.
Δαγδιλέλης, Β. & Παπαδόπουλος, Ι. (2008). Επιμορφωτικό υλικό για την επιμόρφωση των εκπαιδευτικών στα Κέντα Στήριξης Επιμόρφωσης. Τεύχος 1: Γενικό Μέρος. Πάτρα: Υπουργείο Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων: Ερευνητικό Ακαδημαϊκό Ινστιτούτο Τεχνολογίας Υπολογιστών & Παιδαγωγικό Ινστιτούτο.
Μητρογιαννοπούλου, Α. (2012). Διαδραστικοί πίνακες : Από τη θεωρία στην πράξη. Αθήνα: Πατάκης.
Χατζίνα, Κ. & Παπαδανέλλης, Γ. (2010). Η χρήση των Διαδραστικών Πινάκων στην Εκπαίδευση. Διαθέσιμο από http://www.vipapharm.com/greek/free-online-journals/education/education-articles/katerina-hatjina/katerina-hatjina.htm (Επίσκεψη 1 Δεκεμβρίου 2017).