ΠΕΙΡΑΜΑΤΙΣΜΟΙ

ΕΝΟΤΗΤΑ 53 Η ΚΑΤΑΡΡΕΥΣΗ ΤΩΝ ΛΑΪΚΩΝ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΩΝ ΚΑΙ Η ΜΕΤΑΨΥΧΡΟΠΟΛΕΜΙΚΗ ΕΥΡΩΠΗ

21 Μαΐου 2021 ΑΡΚΟΥΛΗ ΕΛΕΝΗ

ΟΞΥΝΣΗ ΤΩΝ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΩΝ ΤΩΝ ΛΑΪΚΩΝ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΩΝ

Ποια προβλήματα αντιμετώπιζαν οι Λαϊκές Δημοκρατίες τη δεκαετία του ΄80;

• Η οικονομία δεν ανταποκρινόταν στις σύγχρονες ανάγκες.
• Η Σοβιετική Ένωση ξόδευε σε εξοπλισμούς, για να μην υστερήσει από τις ΗΠΑ, ποσά πολύ μεγαλύτερα από αυτά που άντεχε η οικονομία της.
• Το σύστημα λήψης αποφάσεων είχε γίνει τόσο συγκεντρωτικό που οι πολίτες ένιωθαν ολότελα ξένοι προς αυτό.

ΟΙ ΜΕΤΑΡΡΥΘΜΙΣΕΙΣ ΓΚΟΡΜΠΑΤΣΟΦ

 Με ποιες μεταρρυθμίσεις προσπάθησε να επιλύσει αυτά τα προβλήματα ο Γκορμπατσόφ;

• Εφάρμοσε την πολιτική της περεστρόικα, με την κατάργηση του αυστηρού κρατικού ελέγχου της οικονομίας και τον εκδημοκρατισμό των πολιτικών διαδικασιών.
• Προώθησε τη λεγόμενη γκλάσνοστ, την επίτευξη δηλαδή της διαφάνειας, της ελεύθερης πληροφόρησης και διατύπωσης γνώμης.
• Ενθάρρυνε την κριτική και παραχώρησε κάποιες πολιτικές ελευθερίες.
• Χαλάρωσε τους δεσμούς της Μόσχας με τις άλλες σοβιετικές δημοκρατίες αλλά και με τις λαϊκές δημοκρατίες της Α. Ευρώπης.

Ποιες ήταν οι συνέπειες των μεταρρυθμίσεων;

• Ξέσπασε δραματική οικονομική κρίση.
• Εκδηλώθηκαν αποσχιστικές τάσεις σε διάφορες περιοχές της Σοβιετικής Ένωσης.
• Ο Γκορμπατσόφ βρέθηκε αντιμέτωπος με στελέχη του ίδιου του καθεστώτος.

Η ΚΑΤΑΡΡΕΥΣΗ ΤΩΝ ΛΑΪΚΩΝ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΩΝ ΤΗΣ Α. ΕΥΡΩΠΗΣ

Ποιες ήταν οι αιτίες κατάρρευσης των λαϊκών δημοκρατιών;

• Η επιλογή Γκορμπατσόφ να πάψει να ασκεί έλεγχο στις χώρες της Α. Ευρώπης.
• Η πίεση που άσκησε σ’ αυτές για μεταρρυθμίσεις.

Ποια γεγονότα της κατάρρευσης είχαν τεράστια πολιτική και συμβολική σημασία;

• η κατεδάφιση του Τείχους του Βερολίνου (Νοέμβ. 1989)
• η ένωση της Γερμανίας (3 Οκτ. 1990)

 Ποιες εξελίξεις  οδήγησαν στην επίσημη διάλυση της Σοβιετικής Ένωσης (Δεκ. 1991);

• το αποτυχημένο πραξικόπημα εναντίον του Γκορμπατσόφ (Αύγ. 1991),
• η διακήρυξη της ανεξαρτησίας από πολλές σοβιετικές Δημοκρατίες,
• η υποστολή, στις 31 Δεκ. 1991, της κόκκινης σημαίας με το σφυροδρέπανο και η έπαρση της τρίχρωμης ρωσικής σημαίας.

 ΝΕΑ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ

Ποια ήταν η   νέα ευρωπαϊκή πραγματικότητα;

• Η διάλυση της Σοβιετικής Ένωσης συνοδεύτηκε από συγκρούσεις.
• Η Γιουγκοσλαβία διαλύθηκε ύστερα από σκληρό πόλεμο (1991 – 1999).
• Η Τσεχοσλοβακία διαλύθηκε σε δύο κράτη, την Τσεχία και τη Σλοβακία.
• Η Ανατολική Γερμανία ενώθηκε με τη Δυτική.
• Η μεγάλη διαφορά πλούτου προκάλεσε ένα τεράστιο μεταναστευτικό ρεύμα προς τις αναπτυγμένες χώρες της Ευρώπης.
• Η οικονομική κρίση επιδεινώθηκε τη δεκαετία του ’90.
• Τα ποικίλα κοινωνικά προβλήματα των ευρωπαϊκών κοινωνιών από τη μαζική παρουσία μεταναστών αναζωπύρωσαν την ξενοφοβία και το ρατσισμό.
• Οι Ευρωπαίοι ήρθαν πιο κοντά, ενισχύοντας τις προοπτικές δημιουργίας μιας υπερεθνικής ευρωπαϊκής ταυτότητας και την ανάδειξη της Ευρώπης σε ισχυρό παράγοντα παγκόσμιας ισορροπίας και ειρήνης, σε μια εποχή που οι ΗΠΑ μοιάζουν παντοδύναμες και νέες δυνάμεις αναδύονται στην Ανατολή.

Δημοσιευμένο στην κατηγορία  ΙΣΤΟΡΙΑ Γ΄ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ .