ΑΠΟ ΤΗ ΡΩΜΗ ΣΤΗ ΝΕΑ ΡΩΜΗ
27 Σεπτεμβρίου 2022 ΑΡΚΟΥΛΗ ΕΛΕΝΗ
Με ποιον ρωμαίο αυτοκράτορα συνδέεται η ύπαρξη του Βυζαντίου;
Το Βυζάντιο* συνδέει την ύπαρξή του με το έργο του ρωμαίου αυτοκράτορα Κωνσταντίνου Α΄.
Ποια μέτρα πήρε ο αυτοκράτορας Κωνσταντίνος Α΄ για να ανορθώσει το ρωμαϊκό κράτος που κλονιζόταν;
- Ίδρυσε ένα νέο διοικητικό κέντρο στην Ανατολή, την Κωνσταντινούπολη.
- Αναγνώρισε το δικαίωμα άσκησης της χριστιανικής λατρείας.
- Καθιέρωσε στη διοίκηση τη διάκριση της πολιτικής από τη στρατιωτική εξουσία.
- Έκοψε και έθεσε σε κυκλοφορία ένα πολύ σταθερό χρυσό νόμισμα.
Α. Η ΙΔΡΥΣΗ ΤΗΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΗΣ
Πότε και κάτω από ποιες συνθήκες γίνεται η ίδρυση της Κωνσταντινούπολης;
Όταν ο Κωνσταντίνος νίκησε το Λικίνιο, Αύγουστο* του ανατολικού τμήματος του κράτους και έμεινε μονοκράτορας* (324), αποφάσισε να ιδρύσει ένα νέο διοικητικό κέντρο στη θέση του αρχαίου Βυζαντίου, πόλης που είχε μοναδική γεωπολιτική* θέση, αφού βρισκόταν στο σταυροδρόμι της Ασίας και της Ευρώπης, του Ευξείνου Πόντου και της Μεσογείου και είχε μεγάλη εμπορική σημασία.
Για ποιους λόγους ο Κωνσταντίνος Α΄ αποφάσισε την ίδρυση της Κωνσταντινούπολης;
- Η Ανατολή διέθετε, σε αντίθεση με τη Δύση, ακμαίο πληθυσμό και οικονομία.
- Οι Χριστιανοί, στους οποίους ο Κωνσταντίνος Α΄ στηρίχτηκε πολιτικά, ήταν πολυπληθέστεροι στην Ανατολή.
- Οι μεγάλες πόλεις της Ανατολής υπέφεραν από θρησκευτικές συγκρούσεις
- Από το Βυζάντιο μπορούσε να αποκρούσει ευκολότερα τους Γότθους (στο Δούναβη) και τους Πέρσες (στον Ευφράτη).
Πώς σχεδιάστηκε η Κωνσταντινούπολη;
- Ο αυτοκράτορας ανοικοδόμησε το Βυζάντιο σύμφωνα με το ρυμοτομικό σχέδιο της Ρώμης. Προίκισε την πόλη με νέα τείχη, επιβλητικές λεωφόρους και το φόρουμ (πλατεία) του Κωνσταντίνου.
- Τη στόλισε με λαμπρά έργα τέχνης, το Ιερόν Παλάτιον, το κτίριο της Συγκλήτου και άλλα δημόσια κτίρια: εκκλησίες, λουτρά και δεξαμενές.
Πότε εγκαινιάστηκε η Κωνσταντινούπολη;
Στις 11 Μαΐου 330 ολοκληρώθηκε η πρώτη φάση των εργασιών και τελέστηκαν τα εγκαίνια της πόλης, η οποία έλαβε το όνομα του ιδρυτή της (Κωνσταντινούπολη). Έκτοτε και για αιώνες την ημέρα αυτή γιορτάζονταν τα γενέθλιά της.
Ποια χριστιανικά στοιχεία ενισχύθηκαν με την πάροδο του χρόνου στη μορφή της Κωνσταντινούπολης;
Η Κωνσταντινούπολη ή Νέα Ρώμη βαθμιαία απέκτησε χαρακτηριστικά χριστιανικής πόλης, αφού οικοδομήθηκαν εκεί πολλές εκκλησίες.
Ποια ήταν η πληθυσμιακή εξέλιξη της Κωνσταντινούπολης;
Η πόλη αναπτύχθηκε ραγδαία: στις αρχές του 5ου αι. ο πληθυσμός της είχε αυξηθεί σε 150.000 ψυχές περίπου, ενώ στα χρόνια του αυτοκράτορα Ιουστινιανού Α΄ (527-565) αριθμούσε 300.000 κατοίκους, σύμφωνα με τους μετριότερους υπολογισμούς. Έτσι η Νέα Ρώμη, μέσα σε δύο αιώνες ξεπέρασε το πρότυπο της, δηλαδή την Παλαιά Ρώμη.
Β. ΘΡΗΣΚΕΥΤΙΚΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ
Για ποιο λόγο ο Κωνσταντίνος έδειξε ευνοϊκή στάση προς τον Χριστιανισμό;
Οι οπαδοί του Χριστιανισμού συγκροτούσαν τη δυναμικότερη πληθυσμιακή ομάδα της Ανατολής. Η νέα αυτή θρησκεία φαινόταν ότι μπορούσε να αποκαταστήσει την κλονισμένη ενότητα του Ρωμαϊκού Κράτους. Για το λόγο αυτό ο Κωνσταντίνος έδειξε ευνοϊκή στάση προς τον Χριστιανισμό.
Με ποια μέτρα ο Κωνσταντίνος έδειξε ευνοϊκή στάση προς τον Χριστιανισμό;
- Μετά τη νίκη του επί του Μαξεντίου (312) μετέφερε το μονόγραμμα του Χριστού (Χριστόγραμμα*), σημαντικό χριστιανικό σύμβολο, από τη στρατιωτική σημαία (λάβαρον) στα νομίσματά του.
- Εξέδωσε νόμους ευνοϊκούς για τους Χριστιανούς.
- Το Διάταγμα των Μεδιολάνων που βασίστηκε σε συμφωνία του Κωνσταντίνου και του Λικίνιου (313), αναγνώρισε στους Χριστιανούς ελευθερία άσκησης της λατρείας τους και έτσι εξίσωσε τα δικαιώματά τους με αυτά των άλλων θρησκειών του Ρωμαϊκού Κράτους. Οι διωγμοί Χριστιανών πάντως έπαυσαν εντελώς, μόνο όταν ο Κωνσταντίνος έγινε μονοκράτορας στο Ρωμαϊκό Κράτος (324).
- Ένα χρόνο αργότερα (325) ο Κωνσταντίνος συγκάλεσε στη Νίκαια της Βιθυνίας σύνοδο (συνέδριο) επισκόπων απ’ όλες τις επαρχίες του Οικουμενικού Ρωμαϊκού Κράτους γι’ αυτό η σύνοδος ονομάστηκε οικουμενική. Η Α΄ Οικουμενική Σύνοδος διατύπωσε τη διδασκαλία της Εκκλησίας έναντι των αιρέσεων* που είχαν ήδη εμφανισθεί. Έκτοτε έγιναν πολλές τέτοιες σύνοδοι. Η σύγκλησή τους είχε σκοπό την ειρήνευση της Εκκλησίας και, κατ’ επέκταση την ειρήνευση της αυτοκρατορίας.
Για ποιους λόγους ο Κωνσταντίνος δεν υιοθέτησε μια καθαρή θρησκευτική στάση;
Η σθεναρή αντίσταση των οπαδών της αρχαίας θρησκείας (ειδωλολατρίας) που εντοπίζονται τόσο στην Ανατολή όσο και στη Δύση, ιδίως στους κόλπους της συγκλητικής αριστοκρατίας της Ρώμης, δεν επέτρεψε στον Κωνσταντίνο να υιοθετήσει μια καθαρή θρησκευτική στάση ως το τέλος της ζωής του.
ΓΛΩΣΣΑΡΙ
Νέα Ρώμη: η Κωνσταντινούπολη. Βυζάντιο: αποικία που ίδρυσαν οι Μεγαρείς στο Βόσπορο το 657 π.Χ..
Αύγουστος: στα λατινικά σημαίνει σεβαστός. Έτσι ονομάζονταν όλοι οι Ρωμαίοι αυτοκράτορες.
Μονοκράτορας: ο μόνος κυρίαρχος ενός κράτους. Είναι συνώνυμο της λέξης αυτοκράτορας (=τίτλος που δίνεται στον ηγέτη μιας αυτοκρατορίας).
γεωπολιτική: η σημασία που έχει η γεωγραφική θέση μιας χώρας στη διαμόρφωση της εθνικής ή της εξωτερικής πολιτικής της.
Χριστόγραμμα: μονόγραμμα του Χριστού που ήταν κεντημένο σε λάβαρα ή αποτυπωμένο σε νομίσματα.
Αίρεση: είναι η θρησκευτική διδασκαλία που παρεκκλίνει από τη γνήσια και αυθεντική χριστιανική πίστη και επομένως λανθασμένη και αντιχριστιανική.
ΤΑ ΤΕΙΧΗ ΤΗΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΗΣ
ΤΟ FORUM
Ο ΙΠΠΟΔΡΟΜΟΣ
https://youtu.be/uX4UJv-eIjQ?t=81https://youtu.be/uX4UJv-eIjQ?t=81
Δημοσιευμένο στην κατηγορία ΙΣΤΟΡΙΑ Β΄ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ .
Πρόσφατα σχόλια