Περίληψη

Η ΤΕΧΝΙΚΗ ΤΗΣ ΠΕΡΙΛΗΨΗΣ 

    • Ορισμός  –> Περίληψη είναι η διαδικασία πύκνωσης ή απόδοσης με συντομότερο τρόπο, ενός ευρύτερου κειμένου.
    • Σκοπός –> Η με συντομία ενημέρωση των αναγνωστών για ένα θέμα.

 

Προεργασία:

  1. Διαβάζω προσεκτικά ολόκληρο το κείμενο, ώστε να κατανοήσω το περιεχόμενο και να επισημάνω το θεματικό του κέντρο. Το θεματικό κέντρο μπορώ να το αναζητήσω στον τίτλο, στον πρόλογο, στον επίλογο, σ΄ ολόκληρο το κείμενο.
  2.  Εργάζομαι κατά παράγραφο:
    • Εντοπίζω τα βασικά της σημεία (θεματική πρόταση ,βασικές λεπτομέρειες, κατακλείδα) καθώς και τις λέξεις κλειδιά.
    • Σημειώνω στο περιθώριο της παραγράφου τον «διευρυμένο» πλαγιότιτλο χρησιμοποιώντας δικές μου λέξεις ή φράσεις.
    • Οργανώνω το διάγραμμα του κειμένου (με τους διευρυμένους πλαγιότιτλους) και το αναπτύσσω σ΄ ένα συνεχές κείμενο με τη σειρά που κατέγραψε ο συγγραφέας τις ιδέες του, χρησιμοποιώντας κυρίως ρήματα και τις κατάλληλες διαρθρωτικές λέξεις.
    • Διαβάζω το τελικό κείμενο (συνήθως είναι μία παράγραφος) προσέχοντας τα παρακάτω.

 

Γραφή – Σύνθεση:

  1. Εισαγωγή: Η περίληψη έχει πληροφοριακό χαρακτήρα, οπότε η εισαγωγή της πρέπει να ξεκινά με αναφορά στο συγγραφέα ή στο κείμενο και στη συνέχεια με παρουσίαση του θεματικού κέντρου.
    • π.χ: Ο συγγραφέας / αρθρογράφος αναφέρεται, παρουσιάζει, πραγματεύεται,  προσεγγίζει, διερευνά, διατυπώνει τη γνώμη, εισηγείται, τονίζει, εκφράζει την έκπληξή του κ.α.
    • π.χ:Το κείμενο αναφέρεται, αναλύει, θίγει το θέμα κ.α.
  2. Δεύτερη περίοδος: i) Συνδέεται με την πρώτη περίοδο με τη χρήση μια διαρθρωτικής λέξης ή φράσης. ii) Έπειτα καταγράφουμε συνοπτικά το περιεχόμενο της πρώτης παραγράφου.
    • π.χ: Αρχικά (πρώτα πρώτα, στην αρχή) ο συγγραφέας επισημαίνει / υποστηρίζει / διαπιστώνει / εκτιμά…
  3. Επόμενες περίοδοι: Συνεχίζουμε με τον ίδιο τρόπο για όλες τις επόμενες παραγράφους με βάση τον πλαγιότιτλο και τις σημειώσεις κάθε παραγράφου και χρησιμοποιώντας τις κατάλληλες διαρθρωτικές λέξεις.
    • π.χ: Στη συνέχεια, κατόπιν, επίσης τονίζει, παράλληλα επισημαίνει, ακόμα προσθέτει, επιπλέον υποστηρίζει, αντίθετα προβάλλει…
  4. Τελευταία περίοδος περίληψης: Κλείνουμε με την κατάλληλη φράση.
    • π.χ: Ο συγγραφέας καταλήγει λέγοντας… / συμπεραίνει ότι…

 

Υπόψη:

  • Γράφω σε γ΄ ενικό πρόσωπο.
  • Αποφεύγω την υπερβολική αφαίρεση ή γενίκευση.
  • Δεν σχολιάζω τις απόψεις του συντάκτη του κειμένου.
  • Δεν μιμούμαι το ύφος του συγγραφέα.
  • Αποφεύγω την αυτούσια μεταφορά φράσεων του αρχικού κειμένου. Όταν τις χρησιμοποιώ καλό είναι να τις βάζω σε εισαγωγικά.
  • Χρησιμοποιώ τις κατάλληλες διαρθρωτικές λέξεις, ή φράσεις.
  • Δεν υπερβαίνω το όριο των λέξεων που έχει οριστεί (συνήθως 80-100 ή 100-120/± 10).
  • Επιδιώκω τη σωστή απόδοση του περιεχομένου με διάφορες τεχνικές πύκνωσης (βλ. παρακάτω).
  • Δημιουργώ ένα άρτια δομημένο κείμενο με συνοχή και αλληλουχία νοημάτων.

 

Ρήματα για την περίληψη:

αναφέρει θεωρεί διαμαρτύρεται
επισημαίνει διατείνεται προτείνει
αναλύει προσθέτει προτρέπει
υποστηρίζει διατυπώνει διαπιστώνει
ισχυρίζεται εξηγεί κλείνει
τονίζει αντικρούει καταλήγει
υπογραμμίζει καταγγέλλει συμπεραίνει

 

Τεχνικές Πύκνωσεις:

  1. Απαλοιφή ονοματικού προσδιορισμού.

    • π.χ: Όμορφη πόλη –> Πόλη
  2. Αντικατάσταση μιας σειράς υπωνύμων από το υπερώνυμό τους.
    •  π.χ: Εφημερίδες, περιοδικά, κανάλια, ραδιοφωνικοί σταθμοί –> Μέσα μαζικής ενημέρωσης
  3. Αντικατάσταση μιας περιόδου από τη λεκτική πράξη που δηλώνει.
    • π.χ: Ο δράστης δήλωσε στις αστυνομικές αρχές ότι έλειπε στο εξωτερικό για σπουδές και δεν  πληροφορήθηκε το συμβάν της ληστείας –> Ο δράστης δικαιολογήθηκε….
  4. Αντικατάσταση μιας περίφρασης με ένα γενικό όρο.
    • π.χ: Αυτοί που υπερτονίζουν τα χαρακτηριστικά του έθνους τους σε σχέση με άλλα έθνη είναι ρατσιστές –> Οι εθνικιστές είναι ρατσιστές
  5. Αντικατάσταση δευτερευουσών επιρρηματικών προτάσεων με μετοχές ή προσδιορισμούς (επιρρηματικούς ή εμπρόθετους) ανάλογης σημασίας.
    • π.χ: Επειδή πολλές φορές εμείς τα παιδιά δεν ακούμε τις συμβουλές των γονιών μας, αυτοί στενοχωριούνται –> Οι γονείς μας στενοχωριούνται από την ανυπακοή μας
  6. Αποφυγή παράθεσης των παραδειγμάτων του κειμένου. Αποδίδω όμως το σκοπό ή το νόημά τους.
    • π.χ: Ο συγγραφέας με τη χρήση παραδειγμάτων καθιστά φανερό…
  7. Παράλειψη παράθεσης διαλόγων (μονάχα το νόημά τους, αν κρίνουμε ότι είναι σημαντικό).
  8. Παράλειψη στοιχείων από μεταβατικές παραγράφους ή απ΄ αυτές που απλώς επεξηγούν το νόημα μιας άλλης.