Το σπήλαιο των Πετραλώνων ανοίγεται στους δυτικούς πρόποδες του όρους Κατσίκα. Σχηματισμένο μέσα στους ασβεστόλιθους, με μεγάλες αίθουσες κατάκοσμες από πολύχρωμους σταλαγμιτικούς σχηματισμούς, αποτελεί εξέχον μνημείο της Φύσης και του Πολιτισμού. Περιλαμβάνεται στις πρωιμότερες αρχαιολογικές θέσεις της Ευρώπης, καθώς εδώ τεκμηριώνεται η δραστηριότητα ανθρώπων της αρχαιότερης Παλαιολιθικής εποχής, πριν από εκατοντάδες χιλιάδες χρόνια. Στο εσωτερικό του ανακαλύφθηκε το κρανίο του Ανθρώπου των Πετραλώνων, το αρχαιότερο και καλύτερα διατηρημένο ανθρώπινο λείψανο που έχει βρεθεί μέχρι σήμερα στον ελλαδικό χώρο. Ανήκει στο είδος Homo heidelbergensis, τον πρόγονο του ανθρώπου του Νεάντερταλ, και είναι ιδιαίτερα σημαντικό για την μελέτη της εξέλιξης του ανθρώπινου γένους και της παρουσίας στην ευρωπαϊκή ήπειρο.
https://www.youtube.com/watch?v=yrYRjuusdmI
Οι ανασκαφές που διενεργήθηκαν στο εσωτερικό του απέδωσαν πολυάριθμα ευρήματα της Παλαιολιθικής Εποχής, τα οποία χρονολογούνται περίπου πριν από 600.000 έως 300.000 χρόνια. Όλο αυτό το διάστημα, στο εσωτερικό του σπηλαίου εναλλάσσονταν άνθρωποι και σαρκοβόρα ζώα. Από τη δραστηριότητα των παλαιολιθικών ανθρώπων έχουν διασωθεί τα οστά των ζώων που έτρωγαν, τα οποία μαρτυρούν τις κυνηγητικές τους πρακτικές και τις διατροφικές τους συνήθειες, καθώς επίσης λίθινα εργαλεία, μαρτυρίες της τεχνολογίας και του πολιτισμού τους. Όταν οι άνθρωποι εγκατέλειψαν το σπήλαιο, τους διαδέχονταν τα σαρκοβόρα, τα οποία μετέφεραν μέσα σε αυτό τη λεία τους, αφήνοντας πολλά αποφάγια, κυρίως οστά φυτοφάγων. Τα ίδια τα σαρκοβόρα συχνά πέθαιναν μέσα στο σπήλαιο για αυτό και έχουν βρεθεί πολλά οστά αυτών. Συνολικά, έχουν βρεθεί πάρα πολλά λείψανα από πολλά είδη ζώων, τα οποία μας δίνουν πολύτιμες πληροφορίες για το κλίμα και το περιβάλλον της περιοχής σε διάφορες περιόδους. Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι βρισκόμαστε στην εποχή των Παγετώνων, που χαρακτηρίζεται από την εναλλαγή παγετωδών και μεσοπαγετωδών περιόδων, καθεμία από τις οποίες διαρκούσε για δεκάδες χιλιετίες.
Οι μαθητές και οι μαθήτριες του σχολείου μας, είχαν την δυνατότητα στη συνέχεια, να δημιουργήσουν τα δικά τους απολιθώματα, αποκτώντας έτσι ένα αντιπροσωπευτικό ενθύμιο που χαρακτηρίζει το σπήλαιο των Πετραλώνων.