Όσο πλησιάζει η περίοδος των εξετάσεων το άγχος των μαθητών κορυφώνεται. Το
άγχος αποτελεί έναν ύπουλο εχθρό, ο οποίος έρχεται στην επιφάνεια όταν αρνητικές
σκέψεις που σχετίζονται με το φόβο της αποτυχίας κατακλύζουν το μυαλό μας. Η βασική
μας σκέψη είναι πως εάν αποτύχουμε θα απογοητεύσουμε τους καθηγητές μας και τον
κύκλο μας. Ο πιο σημαντικός παράγοντας αποτυχίας στις εξετάσεις των ‘διαβασμένων’
μαθητών είναι το άγχος. Η απόδοση στις εξετάσεις δεν εξαρτάται μόνο από τις γνώσεις
αλλά εξίσου, αν όχι περισσότερο από την ικανότητα αυτοελέγχου. Ο μαθητής που έχει
παραλείψει κατά την προετοιμασία του να μάθει να ελέγχει το άγχος των εξετάσεων,
διακινδυνεύει πολύ το αποτέλεσμα της εξέτασης.
Την στιγμή της εξέτασης, λόγω ανεξέλεγκτων αγχογόνων σκέψεων που προκαλούν
τις ανάλογες σωματικές αντιδράσεις, συμβαίνει αυτό που αποκαλούμε άγχος των
εξετάσεων. Ας σκεφτούμε όμως πως μπορούμε να αλλάξουμε το άγχος των εξετάσεων. Ένα
από τα πιο σημαντικά στοιχεία στην αντιμετώπιση του άγχους των εξετάσεων είναι η
αλλαγή του αρνητικού τρόπου σκέψης, που μπορεί να εμφανιστεί μετά από ένα σύμπτωμα
άγχους (π.χ. τρέμουλο στα χέρια, ταχυκαρδία) και το οποίο οδηγεί σε αλυσιδωτές αρνητικές
σκέψεις και εικόνες. Αυτή η διαδικασία αυξάνει τα επίπεδα του άγχους και του στρες με
αποτέλεσμα να μην μπορεί κάποιος να αποδώσει. Υπάρχουν πολλές στρατηγικές που
μπορούν να εφαρμοστούν για να διακόψετε αυτό τον κύκλο, όπως οι βαθιές αναπνοές, η
χαλάρωση των μυών, ο θετικός τρόπος σκέψης, οι θετικές δηλώσεις, ένα διάλλειμα. Η
εκπαίδευση στην αυτογνωσία και τον αυτοέλεγχο είναι κλειδί.
Όταν υποφέρουμε από άγχος και φόβο για τις εξετάσεις καλό θα ήταν να
προσπαθούμε από πριν να εκθέσουμε τον εαυτό μας σε όσο το δυνατόν περισσότερες
καταστάσεις οι οποίες να μοιάζουν με την κατάσταση που επικρατεί στις εξετάσεις. Μία
καλή ευκαιρία είναι να συναντηθούμε με άλλους συμμαθητές μας και ο ένας να ρωτάει τον
άλλο. Αυτό που καταφέρνουμε να εξηγήσουμε στους άλλους σημαίνει ότι το έχουμε
κατανοήσει. Αν δεν καταφέρνουμε να εξηγήσουμε στους άλλους κάτι, σημαίνει ότι
χρειάζεται να το ξαναδιαβάσουμε. Με αυτό τον τρόπο μπορεί κανείς να εξασκηθεί καλά για
τις εξετάσεις.
Δυστυχώς, μέχρι τώρα δεν έχει αποδοθεί η πρέπουσα σημασία στην εκπαίδευση
των μαθητών στον συνειδητό έλεγχό των αντιδράσεων άγχους κατά την διάρκειά των
σχολικών εξετάσεων. Αυτή η έλλειψη γίνεται ιδιαίτερα αισθητή κατά την διάρκεια
εξετάσεων υψίστης σημασίας για το μέλλον του μαθητή όπως για παράδειγμα οι
πανελλαδικές εξετάσεις εισαγωγής στην τριτοβάθμια εκπαίδευση. Όλοι κατανοούν την
σημασία της γνωστικής προετοιμασίας του μαθητή (φροντιστήριο) αλλά ελάχιστοι
αντιλαμβάνονται την σπουδαιότητα της ψυχολογικής και ψυχοσωματικής προετοιμασίας,
του ψυχολογικού φροντιστηρίου (εκπαίδευση στην διαχείριση του άγχους των εξετάσεων).
Όχι μόνον για την βελτιστοποίησή των επιδόσεων κατά την διάρκειά των σχολικών
εξετάσεων, αλλά για την διατήρηση της απαραίτητης ψυχραιμίας κατά την διάρκειά των
πολύ σπουδαιότερων ‘εξετάσεων’ ζωής, καθ ‘όλη την διάρκειά του βίου.