Απόλλωνας Νάξου
Ο Απόλλωνας Νάξου είναι ελληνικό χωριό της Νάξου, του δήμου Νάξου και Μικρών Κυκλάδων της Περιφερειακής Ενότητας Νάξου της Περιφέρειας Ν. Αιγαίου (κατά το Σχέδιο Καλλικράτης).
Παλαιότερα ανήκε στην άλλοτε επαρχία Νάξου του νομού Κυκλάδων. Από το 1999 έως το 2010 σύμφωνα με την τότε διοικητική διαίρεση της Ελλάδας αποτελούσε έδρα κοινότητας του δήμου Δρυμαλίας. Από 1 Ιανουαρίου2011 αποτελεί ιδία έδρα της ομώνυμης τοπικής κοινότητας, της δημοτικής ενότητας Δρυμαλίας, του Δήμου Νάξου και Μικρών Κυκλάδων.
Είναι παραλιακό χωριό στον ομώνυμο όρμο της ΒΒΑ. Νάξου. Αποτελεί το επίνειο της Κωμιακής Νάξου. Στο μυχό του όρμου αυτού βρίσκονται αρχαία λατομεία σπάνια εκμεταλευόμενα. Επίσης επί του δυτικού υψώματος και σχετικά κοντα στο χωριό βρίσκεται αρχαίο κολοσσιαίο άγαλμα κούρου σε ύπτια θέση.
Ο Απόλλωνας Νάξου αποτελούσε παλαιότερα λιμένα προσέγγισης των πλοίων που εκτελούσαν την “άγονη γραμμή” των Κυκλάδων. Μέχρι περίπου το 1960 όπου και άρχισε η διάνοιξη αμαξωτού δρόμου από στρατιωτική μονάδα (ΜΟΜΑ), το χωριό αυτό συνδέονταν με τα γύρω χωριά με ημιονική οδό.
Σήμερα ο Απόλλωνας Νάξου έχει εξελιχθεί σ΄ ένα τουριστικό θέρετρο με πολλές παραλιακές ταβέρνες και καφενεία. Υφίσταται μικρός προβλήτας που εξυπηρετεί κυρίως αλιευτικά σκάφη και μικρά θαλαμηγά. Ο ομώνυμος όρμος είναι αρκετά ευρύς για θαλάσσια σπορ και παρέχει ασφάλεια κυρίως σε νότιους και νοτιοδυτικούς ανέμους. Το 1955 αριθμούσε περίπου 90 κατοίκους που κύριες ασχολίες τους ήταν η γεωργία και η κτηνοτροφία. Στην απογραφή του 2001 αριθμούσε 104 κατοίκους.
Ο Απόλλωνας Νάξου συνδέεται με τη Χώρα Νάξου και με όλα τ΄ άλλα χωριά με τον δυτικό οδικό άξονα (Χώρα Νάξου- Εγγαρές – Απόλλωνας) και με τον κεντρικό άξονα (Χώρα Νάξου – Σταυρός Κεραμωτής – Απόλλωνας).
Ο Κούρος του Απόλλωνα
Δυτικά και πάνω από το παραθαλάσσιο χωριό Απόλλωνα βρίσκεται ένα από τα δυο αρχαία λατομεία της Νάξου στα οποία πρωτοξεκίνησε η μεγαλύτερη τέχνη της αρχαιότητας, η μαρμαρογλυπτική. Οί “κούροι” της Νάξου είναι οι αρχαιότεροι στον ελληνικό κόσμο και από το αρχαίο αυτό λατομείο του Απόλλωνα μεταφέρθηκαν στη Δήλο, αλλά και σε άλλα μέρη εκατοντάδες ημίεργα αγάλματα και μαρμάρινοι όγκοι, με γνωστότερα αυτά στις Μέλανες Νάξου. Στο αρχαίο λατομείο του Απόλλωνα έχει απομείνει ο υπερμεγέθης κούρος (11 μέτρα) του Θεού Διονύσου, δεκάδες τομές στα μάρμαρα και πολλά κομμάτια από μέλη αρχιτεκτονικά, αλλά και απομεινάρια από ημίεργους κούρους.
Στην κορυφή του λόφου του λατομείου υπάρχει η επιγραφή “όρος χωρίου ιερόν Απόλλωνος” που χρονολογείται στον 5ο προς 4ο αιώνα π. Χ. και πιθανώς ανήκει σε ιερό του Θεού που υπήρχε εκεί. Στο βουνό “Καλόγερος” ανατολικά του όρμου του Απόλλωνα κείτονται τα ερείπια του “κάστρου του Καλοέρου”, που λειτουργούσε από την προϊστορική εποχή ως τους βυζαντινούς χρόνους και την τουρκοκρατία. Σώζονται ένας προϊστορικός πύργος με κυκλώπεια τείχη και μερικές από τις εγκαταστάσεις των βυζαντινών χρόνων (πύργοι, δωμάτια και δεξαμενές). Τελευταία εντοπίστηκαν τα απομεινάρια (παλιός μόλος) του “αρχαίου λιμανιού του Απόλλωνα” από το οποίο φορτώνονταν στην αρχαιότητα οι μαρμάρινοι όγκοι και τα αγάλματα για να μεταφερθούν διά θαλάσσης στη Δήλο και αλλού. Έχει εντοπιστεί επίσης το μαρμάρινο καλντερίμι πάνω στο οποίο μετέφεραν στη θάλασσα με το σύστημα της διολίσθησης τους μαρμάρινους όγκους για φόρτωση. Άλλα προϊστορικά κάστρα βρίσκονται στις περιοχές Μυρίση-Κανά και γυναικόπετρα (Ελληνικά).
ΠΗΓΗ: ΒΙΚΙΠΑΙΔΕΙΑ
(http://el.wikipedia.org/wiki/%CE%91%CF%80%CF%8C%CE%BB%CE%BB%CF%89%CE%BD%CE%B1%CF%82_%CE%9D%CE%AC%CE%BE%CE%BF%CF%85)