Παρακάτω θα βρείτε ιδέες για δραστηριότητες που μπορείτε να υλοποιήσετε στο σπίτι με παιδιά προσχολικής ηλικίας, προκειμένου να περάσετε δημιουργικά και ποιοτικά τον χρόνο σας. Οι δραστηριότητες έχουν παιγνιώδη μορφή και στοχεύουν στην ενίσχυση όλων των δεξιοτήτων του παιδιού (προφορικός λόγος, προ-μαθηματικές δεξιότητες, δεξιότητες προ-γραφής και προ-ανάγνωσης, αδρή και λεπτή κινητικότητα, κοινωνικές και επικοινωνιακές δεξιότητες, αυτό-εξυπηρέτηση, οπτική και ακουστική μνήμη, οπτικο-κινητικός συντονισμός, φωνολογική ενημερότητα).
Παραμύθια/ιστορίες: Διαβάζουμε ιστορίες και παραμύθια, κατάλληλα για την ηλικία των παιδιών. Κατά την αφήγηση, επικεντρώνουμε την προσοχή του παιδιού στα σημαντικά σημεία της ιστορίας, παρατηρούμε τις εικόνες, κατονομάζουμε ό,τι βλέπουμε, κάνουμε ερωτήσεις (ποιος ήταν ο ήρωας, πού και πότε διαδραματίζεται η ιστορία, τι πρόβλημα αντιμετώπισε ο ήρωας, πως ένιωσε, τι έγινε στο τέλος κλπ). Εναλλακτικά, αφήνουμε ανολοκλήρωτη την αφήγηση και το παιδί καλείται να δώσει στην ιστορία το τέλος που επιθυμεί. Δραστηριότητες που μπορούν να προκύψουν μετά από την αφήγηση είναι η δραματοποίηση ενός μέρους ή όλης της/του ιστορίας/παραμυθιού ή η ζωγραφιά ενός σημείου της ιστορίας που άρεσε ή εντυπωσίασε περισσότερο το παιδί.
Επιτραπέζια παιχνίδια: Μέσα από την χρήση επιτραπέζιων παιχνιδιών (bingo με χρώματα ή σχήματα, φιδάκι, γκρινιάρης, taboo κλπ), μαθαίνουμε να καταμετράμε, αναγνωρίζουμε και μαθαίνουμε τα χρώματα και τα σχήματα, ενισχύουμε την περιγραφική μας ικανότητα, αλλά αναπτύσσουμε και κοινωνικές δεξιότητες (περιμένω την σειρά μου, ακολουθώ κανόνες κλπ). Ιδέες για αυτοσχέδια επιτραπέζια παιχνίδια μπορείτε να βρείτε εδώ και να τα προσαρμόσετε ανάλογα.
«Κρυμμένος Θησαυρός»: Κρύβουμε παιχνίδια σε διάφορα σημεία μέσα στο σπίτι και κάθε παίκτης προσπαθεί να τα εντοπίσει, πλησιάζοντας διάφορα σημεία του σπιτιού, με την βοήθεια των λέξεων ζεστό, αν είναι κοντά στον κρυμμένο θησαυρό και κρύο αν είναι μακριά από αυτόν. Στο τέλος, καταμετράμε τα αντικείμενα που βρήκε κάθε παίκτης.
«Αναδρομή στο παρελθόν»: Ανοίγουμε άλμπουμ με φωτογραφίες από σημαντικές στιγμές της ζωής μας, τις περιγράφουμε, τις βάζουμε σε χρονική σειρά. Επιπλέον, προσπαθούμε να θυμηθούμε διάφορες αστείες στιγμές που απεικονίζουν κάποιες φωτογραφίες μας και να τις αναδιηγηθούμε.
Παίζουμε με τις «φωνούλες»: Επιλέγουμε μια «φωνούλα» (π.χ. «α») και καλούμαστε να βρούμε διάφορες λέξεις που αρχίζουν από αυτή. Μπορούμε να ανεβάσουμε το επίπεδο δυσκολίας του παιχνιδιού, ζητώντας να βρούμε μόνο ζώα ή μόνο ονόματα κλπ.
«Ποιός/τι είμαι;»: Κόβουμε λωρίδες από χαρτόνι και φτιάχνουμε ένα στεφανάκι για κάθε παίκτη. Εκτυπώνουμε εικόνες (ή κόβουμε από παλιά περιοδικά) με ζώα, φρούτα, παιχνίδια ή ήρωες παιδικών ταινιών/βιβλίων. Τοποθετούμε στο στεφανάκι κάθε παίκτη μια εικόνα με χαρτοταινία, χωρίς ο ίδιος να την δει και τον προτρέπουμε να μαντέψει τί ή ποιός είναι κάνοντας ερωτήσεις στους άλλους (π.χ. τι χρώμα είναι; Είναι αγόρι ή κορίτσι; κλπ).
«Εξερευνητές»: Γινόμαστε μικροί εξερευνητές και ψάχνουμε μέσα στο σπίτι να βρούμε 3 αντικείμενα που ανταποκρίνονται σε ένα κριτήριο (π.χ. βρες 3 κόκκινα αντικείμενα, βρες 3 τρίγωνα αντικείμενα κλπ).
«Πες μου τα νέα σου»: Στο τέλος της ημέρας καθόμαστε όλοι μαζί και συζητάμε για την ημέρα που πέρασε. Χρησιμοποιούμε και προτρέπουμε και το παιδί να χρησιμοποιήσει τις λέξεις «πρώτα, μετά, τέλος» ή τις φράσεις «το πρωί, το μεσημέρι, το απόγευμα, το βράδυ». Δεν ξεχνάμε να αναφέρουμε τα συναισθήματα που νιώσαμε (π.χ. το απόγευμα έφαγα το πρώτο μου παγωτό για φέτος και ένιωσα πολύ χαρούμενος κλπ).
«Γίνε τα μάτια μου»: Ένας παίκτης κλείνει τα μάτια του με ένα μαντήλι και ένας άλλος αναλαμβάνει να κοιτάξει έξω από το παράθυρο και να του περιγράψει τι βλέπει. Προτρέπουμε το παιδί να εστιάσει στον καιρό και γενικότερα στην περιγραφή της φύσης και του τοπίου. Επιπλέον, παρακινούμε το παιδί να ομαδοποιήσει και να καταμετρήσει όσα βλέπει (π.χ. βλέπω 3 κόκκινα αυτοκίνητα, βλέπω 2 μεγάλα δέντρα κλπ).
«Λεξομαχίες»: Κάθε παίκτης με την σειρά λέει μια λέξη και ο επόμενος προσπαθεί να βρει κάποια άλλη λέξη που να ομοιοκαταληκτεί με την λέξη που άκουσε (π.χ. θα σου πω «μήλο», θα μου πεις; – Ξύλο κλπ).
«Γλωσσο…μπερδέματα»: Λέμε γλωσσοδέτες και προσπαθούμε να δυσκολέψουμε τους άλλους. Ποιος θα τα καταφέρει καλύτερα;
«Μικροί ποιητές»: Κάθε παίκτης λέει μια λέξη (μπορούμε να συμφωνήσουμε και να πούμε λέξεις που αρχίζουν με την ίδια φωνούλα) και στο τέλος προσπαθούμε να φτιάξουμε ένα ποίημα με όλες τις λέξεις που ειπώθηκαν.
«Masterchefούληδες»: Την ώρα της προετοιμασίας του φαγητού ή κάποιου σνακ, προτρέπουμε το παιδί να γίνει ο βοηθός μας. Συγκεντρώνουμε τα υλικά, καταμετράμε ποσότητες, διαβάζουμε ή περιγράφουμε τα βήματα της συνταγής με την σειρά (πρώτα, μετά, τέλος) κλπ.
«Ώρα για… αγγαρείες»: Φροντίζουμε το παιδί να αναλάβει συγκεκριμένα καθήκοντα στο σπίτι, κατάλληλα για την ηλικία του. Με τον τρόπο αυτό ενισχύονται οι δεξιότητες αυτονομίας και αυτοεξυπηρέτησής του, αλλά ταυτόχρονα νιώθει και υπεύθυνο. Σε μαθητή προσχολικής ηλικίας μπορούμε να αναθέσουμε: α) το συμμάζεμα των παιχνιδιών του σε συγκεκριμένους αποθηκευτικούς χώρους – ομαδοποίηση (π.χ. στο ένα κουτί τα αυτοκίνητα, στο άλλο κουτί τα τουβλάκια κλπ), β) το στρώσιμο του τραπεζιού – καταμέτρηση και αντιστοίχιση (4 μέλη –> 4 ποτήρια, 1 χαρτοπετσέτα και 1 πιρούνι σε κάθε καρέκλα κλπ), γ) να τοποθετήσει ή να αφαιρέσει τα μανταλάκια στα/από τα απλωμένα ρούχα – λεπτή κινητικότητα, δ) να φροντίσει το κατοικίδιο ζώο, ε) να ποτίσει τα φυτά/λουλούδια κλπ.
«Cine-βραδιά»: Ένα μέλος της οικογένειας επιλέγει μια αγαπημένη του ταινία και την παρακολουθούμε όλοι μαζί. Εξηγεί για ποιόν λόγο επέλεξε την συγκεκριμένη ταινία και όταν ολοκληρωθεί η προβολή συζητάμε για το περιεχόμενό της (ποιος ήταν ο ήρωας, τι έπαθε, τι λύση βρήκε, τι έγινε στο τέλος κλπ), καθώς και για τα συναισθήματα που μας προκάλεσε. Tip! Ετοιμάζουμε ένα μπολ με pop-corn και απογειώνουμε την «cine-βραδιά» μας.
«Οικία και διακόσμηση!»: Αλλάζουμε την διακόσμηση του σπιτιού, για να αλλάξει και η διάθεσή μας. Παρέχουμε στο παιδί ποικίλα υλικά για κατασκευές και το προτρέπουμε να φτιάξει χειροποίητα διακοσμητικά, όπως κάρτες, καλαθάκια, πίνακες ζωγραφικής, διάφορα «στολίδια» για τα παράθυρα (π.χ. φύλλα, αστεράκια, ζωάκια) κλπ.
«Νους υγιής εν σώματι υγιεί»: Είτε με μικρούς περιπάτους στην φύση, είτε με το ποδήλατο στην αυλή του σπιτιού (όταν έχουμε την δυνατότητα), είτε με μουσικο-κινητικά παιχνίδια (π.χ. χόκι πόκι, μουσικές καρέκλες), είτε με κινητικά παιχνίδια και παιχνίδια στόχων (π.χ. μπάσκετ σπιτιού με λεκάνες και μπάλες από χαρτί κλπ), είτε τέλος, με απλές ασκήσεις, κατάλληλες για παιδιά προσχολικής ηλικίας, γυμνάζουμε το σώμα μας και εξασκούμε την αδρή μας κινητικότητα. Εναλλακτικά, μπορούμε να φτιάξουμε λαβύρινθο με έπιπλα και μαξιλάρια, να ακολουθήσουμε προσεκτικά συγκεκριμένες διαδρομές και να εξασκηθούμε στην ισορροπία.
«Τι κρύβεται μέσα στο κουτί;»: Επιλέγουμε 4-5 παιχνίδια/αντικείμενα και τα παρατηρούμε. Παίρνουμε ένα χαρτοκούτι και ανοίγουμε δυο μεγάλες τρύπες, ώστε να χωράνε μέσα τα χέρια μας. Ένας παίκτης κλείνει τα μάτια του. Οι υπόλοιποι επιλέγουν ένα αντικείμενο και το κρύβουν μέσα στο χαρτοκούτι. Ο παίκτης που έκλεισε τα μάτια του, αφού το επεξεργαστεί με την αφή, το περιγράφει (π.χ. είναι μεγάλο, είναι πλαστικό, έχει γωνίες κλπ) και προσπαθεί να μαντέψει τι είναι.
«Για θυμήσου»: Τοποθετούμε 4-5 (ή και περισσότερα) παιχνίδια/αντικείμενα μπροστά από έναν παίκτη. Στην συνέχεια αυτός κλείνει τα μάτια του και εμείς αφαιρούμε ένα παιχνίδι/αντικείμενο. Όταν ανοίξει τα μάτια του, προσπαθεί να θυμηθεί ποιο παιχνίδι/αντικείμενο λείπει.
«Μακριά και αγαπημένοι»: Αν (ή για όσο) δεν μπορούμε να βρισκόμαστε κοντά σε αγαπημένα μας πρόσωπα, προσπαθούμε να κρατήσουμε επαφή μαζί τους μέσα από το διαδίκτυο και το ηλεκτρονικό ταχυδρομείο. Προτρέπουμε το παιδί να μας υπαγορεύσει ένα μήνυμα για κάποιο αγαπημένο του πρόσωπο και να γράψει μόνο του στον υπολογιστή (όπως μπορεί/αν μπορεί) το όνομά του. Τέλος, το προτρέπουμε να χρησιμοποιήσει την εφαρμογή της ζωγραφικής για να φτιάξει μια όμορφη εικόνα που θα συνοδεύσει το μήνυμα του και το αποστέλλουμε στο αγαπημένο μας πρόσωπο.
«Τα παπαγαλάκια»: Κάθε παίκτης λέει μια σειρά από λέξεις (τρεις έως πέντε) άσχετες μεταξύ τους και ο επόμενος καλείται να τις θυμηθεί και να τις επαναλάβει (π.χ. γάλα, κότα, πόδι). Το ίδιο μπορεί να γίνει και με φράσεις απλές ή σύνθετες (π.χ. θέλω παγωτό ή σήμερα πήγα στον φούρνο και αγόρασα ψωμί και κουλούρι).
«Οικογένεια έχεις… ταλέντο»: Κάθε παίκτης επιλέγει ένα από τα ιδιαίτερα ταλέντα του και το παρουσιάζει στην κριτική επιτροπή, η οποία έχει καρτελάκια και βαθμολογεί τον παίκτη. Ποιος συγκέντρωσε την μεγαλύτερη βαθμολογία; (ετοιμάζουμε καρτελάκια βαθμολογίας με αριθμούς ή κουκκίδες και έναν πίνακα συγκεντρωτικής βαθμολογίας, με τα ονόματα όλων των παικτών).
«Συνειρμοί»: Επιλέγουμε μια κατηγορία (π.χ. σούπερ μάρκετ) και κάθε παίκτης λέει μια λέξη που του έρχεται στο μυαλό, σχετική με την κατηγορία αυτή (π.χ. ταμείο, γάλα, καρότσι κλπ). Προσέχουμε να μην ακουστεί ή ίδια λέξη δεύτερη φορά!
Φυσικά οι ιδέες δεν εξαντλούνται εδώ. Αφήστε την φαντασία σας ελεύθερη και προτρέψτε και τα παιδιά να σκεφτούν δραστηριότητες για να γεμίσετε δημιουργικά τον χρόνο σας.
Καλή σας διασκέδαση!!!