Το Δημοτικό Σχολείο Αγίας Μαρίνας Λέρου προήλθε από τη συγχώνευση δυο ιστορικών Σχολείων της Λέρου, του “Νικολαΐδειου Παρθεναγωγείου” και του “Μαλαχίειου Νηπιαγωγείου”.
Το «Νικολαΐδειο Παρθεναγωγείο» ιδρύθηκε το 1890, από το μεγάλο ευεργέτη Βασίλειο Νικολαΐδη, Λεριό «εξ’ Αιγύπτου».
Μέχρι το 1937, οπότε μετατράπηκε από τις Ιταλικές Αρχές σε ιταλικό σχολείο, λειτούργησε ως Παρθεναγωγείο, με έξι (6) αίθουσες διδασκαλίας. Το 1943-44 επαναλειτούργησε, ως Μεικτό Δημοτικό Σχολείο από την «Εφορεία Σχολών και Εκκλησιών Λέρου». Μετά την Ενσωμάτωση (1948), ονομάστηκε Β΄ 6/θ. Δημοτικό Σχολείο Αγίας Μαρίνας Λέρου, με διευθυντή τον κ. Γεώργιο Φλάγκο. Το θαυμάσιο αυτό νεοκλασικό κτίριο εντυπωσιάζει με την αρχιτεκτονική και τα περίτεχνα, διακοσμητικά στοιχεία του. Στο προαύλιο της εισόδου του βρίσκονται οι προτομές των τριών μεγάλων ευεργετών «των Σχολείων και της πατρίδας»: Βασιλείου Νικολαϊδη, Θεολόγου Μαρκόπουλου και Παναγιώτη Τράκα.
Το 1910-1912 ο Θεόδωρος Γ. Μαλαχίας, Λεριός «εξ Αιγύπτου”, χτίζει το λαμπρότερο Νηπιαγωγείο του Αιγαίου, το «Μαλαχίειο Νηπιαγωγείο» και συγκαταλέγεται στους μεγάλους Ευεργέτες του νησιού.
Λειτούργησε λίγα μόνο χρόνια ως Νηπιαγωγείο, με τέσσερις (4) αίθουσες διδασκαλίας. Μετά την Ενσωμάτωση (1948), το “Μαλαχίειο” ονομάστηκε Α΄ 6/θ. Δημοτικό Σχολείο Αγίας Μαρίνας, με διευθυντή τον παπα-Τσαγκάρη. Τη διοίκηση των σχολείων είχε η ΕΦΟΡΕΙΑ ΣΧΟΛΩΝ ΛΕΡΟΥ με πρόεδρο τον εκάστοτε Μητροπολίτη. Το 1970 τα δυο σχολεία συγχωνεύτηκαν υπό ενιαία διεύθυνση με την ονομασία: “8/θ. ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΑΓΙΑΣ ΜΑΡΙΝΑΣ ΛΕΡΟΥ” και Διευθυντή τον κ. Κώστα Βρατσάλη.
Η Παιδεία της Λέρου οφείλει πολλά στους Ευεργέτες της. Γι’ αυτό κάθε χρόνο στις 30 Ιανουαρίου,( των Τριών Ιεραρχών – Ημέρα των Γραμμάτων και της Παιδείας μας), τοπικές αρχές, εκπαιδευτικοί και μαθητές του νησιού, τιμούν τους κτήτορες των εκπαιδευτικών ιδρυμάτων του νησιού, σε ειδική τελετή, που πραγματοποιείται στον προαύλιο χώρο του «Νικολαίδειου Παρθεναγωγείoυ». Σήμερα γίνεται προσπάθεια συντήρησης ,ανάδειξης και αξιοποίησης της μεγάλης αυτής κληρονομιάς, σύμφωνα με τις σύγχρονες ανάγκες, με τελικούς αποδέκτες τα παιδιά του νησιού μας.
Θέλετε να δείτε πώς ήταν το σχολείο μας αλλά και η Λέρος πριν από πολλά πολλά χρόνια; Να μερικές παλιές φωτογραφίες:
