Στην περίοδο της Τουρκοκρατίας οι νέοι δεν διδάσκονταν συστηματικά τα γράμματα και δεν υπήρχαν σχολεία κανονικά. Το φως της γνώσης δίνονταν από γονείς, συγγενείς, τον παπά και κανένα μοναχό. Τόπος διδασκαλίας ήταν το σπίτι, ο νάρθηκας της εκκλησίας ή το ύπαιθρο. Μάθαιναν ανάγνωση και γραφή.

Στην Εράτυρα σχολεία συναντούμε στα τέλη του 17ου αιώνα, τον 18ο και 19ο. Η πρώτη Σχολή συμπίπτει με την οικονομική της άνθηση, δηλ. το πρώτο μισό του 18ου αιώνα.

Το 1699 οι ξενιτεμένοι Ερατυρείς συνετέλεσαν να κτισθεί και οίκημα όπου στεγάσθηκε «η Περιώνυμος Σχολή». Περίπου το 1770 οι άρχοντες και το ιερατείο ανοικοδόμησαν το κατεστραμμένο διδακτήριο και δίδαξε ο Αργύριος Παπαρίζος. Την εξαετία 1821-1827 δεν παρατηρείται σχολική κίνηση εξαιτίας των γεγονότων. Πριν η Σχολή έκλεισε και πιθανόν το κτίριο να καταστράφηκε ή να πυρπολύθηκε. Το 1827 επαναλειτούργησε με δάσκαλο τον Ερατυρέα Δημήτριο Μανακίδη. Σε ποιο κτίριο λειτούργησε ή αν λειτούργησε σε νάρθηκα ναού δεν γνωρίζουμε. Το 1831 ανοικοδομήθηκε η Αλληλοδιδακτική Σχολή μάλλον στη θέση του σημερινού πάρκου, στο ναό του Αγίου Γεωργίου. Το 1857 με δαπάνες των αδελφών Κωτούλα από τη Ρουμανία λειτούργησε και το «Ελληνικό Σχολείο» και πλήρωναν το δάσκαλο. Παράλληλα λειτουργούσε και το Αλληλοδιδακτικό Σχολείο. Χρησιμοποιούσαν τη μέθοδο των «ημικυκλίων». Οι μαθητές κάθονταν κυκλικά και ο δάσκαλος στη μέση. Κρατούσε μια βέργα και η διδασκαλία γίνονταν πάνω στον μαυροπίνακα. Το 1870, ο Λουκάς Κωτούλας ανήγειρε δύο καινούρια, ένα για το Ελληνικό Σχολείο και ένα για το Παρθεναγωγείο, σε πατρικό του οικόπεδο. Δυστυχώς καταστράφηκαν από πυρκαγιά το 1948 κατά τη διάρκεια του ανταρτοπόλεμου. Στις αρχές του 20ου αιώνα και κατά την περίοδο του Μακεδονικού Αγώνα 1904-1908 η Εράτυρα είχε ένα επτατάξιο Αρρεναγωγείο με 167 μαθητές, τετρατάξιο Σχολείο Θηλέων με 123 μαθήτριες και Νηπιαγωγείο με 80 μαθητές. Μετά την απελευθέρωση της Μακεδονίας και της Εράτυρας από τον Ελληνικό Στρατό, τα σχολεία καταγράφτηκαν στο Υπουργείο Παιδείας. Το 1938 θεμελιώθηκε 12τάξιο Σχολείο. Το 1952 ιδρύθηκε το Γυμνάσιο, στην αρχή ιδιωτικό και κατόπιν κρατικοποιήθηκε. Το 1976 διχοτομήθηκε σε Γυμνάσιο και Λύκειο. Οι Ερατυρείς ήταν ανέκαθεν φιλομαθείς και θεωρούσαν τη μόρφωση στολίδι και τα γράμματα «δεύτερα μάτια».