Ποιος είναι ο ρόλος των Πολυεθνικών επιχειρήσεων σήμερα; Αποτελούν πλέον ένα θεσμό που έχει μετατραπεί σε σύγχρονη δικτατορία ή είναι απλά το τίμημα της άνετης καθημερινότητας στην οποία έχουμε εθιστεί; Και τελικά, ποιος ευθύνεται για τα αρνητικά που συνεπάγεται η λειτουργία τους; Τα στελέχη, οι εργαζόμενοι ή μήπως οι καταναλωτές; Σε αυτά και πολλά άλλα, εξίσου ενδιαφέροντα, ερωτήματα προσπαθεί να δώσει απάντηση το ντοκιμαντέρ των Mark Achbar, Jennifer Abbott και Joel Bakan.
Με ένα ογκώδες υλικό, αδιάσειστες μαρτυρίες και μοντάζ αλά Michael Moore, οι δημιουργοί του Corporation (2003) εξετάζουν σχετικά σφαιρικά το φαινόμενο του τίτλου. Από τις βλάβες στους εργαζόμενους μέχρι την αντιδεοντολογική συμπεριφορά και την οικολογική καταστροφή, τα δεδομένα που περνάνε από την οθόνη (μέσα στα 145 λεπτά που διαρκεί το ντοκιμαντέρ) είναι καταιγιστικά.
Αναμφίβολα, οι παγκοσμιοποιημένες Πολυεθνικές εταιρίες έχουν συγκεντρώσει τις δύο τελευταίες δεκαετίες μια τρομακτική δύναμη. Με ευαγγέλιο τις αρχές του marketing και εργαζόμενους-δούλους στον απανταχού υπανάπτυκτο κόσμο, δε θα σταματήσουν πουθενά προκειμένου για να κερδίσουν 1$ παραπάνω. Η all-time-favourite Nike διαιρεί το εργατοδευτερόλεπτο σε χιλιοστά για να ελέγξει την παραγωγή, η αγία φαρμακευτική Μosanto σπέρνει εν γνώσει της καρκίνο ενώ τα τηλεοπτικά δίκτυα παρέχουν πληροφόρηση κατά βούληση.
Μας λένε τελικά κάτι που δεν ξέραμε οι σκηνοθέτες του Corporation; Ουσιαστικά, η απάντηση είναι όχι. Σκέφτηκαν βέβαια ένα πολύ έξυπνο εύρημα, με το οποίο προσπαθούν να αποδείξουν ότι οι επιχειρήσεις, ως φυσικά νομικά πρόσωπα διαθέτουν όλα τα χαρακτηριστικά ενός ψυχοπαθούς- όπως τα ορίζει ο Παγκόσμιος Οργανισμός Ψυχικής Υγείας. Και το φινάλε επίσης είναι πολύ αισιόδοξο, με όλους τους απλούς ανθρώπους-παραδείγματα, που όρθωσαν ανάστημα στο φασισμό των επιχειρήσεων και νίκησαν. Το Corporation δε δίνει τη λύση ούτε ανακαλύπτει την Αμερική. Μας φέρνει όμως σε δύσκολη θέση γιατί μας κάνει να νιώθουμε άβολα. Είμαστε όλοι υπεύθυνοι για την κατάσταση που σήμερα επικρατεί και δε βλάπτει πού και πού να βγαίνουμε από τη βολή μας. Ίσως η λύση να ξεπεταχτεί από εκεί.
Διακρίσεις – Βραβεία
Insight Award for Excellence (National Association of Film and Digital Media Artists, USA)
Best Documentary (The Genie Awards, 2005)
Genesis Award for Outstanding Documentary Film (United States Humane Society)
Audience Award for Best Feature Length Film (Ecocinema International Film Festival, Rhodes)
Best Feature Documentary (Environmental Media Association Awards)
Reel Room Audience Award for Best Documentary (Sydney Film Festival)
Joris Ivens Special Jury Award (International Documentary Festival, Amsterdam)
NFB Best Documentary Award (Calgary International Film Festival)
Best Feature Length Documentary (Ecocinema International Film Festival, Rhodes)
Top Ten Films of the Year (Toronto International Film Festival Group)
Best Documentary Program or Series – History/Biography/Social/Political (Leo Award)
Best Direction in a Documentary Program or Series (Leo Award)
Best Screenwriting in a Documentary Program or Series (Leo Award)
Best Picture Editing in a Documentary Program or Series (Leo Award)
Best Overall Sound in a Documentary Program or Series (Leo Award)
Best Sound Editing in a Documentary Program or Series (Leo Award)
Best Documentary (1st runner-up) (Seattle International Film Festival)
Special Jury Mention (Montreal New Film And Video Festival)
Audience Award, World Cinema, Documentary (Sundance Film Festival)
Audience Award (Philadelphia International Film Festival)
Audience Award (Vancouver International Film Festival)
Audience Award (Thessaloniki Documentary Film Festival)
Audience Award (FIC Brasilia International Film Festival)
Audience Award (1st runner-up) (Calgary International Film Festival)
Audience Award (1st runner-up) (Toronto International Film Festival)
