“Η οικογένεια Τσιγκούνηδων” – Μια ταινία animation μικρού μήκους

Εκπαιδευτικό Πρόγραμμα: “Πολυμεσική ιστορία στα γερμανικά”

12ο Δημοτικό Σχολείο Βέροιας

Σχολικό έτος: 2017-18

Τάξη: ΣΤ’ (2 τμήματα γερμανικών)

Υπεύθυνοι προγράμματος:

  • Βουλιουβάση Ελένη

  • Δημητριάδου Χριστίνα

 

Περιγραφή
Φέτος τα τμήματα γερμανικών της ΣΤ’ τάξης διδάχτηκαν τα γερμανικά στο σχολείο για δεύτερο συνεχόμενο έτος. Έχοντας λοιπόν ήδη κάποιες βασικές γνώσεις της ξένης γλώσσας από την περασμένη χρονιά, ασχολήθηκαν το 2017-18 όχι μόνο με το σχολικό εγχειρίδιο, αλλά και με μια δημιουργική συνθετική εργασία, ένα project. Ο τίτλος του προγράμματος ήταν: «Πολυμεσική ιστορία στα γερμανικά». Συγκεκριμένα, η πολυμεσική αυτή ιστορία πήρε τη μορφή μιας μικρής ταινίας κινούμενων σχεδίων (animation). Με λίγα λόγια, συνδύασαν την παραδοσιακή μάθηση μέσω του βιβλίου με σύγχρονα οπτικοακουστικά μέσα.
Σκοπός του προγράμματος ήταν ασφαλώς ο εμπλουτισμός των γνώσεων της γερμανικής γλώσσας. Απλά ο τρόπος έγινε με παιγνιώδεις δημιουργικές δραστηριότητες, που δίνουν μια νότα ποικιλίας και διασκέδασης στο μάθημα.
Παρακάτω εξηγούνται με συνοπτικό τρόπο τα βήματα που ακολούθησαν και τα στάδια εργασίας που διέτρεξαν.
Η εισαγωγή του προγράμματος έγινε με την γνωριμία των μαθητών με μια σύντομη γερμανική ιστορία. Ο τίτλος της ιστορίας είναι: «Die Geizfamilie», δηλαδή «η Σπαγκοραμμένη οικογένεια» ή «η οικογένεια Τσιγκούνηδων». Πρόκειται για ένα σύντομο διήγημα της Κατερίνας Αμανατίδου, των γερμανικών εκδόσεων Χρήστος Καραμπάτος. Απευθύνεται σε μαθητές νεαρής ηλικίας του δημοτικού, οι οποίοι βρίσκονται σε αρχάριο επίπεδο αναφορικά με την ξένη γλώσσα, και περιλαμβάνει περιεχόμενο εύληπτο και θεματολογία κατάλληλη για παιδιά αυτής της ηλικιακής ομάδας.
Στο οπισθόφυλλο του μίνι διηγήματος αναγράφεται μια μικρή σύνοψη της ιστορίας. Ο Daniel, ο πρωταγωνιστής της υπόθεσης, θέλει πολύ έναν σκύλο. Η οικογένειά του όμως έχει αντίθετη άποψη. Άραγε θα τα καταφέρει να γίνει το δικό του;
Εισαγωγικά επομένως διάβασαν την γερμανική ιστορία. Ωστόσο, χρειάστηκε να την διαβάσουν τμηματικά και σε βάθος αρκετών μαθημάτων. Κάθε φορά που μελετούσαν ένα απόσπασμα, επεξεργάζονταν όχι μόνο την πλοκή του, αλλά πρώτα από όλα και το άγνωστο λεξιλόγιο, όπως και τα καινούργια γραμματικά και συντακτικά φαινόμενα. Επιπλέον, ενίσχυαν την κατανόηση ολοκληρώνοντας τις συνοδευτικές ασκήσεις του βιβλίου.
Κάτι στο οποίο δόθηκε ιδιαίτερη έμφαση ήταν η διόρθωση της προφοράς και του τονισμού, καθώς αποτελούν δύο σημαντικά στοιχεία από τα οποία εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό η επικοινωνιακή ικανότητα στην ξένη γλώσσα. Επιχείρησαν ακόμη να βελτιώσουν την ανάγνωση προσθέτοντας και λίγη θεατρικότητα.
Η μελέτη της ιστορίας αποτέλεσε το πιο απαιτητικό και χρονικά παρατεταμένο στάδιο εργασίας, καθώς έπρεπε να  εξοικειωθούν όχι μόνο με το περιεχόμενο, αλλά και τη σωστή και ακουστικά ευχάριστη απόδοσή της, καθώς σκοπός ήταν η φωνητική καταγραφή της σε μια επόμενη φάση εργασίας.
Στο δεύτερο στάδιο του προγράμματος, πέρασαν στην παραγωγή ακουστικού υλικού με την ηχοποίηση του διηγήματος. Έτσι, εντόπισαν καταρχήν και κατέγραψαν τους χαρακτήρες της ιστορίας, δηλαδή τα συνομιλούντα πρόσωπα και τους αφηγητές. Στη συνέχεια, έγινε διανομή των ρόλων κατά την οποία διάφοροι μαθητές ανέλαβαν να υποδυθούν ακουστικά τους χαρακτήρες. Ακολούθως, οι μαθητές αυτοί ενσάρκωσαν όλους τους ήρωες με τις φυσικές τους φωνές. Παράλληλα, έγινε ηχοληψία για την οποία χρησιμοποιήθηκε καταγραφικό ήχου.
Στο στάδιο αυτό ασχολήθηκαν επίσης και με την μετάφραση των ηχητικών κομματιών στα ελληνικά. Ο λόγος ήταν ότι οι ελληνικές μεταφράσεις θα έπαιζαν έναν σημαντικό ρόλο σε ένα μεταγενέστερο στάδιο εργασίας. Το εν λόγω στάδιο ήταν το τελευταίο, της δημιουργίας της πολυμεσικής ιστορίας, όπου τα ελληνικά κείμενα χρησιμοποιήθηκαν ως υπότιτλοι της ταινίας.
Στο τρίτο στάδιο του προγράμματος, έλαβαν χώρα οι αναγκαίες εικαστικές δημιουργίες. Αφού οι μαθητές είχαν εξασφαλίσει το ηχητικό μέρος της ταινίας τους στην προηγούμενη φάση, έπρεπε τώρα να εξασφαλίσουν και το υλικό, το οποίο περιλάμβανε τους ηθοποιούς και τα σκηνογραφικά. Το στάδιο αυτό υπήρξε πολύ δημιουργικό, καθώς χρησιμοποίησαν προσωπικές ιδέες, πολύ φαντασία και έμπνευση, καθώς και μεράκι και με αυτά τα στοιχεία στις αποσκευές τους έπλασαν τόσο τους χαρακτήρες της ιστορίας όσο και τους χώρους στους οποίους διαδραματίζονται οι διάφορες σκηνές, χρησιμοποιώντας απλά και εύκολα υλικά.
Στο ακόλουθο βίντεο παρουσιάζεται ο τρόπος που εργάστηκαν : ΤΑ ΣΚΗΝΙΚΑ (2:24)
Στο τέταρτο και τελευταίο στάδιο του προγράμματος, δημιουργήθηκε η μικρού μήκους ταινία μας με τίτλο «Η οικογένεια Τσιγκούνηδων».
Η τεχνική που ακολουθήθηκε είναι η τεχνική του stop motion.
Σύμφωνα με την τεχνική του stop motion, φωτογραφίζεται κάθε μικρή κίνηση του χαρακτήρα μέσα στο σκηνικό. Αν περάσουν μπροστά από τα μάτια μας όλες οι φωτογραφίες, με τη σειρά που τραβήχτηκαν, ο θεατής έχει την ψευδαίσθηση ότι ο χαρακτήρας κινείται στον χώρο.
Οι φωτογραφικές λήψεις απαιτούν ιδιαίτερη προσοχή. Ορισμένοι κανόνες που πρέπει να έχει κανείς κατά νου είναι οι ακόλουθοι:
  • Ακουμπάω το σκηνικό μου σε σταθερή επιφάνεια
  • Ελέγχω τον φωτισμό (φυσικό ή τεχνητό)
  • Σταθεροποιώ τη φωτογραφική μηχανή απέναντι από το σκηνικό με τρίποδο ή άλλο σύστημα σταθεροποίησης
  • Τραβάω την πρώτη φωτογραφία
  • Μετακινώ λιγάκι τους χαρακτήρες
  • Τραβάω τη δεύτερη φωτογραφία
  • Συνεχίζω τη διαδικασία μέχρι να ολοκληρωθεί η δράση στο σκηνικό
Επαναλαμβάνω εάν έχω 2ο, 3ο κλπ σκηνικό
Οι φωτογραφικές λήψεις επομένως είναι η ουσία της κινούμενης εικόνας. Κάθε φωτογραφία αποτελεί ένα καρέ ταινίας. Όλα τα καρέ (φωτογραφίες) ενωμένα δημιουργούν την ταινία.
Άραγε, πόσα καρέ, δηλαδή πόσες φωτογραφίες, χρειάστηκε να τραβηχτούν για τη δημιουργία της ταινίας “Η οικογένεια Τσιγκούνηδων”;
Για τους διαλόγους και την αφήγηση είναι σημαντική η χρονομέτρηση της διάρκειάς τους, ώστε να προσδιοριστεί ο αριθμός των φωτογραφιών που πρέπει να τραβηχτούν, δηλαδή να προσδιοριστεί σε πόση ώρα θα ολοκληρωθεί η δράση. Για τη δημιουργία της παραπάνω ταινίας, διάρκειας περίπου 4 λεπτών, χρειάστηκαν σχεδόν 2300 φωτογραφίες.
Το τελικό βήμα ήταν η συναρμολόγηση όλων των επιμέρους υλικών στο μοντάζ. Έτσι, οι φωτογραφίες ενώθηκαν στον υπολογιστή με τους ηχητικούς διαλόγους και εμπλουτίστηκαν με τους ελληνικούς υπότιτλους. Τέλος, η ταινία επενδύθηκε και με μουσική υπόκρουση για δημιουργία ατμόσφαιρας.
Οι μαθητές παρουσίασαν το πρόγραμμα και την ταινία κινούμενων σχεδίων στην υπόλοιπη σχολική κοινότητα με τη λήξη της σχολικής χρονιάς, όπου οι δύο υπεύθυνες καθηγήτριες γερμανικών πρόσφεραν στους μαθητές από ένα χειροποίητο επιτραπέζιο παιχνίδι, κατασκευασμένο από φιγούρες που χρησιμοποιήθηκαν για τη δημιουργία της ταινίας.

Η ταινία συμμετείχε στη 18η Camera Zizanio, η οποία διοργανώθηκε στον Πύργο Ηλείας, 1-8 Δεκεμβρίου 2018. Για περισσότερες πληροφορίες, εδώ.

Δείτε:

Παρουσίαση προγράμματος (PowerPoint)

Επιτραπέζιο παιχνίδι (pdf)

Εκδήλωση παρουσίασης προγράμματος στο σχολείο (βίντεο)

2ο Παιδαγωγικό Συνέδριο Ημαθίας_2019