Γιορτάζουμε μια μεγάλη επέτειο, έναν σταθμό της Ιστορίας μας. Γιορτάζουμε την εποποιία που έγραψαν πάνω στις κορφές της Πίνδου οι μαχητές του 1940. Είναι το ασύγκριτο, το μοναδικό ΟΧΙ, που δείχνει όλο το μεγαλείο και τη δύναμη της φυλής μας, όλη την τόλμη και την υπερηφάνεια που κρύβει μέσα της η αθάνατη Ελληνική ψυχή.

Πολλούς τέτοιους σταθμούς, πολλά υπέροχα και μεγάλα γεγονότα έχει να επιδείξει η ιστορία μας, τόσο ζωντανά, που νικούν το χρόνο και περνούν στην αιωνιότητα. Τα χώματα του Μαραθώνα και τα νερά της Σαλαμίνας, θα θυμίζουν αιώνια την αδάμαστη και περήφανη Ελληνική ψυχή. Οι Θερμοπύλες θα είναι το σύμβολο της αγάπης και του χρέους προς την πατρίδα. Οι τριακόσιοι του Λεωνίδα δεν πέθαναν. Έμειναν αιώνιοι και αθάνατοι, σύμβολα φωτεινά, όπως αιώνιοι και αθάνατοι έμειναν ο Διάκος και τα παλικάρια του.

Πώς ήταν δυνατόν εκεί στις απάτητες κορφές της Ηπείρου να μην επαναληφθεί το Ελληνικό θαύμα; Η άσβηστη, η ακοίμητη φλόγα της λευτεριάς, που καίει μέσα σε κάθε Ελληνική ψυχή, έδωσε το θάρρος, τη δύναμη και την τόλμη στους φαντάρους μας κι έγιναν οι ήρωες με την ατσαλένια θέληση, οι αγνές μορφές που θα θυμίζουν την πίστη στα αιώνια και ακατάλυτα ιδανικά της φυλής μας.

Αλλά ας αφήσουμε τη φαντασία μας να τρέξει μερικά χρόνια πίσω. Βρισκόμαστε στο τέλος της τρίτης δεκαετίας του 1900. Ατμόσφαιρα βαριά επικρατεί στην Ευρώπη. Η σκιά του πολέμου πλανιέται απειλητική στον ορίζοντα των κρατών. Ο Άξονας ετοιμάζεται πυρετωδώς. Οι πρώτες νίκες του χαρίζουν την αλαζονεία και τρέφουν τα όνειρα και τις ελπίδες μιας κοσμοκρατορίας. Αντίθετα σ’ όλους τους άλλους πλανιέται ο φόβος και η απογοήτευση. Πολύ γρήγορα, το ένα μετά το άλλο, όλα τα κράτη, υποκύπτουν στο φοβερό κατακτητή.

Η Ελλάδα μας, στην άκρη της Ευρώπης, γνωρίζει τη μοίρα της, μα ξέρει και το καθήκον της. Πρώτο χτύπημα φοβερό, ο άνανδρος τορπιλισμός της «Έλλης» τη μέρα που τιμούσε ευλαβικά τη Μεγαλόχαρη, μέσα στο λιμάνι της Τήνου. Αυτό ήταν μια προειδοποίηση από τα μαυρισμένα σύννεφα του Βορρά.

Η Ιταλία, σκέλος του Άξονα, αναλαμβάνει την κατάκτηση των Βαλκανίων, που με την Κρήτη θα αποτελέσουν τη γέφυρα για τη Μέση Ανατολή. Οι Ιταλοί, ενθουσιασμένοι και μεθυσμένοι από τις πρώτες τους νίκες προχωρούν ακάθεκτοι. Τα κράτη των Βαλκανίων, άλλα χωρίς πόλεμο και άλλα με μικρή αντίσταση, το ένα μετά το άλλο καταρρέουν.

Σε λίγες μέρες οι Ιταλοί βρίσκονται στα Αλβανικά σύνορα. Ζήτημα ωρών, σκέφτονται, η κατάκτηση της Ελλάδας. Έτσι έφτασε η μεγάλη και αξέχαστη εκείνη νύχτα της 28ης Οκτωβρίου. Είναι χαράματα, η ατμόσφαιρα είναι ηλεκτρισμένη. Πολλοί αγρυπνούν. Τα πράγματα είναι σοβαρά.

Ο Ιταλός πρεσβευτής ζητά την παράδοση της Ελλάδας. ΟΧΙ είπαν μ’ ένα στόμα όλοι οι Έλληνες. «ΟΧΙ» αντιλάλησε στις κορφές των συνόρων, στις θάλασσες, και στους αιθέρες. Ο πόλεμος έχει κηρυχτεί. Αναστατώνονται τα πάντα. Όλοι είναι βιαστικοί. Τρέχουν να προλάβουν, να φτάσουν γρήγορα στο μέτωπο, να πολεμήσουν, να υπερασπίσουν την τιμή και την αξιοπρέπεια της Πατρίδας μας. Είναι αγαθό πολύτιμο η λευτεριά και το ξέρουν. Σε λίγο χρόνο, με το τραγούδι στο στόμα και τον ενθουσιασμό στην ψυχή, έχουν φτάσει «πάνω εκεί στης Πίνδου μας τις κορφές».

Με τις πρώτες μάχες τα Ιταλικά στρατεύματα έπαθαν αληθινές πανωλεθρίες. Τι κι αν ήταν πολλαπλάσιοι από τους Έλληνες; Οι λιγοστοί Έλληνες με το φτωχό εξοπλισμό έγιναν ο φόβος και ο τρόμος των Ιταλών. Πολέμησαν όλοι τους σαν ήρωες και πολύ σωστά αργότερα σ’ όλο τον κόσμο θα ακουστεί: «Οι ήρωες πολεμούν σαν Έλληνες».

Και δεν είχαν να αντιμετωπίσουν μόνο τις σφαίρες και τα κανόνια των εχθρών. Χειμώνας βαρύς τους βρήκε με ελάχιστα εφόδια, στις παγωμένες κορφές της Ηπείρου. Ο ανεφοδιασμός πολλές φορές ήταν αδύνατος. Οι Ηπειρώτισσες όμως, άξιες κόρες της Τζαβέλαινας, κουβαλούσαν στην πλάτη τους εφόδια και ζεστά ρούχα. Αψηφούσαν τις κακουχίες και το κρύο, γιατί είχαν μέσα τους τη φλόγα της λευτεριάς που ζέσταινε την ψυχή τους.

Οι πρώτες Ελληνικές νίκες, μοναδικές μέχρι τώρα κατά του Άξονα, αναπτερώνουν το ηθικό της ανθρωπότητας.

Όλοι οι ραδιοφωνικοί σταθμοί του κόσμου στέλνουν μηνύματα και ύμνους στους άξιους απογόνους της Μεγάλης Ελλάδας. Ντροπή και απογοήτευση κυριεύει τους Ιταλούς. Οι υπερήφανες και σιδηρόφρακτες στρατιές τους συντρίβονται. Το ηθικό τους πέφτει. Μια ολόκληρη αυτοκρατορία δεν μπόρεσε να νικήσει μια χούφτα Έλληνες.

Πίστευαν ότι η συντριβή των Ελλήνων ήταν ζήτημα ωρών και τώρα πέρασαν μήνες, έχασαν χιλιάδες στρατιώτες. Έριξαν τόνους πυρομαχικά, όμως δεν κατάφεραν τίποτα.

Έξι μήνες πάλεψαν οι Έλληνες μα δε δείλιασαν ούτε λεπτό. Τώρα όμως οι στρατιές γίνονται δύο. Τα φοβερά γερμανικά Στούκας σπέρνουν τον όλεθρο και την καταστροφή στις μεγάλες Ελληνικές πόλεις. Οι εχθροί πατούν τα άγια και αιματοβαμμένα χώματα της πατρίδας μας, τον αξέχαστο εκείνο Απρίλιο του ’41. Αρχίζουν τα μαύρα χρόνια της Κατοχής. Ο αγώνας του Ελληνικού λαού για λευτεριά δε σταματά, όπως δε σταμάτησε ποτέ.

Στα βουνά της Αλβανίας, οι Έλληνες έδειξαν στην ανθρωπότητα ότι η υπεροχή δεν ανήκει στο πλήθος, ανήκει σ’ εκείνους που λατρεύουν τη λευτεριά, ανήκει σ’ αυτούς που φλογίζονται απ’ αγάπη για την πατρίδα, σ’ αυτούς που πιστεύουν τα αγνά της ανθρωπότητας ιδανικά, σ’ αυτούς που αψηφούν το θάνατο και τους κινδύνους.

Αυτή είναι η εποποιία του ’40. Μια καινούρια δόξα, ένα καινούριο μεγαλείο για την πατρίδα μας.

Ας γονατίσουμε σήμερα ευλαβικά μπροστά στον τάφο των αμέτρητων νεκρών μας.

Αθάνατοι νεκροί. Η θυσία, το μεγαλείο και η δόξα σας θα μείνουν αιώνια στη μνήμη μας. Οι πράξεις σας θα είναι ο φάρος που θα φωτίζει και θα παραδειγματίζει τις επόμενες γενιές.