Το Σάββατο 12 Μαρτίου έκλεισε ένας αιώνας από τη μέρα που γεννήθηκε ο Τζακ Κέρουακ, ένας σημαντικός Αμερικανός, γαλλοκαναδικής καταγωγής, συγγραφέας που σφράγισε με ένα και μόνο βιβλίο την εποχή του και τον αμερικανικό λογοτεχνικό 20ό αιώνα και άλλαξε (και ανανέωσε) την πορεία της λογοτεχνίας γενικά, σπρώχνοντάς τη σε νέες ατραπούς.

Το μυθιστόρημά του «Στο δρόμο», ένα ταξίδι με αυτοκίνητο απ’ τη μία άκρη της Αμερικής στην άλλη, που συνδυάζει αυτοβιογραφικά στοιχεία με φανταστικές αφηγήσεις, επηρέασε το έργο μεγάλων Αμερικανών συγγραφέων όπως οι Νόρμαν Μέιλερ, Τόμας Πίντσον, Τομ Γουλφ, Τζόαν Ντίντιον και Ντον ντε Λίλο, ενώ οι Μπαράκ Ομπάμα, Φράνσις Φορντ Κόπολα, Μπομπ Ντίλαν, Μικ Τζάγκερ, Ντέιβιντ Μπόουι, Ντέιβιντ Λιντς και Τομ Γουέιτς έχουν πει ότι τους έχει εμπνεύσει στη ζωή τους. Εχει μεταφραστεί σε 25 γλώσσες και έχει πωλήσει πάνω από 3.000.000 αντίτυπα σε όλο τον κόσμο – πουλάει σταθερά 60.000 τον χρόνο.

Η ιδέα του μυθιστορήματος ήρθε στον Κέρουακ το 1945, όταν έκανε το πρώτο του ταξίδι με οτοστόπ από την ανατολική ακτή στην αμερικανική Δύση. Κράτησε σημειώσεις σε σημειωματάριο. Επειτα από χρόνια τις καθαρόγραψε σε γραφομηχανή, μονό διάστημα, σε δέκα ρολά χαρτιού τέλεξ. Αφού το τελείωσε σε διαμέρισμα φίλου του στη Νέα Υόρκη το 1951, συναρμολόγησε όλα τα ρολά σε ένα και έτσι το βιβλίο των 125.000 λέξεων, που θεωρείται ένα από τα σημαντικότερα αμερικανικά μυθιστορήματα του περασμένου αιώνα, είναι όλο σε ένα ρολό 31 μέτρων. Για τον Κέρουακ ήταν ένας αγώνας να το γράψει. Αφού κυκλοφόρησε ήταν ένας αγώνας να ζήσει με τη φήμη του. Το χειρόγραφο, σε δημοπρασία του οίκου Christie’s το 2001, το αγόρασε ο Τζιμ Ιρσεϊ, ιδιοκτήτης της ποδοσφαιρικής ομάδας Colts της Ινδιανάπολης, έναντι 2,43 εκατ. δολαρίων. Το 1991 η μοναδική απόγονος του Κέρουακ, η κόρη του Τζαν, παρότι έκανε πολλούς δικαστικούς αγώνες για να βάλει χέρι στα χειρόγραφα και να κληρονομήσει κάτι από την περιουσία του πατρός, δεν τα κατάφερε και πέθανε νέα και αδικημένη το 1995, έχοντας την πλήρη υποστήριξη όλων των παλικαριών της γενιάς των Μπιτ. Να σημειώσω ότι το χειρόγραφο της «Δίκης» του Κάφκα είχε πιάσει 1,98 εκατ. δολάρια, ενώ χειρόγραφα των Μαρσέλ Προυστ και Τζέιμς Τζόις είχαν πιάσει 1 εκατ. και 1,5 εκατ. δολάρια, αντίστοιχα.

Ο Κέρουακ μαζί με τους Αλεν Γκίνσμπεργκ, Νιλ Κάσαντι και Ουίλιαμ Μπάροουζ έφτιαξαν τον σκληρό πυρήνα του κινήματος των Μπιτ.

Μαζί οι Τζακ Κέρουακ, Αλεν Γκίνσμπεργκ, Νιλ Κάσαντι και Ουίλιαμ Μπάροουζ έφτιαξαν τον σκληρό πυρήνα του κινήματος των Μπιτ, ενός κινήματος λογοτεχνικού, καλλιτεχνικού και κοινωνικού που συνδέθηκε με το κίνημα αντικουλτούρας της δεκαετίας του ’60. Είπε κάποτε ο Μπάροουζ: «Ο Κέρουακ άνοιξε στην Αμερική ένα εκατομμύριο καφέ και πούλησε ένα εκατομμύριο ανδρικά και γυναικεία μπλουτζίν Levis. Το Γούντστοκ σηκώνεται από τις σελίδες του».

Το πρώτο μυθιστόρημα του Κέρουακ, «The Town and the City» κυκλοφόρησε το 1950 και πέρασε απαρατήρητο. Αν το «Ουρλιαχτό» (εκδότης ο Φερλινγκέτι) του Γκίνσμπεργκ είχε να κυκλοφορήσει το 1956, ο Κέρουακ φοβόταν πως ο εκδοτικός οίκος Viking Press δεν θα εξέδιδε το δικό του μυθιστόρημα, ένα άσεμνο βιβλίο που κατήγγειλε όσα κατήγγειλε και το «Ουρλιαχτό». Με πρωτοβουλία του Λόρενς Φερλινγκέτι το 2007, ένα σοκάκι στο Σαν Φρανσίσκο, πάροδος της οδού Κολόμπους όπου είναι το βιβλιοπωλείο City Lights, μετονομάστηκε από Adler Alley σε Jack Kerouac Alley προς τιμήν του συγγραφέα που σύχναζε εκεί. Στο οδόστρωμά του υπάρχουν πλάκες με εγχάρακτα αποφθέγματα του Κέρουακ, του Τζον Στάινμπεκ, της Μάγια Αγγέλου και του Φερλινγκέτι. Σήμερα ετοιμάζεται πυρετωδώς το Μουσείο Κέρουακ στη γενέτειρά του, το Λόουελ της Μασαχουσέτης. Η εκκλησία όπου βαφτίστηκε και έγινε η κηδεία του και όπου για μικρό διάστημα ήταν παπαδάκι, θα γίνει η μόνιμη κατοικία του για να στεγαστεί ό,τι άφησε πίσω του. Το κληροδότημα του εμβληματικού συγγραφέα ανακοίνωσε ότι επιδιώκει τη δημιουργία ενός Μουσείου Κέρουακ και ενός κέντρου παραστάσεων στο Λόουελ. Εχει δημιουργήσει το Ιδρυμα Jack Kerouac για να εξασφαλίσει τη χρηματοδότηση.

Οσο και αν φαίνεται δύσκολο να το πιστέψει κανείς, ο Κέρουακ δεν μπόρεσε να διαχειριστεί τη φήμη του. Πέθανε 47 ετών στη Φλόριντα το 1969 απ’ το ποτό, με χαλασμένο στομάχι και συκώτι. Δεν ήταν ο μόνος. Πολλοί τραγουδιστές, ηθοποιοί, σταρ, συγγραφείς δεν αντέχουν τη λάμψη της δημοσιότητας, την αιφνίδια εκτόξευση στη δόξα, και σπεύδουν στο ποτό ή στα ναρκωτικά. Η ειρωνεία είναι ότι ο τότε εκτελεστής του κληροδοτήματος, Τόνι Σάμπας, μαραγκός, που κληρονόμησε το χειρόγραφο του Κέρουακ από τον πατέρα του και αδελφό της Ελληνοκαναδής Στέλλας Σάμπας (1918-1990), γυναίκας του Κέρουακ από τον τρίτο και τελευταίο γάμο του, δεν έχει διαβάσει το βιβλίο. Οπως και ο γιος του Τζέιμς Τζόις, o Τζιόρτζιο, δεν είχε διαβάσει τον «Οδυσσέα» του πατέρα του…