Ο όρος πιάνο (piano) προέρχεται από την ιταλική λέξη pianoforte. Η ονομασία του στα ελληνικά είναι «κλειδοκύμβαλο». Είναι όργανο πληκτροφόρο με χορδές τις οποίες κτυπούν ειδικά σφυριά (marteaux ή martelo). Η ιδέα της κατασκευής ενός μουσικού οργάνου που θα συγκεντρώνει πολλά άλλα μαζί, όπως η λύρα, η κιθάρα, η άρπα, το τύμπανο και γενικά με πληττόμενες χορδές ξεκίνησε τον 14ο μ. Χ. αιώνα. Το «κλειδόχορδο» (clavichord), πάνω στις αρχές του οποίου στηρίχτηκε το πιάνο, είναι το πρώτο όργανο με χορδές οι οποίες «πλήττονται» από μικρά σφυριά και παράγουν ήχο και μουσικούς χρωματισμούς.

Το πρώτο πιάνο (pianoforte) οφείλεται στον Ιταλό Bartolomeo Cristofori (1711). Ο G. Zilbermann (1699–1782) από την Σαξονία, θα τελειοποιήσει ένα σύστημα σφυριών που επιτρέπει στον ήχο να ακούγεται καθαρά και δυνατά. Βοηθούμενος από τον J.S.Bach στα θέματα των αρμονικών, πέτυχε μια ηχητική ομοιόμορφη και ισχυρή σε όλη την έκταση των πλήκτρων. Ένας μαθητής του, ο I.A.Stein (1728–1792), κατασκεύασε τα πρώτα πιάνα με τον λεγόμενο «γερμανικό» μηχανισμό. Αυτός ο μηχανισμός ήταν ίδιος με του Zilbermann, με την προσθήκη αποσιωπητίρων και κατά πολύ ελαφρότερος, έτσι ώστε να διευκολύνει τη δημιουργία μουσικών εκφράσεων.

Το 1779, ο Stein προσέθεσε τα πεντάλ, αντικαθιστώντας τα μέχρι τότε χρησιμοποιούμενα πτερύγια. Ο C.E. Friederich σχεδίασε το 1758 στην Gera της Σαξονίας το piano carre. Ο J.Zumpe, είναι ο ιδρυτής της αγγλικής βιομηχανίας πιάνων, ο πρώτος που κατασκεύασε pianocarre στην Αγγλία, και εφηύρε τον μηχανισμό με «πιλότους» που αργότερα έγινε γνωστός σαν «μηχανισμός αγγλικού τύπου». Ο οίκος J. Broadwood (1770) κατασκεύασε piano carre, τόσο καλά, ώστε αντικατέστησαν το κλαβενσέν στην ορχήστρα.

Tο πρώτο όρθιο πιάνο οφείλεται στον Ιρλανδό Southwell το 1789. Ο J. Broadwood το τελειοποίησε προσθέτοντας δοκούς στήριξης στο πίσω μέρος, επεκτείνοντας τις οκτάβες σε έξι και αυξάνοντας παράλληλα την διάμετρο των χορδών.

Στην Γαλλία ο Sebastian Erard το 1777 έφτιαξε πιάνα που γνώρισαν επιτυχία τόσο στο piano carre όσο και στα πιάνα με ουρά.

Το 1795 ο Ignat Pleyel, αρχιμουσικός στο παρεκκλήσι του Στρασβούργου, ίδρυσε μουσικό κατάστημα και το 1809 άρχισε να κατασκευάζει περίφημα πιάνα. Το 1822 εφηύρε τον μηχανισμό «διπλής επαναφοράς» πλήκτρων που ανέτρεψε τις αρχές κατασκευής, φιλολογίας και εκτέλεσης των έργων για πιάνο. Έκτοτε, όλοι οι κατασκευαστές υιοθέτησαν αυτόν το μηχανισμό.

Στην Αμερική, το 1775 ο J. Berent κατασκεύασε στην Φιλαδέλφεια το piano carre. Μαζί με τους Chickering, Babcock και Steinway είναι από τους κυριότερους κατασκευαστές πιάνων στην Αμερική.

Δεν πρέπει να ξεχάσουμε τον H.Pape, εφευρέτη των διασταυρούμενων χορδών(κρουαζέ) το 1838, τους Άγγλους Allen και J.Tom, εφευρέτες του σιδερένιουπλαισίου (βάση) του πιάνου, καθώς και τις πρώτες βιοτεχνίες κατασκευής αποκλειστικά μηχανισμών πιάνων όπως Schwander και Herburger.

ΑΓΟΡΑ ΠΙΑΝΟΥ

Η αγορά ενός καινούριου πιάνου είναι μια ξεχωριστή εμπειρία. Υπάρχουν πολλές μάρκες, από διάφορες χώρες, πολλά μοντέλα και χρώματα που θα σας κάνουν σίγουρα να αναρωτιέστε από πού να ξεκινήσετε. Ίσως να σας φανεί παράξενο, αλλά η εκλογή ενός πιάνου κατάλληλου για τις ανάγκες σας, απαιτεί πρώτα λογική και μετά γνώση. Όσο κι αν σας φαίνεται δύσκολη , αν σκεφτείτε λογικά είναι εύκολο να διαλέξετε ένα πιάνο. Το πρώτο που θα πρέπει όμως να καθορίσετε είναι, ποιος θα παίζει πιάνο. Εάν δηλαδή το πιάνο προορίζεται για αρχάριο μαθητή ή προχωρημένο, για ερασιτέχνη ή επαγγελματία πιανίστα ή για κάποιο επαγγελματικό χώρο όπως αίθουσα συναυλιών , ξενοδοχείο, μπαρ κ.ο.κ. Αυτός ο διαχωρισμός θα σας καθορίσει από πού να ξεκινήσετε.

ΠΡΟΕΛΕΥΣΗ

Τα πιάνα σε ποσοστό ως και 97% της παγκόσμιας παράγωγης, κατασκευάζονται στις παρακάτω χώρες :

α) ΓΕΡΜΑΝΙΑ : γέννησε και εξέλιξε το πιάνο. Απο την Γερμανία προέρχονται πιάνα πολύ υψηλής ποιότητας και τιμής κατάλληλα για όλες τις απαιτήσεις, από ένα αρχάριο μαθητή έως τον πλέον απαιτητικό επαγγελματία .

β) ΙΑΠΩΝΙΑ: προέρχονται γνωστοί, μεγάλοι κατασκευαστές των οποίων τα πιάνα απευθύνονται στο κυρίως στον μέσο χρήστη.

γ) ΚΟΡΕΑ : ακολουθεί την Ιαπωνία σε όγκους παραγωγής. Τα πιάνα της απευθύνονται στη μαθητική κατηγορία.

4) ΚΙΝΑ : κατασκευάζει καλής ποιότητας πιάνα τα οποία είναι επίσης μαθητικής κατηγορίας .

Τα κινεζικά πιάνα δεν έχουν διαδρομή πολλών ετών στην αγορά. Έτσι είναι αρκετά νωρίς να αποφασίσουμε με ασφάλεια αν πράγματι η ποιότητά τους ανταποκρίνεται στην τιμή τους. Υπάρχουν όμως και άλλοι αξιόλογοι κατασκευαστές από άλλες χώρες (βλ. πλήρη κατάλογο κατασκευαστών σε αυτό το site) αλλά αφορούν σε ένα πολύ μικρό ποσοστό της αγοράς και είναι συνήθως ή πολύ φθηνές, ή πολύ ακριβές κατασκευές.

ΤΙΜΗ

Αν συλλέγαμε τις τιμές πώλησης των πιάνων στην παγκόσμια αγορά, μπορούμε εύκολα να τις ομαδοποιήσουμε σε τρία επίπεδα:

•Πιάνα αξίας 2.000–4.000€ τα οποία θεωρούνται πιάνα για αρχάριους. Πρόκειται για πιάνα συνήθως μεταχειρισμένα ή καινούργια από χώρες όπως η Κίνα , η Κορέα και ορισμένα μοντέλα από την Ιαπωνία. Για τα πιάνα με ουρά, στην κατηγορία αυτήν οι τιμές είναι, από 5.000–10.000€.

•Πιάνα αξίας 4.000–7.000€ που θεωρούνται πιάνα μέσης κατηγορίας, δηλαδή δεν προορίζονται να χρησιμοποιηθούν ούτε από τελείως αρχάριους αλλά ούτε και από υψηλών απαιτήσεων επαγγελματίες. Η συντριπτική πλειοψηφία των πιάνων σε αυτήν την κατηγορία τιμής έχει προέλευση από την Ιαπωνία. Για τα πιάνα με ουρά, στην κατηγορία αυτήν οι τιμές είναι, από 10.000–20.000€.

•Πιάνα αξίας από 7.000€ και άνω τα οποία θεωρούνται πολύ υψηλών απαιτήσεων και προορίζονται συνήθως για επαγγελματίες. Σε αυτή την κατηγορία θα βρείτε όλες τις γερμανικές μάρκες καθώς και ορισμένα μεγάλα μοντέλα από τις ιαπωνικές. Για τα πιάνα με ουρά, στην κατηγορία αυτήν οι τιμές είναι, από 20.000 και άνω.

ΨΗΦΙΑΚΟ ΠΙΑΝΟ

Ομοιότητες και Διαφορές :

Τα ψηφιακά πιάνα (Digital pianos) είναι ηλεκτρονικά μουσικά όργανα τα οποία αναπαράγουν από ηχεία (μεγάφωνα) ψηφιακά προηχογραφημένα δείγματα ήχων πιάνων και διαφόρων άλλων μουσικών οργάνων.

Τα Ψηφιακά πιάνα ΕΙΝΑΙ :

• Οικονομικότερα από τα κλασσικά.

Όταν οι μαθητές είναι αρχάριοι, το οικονομικό «ρίσκο» της επένδυσης που θα γίνει γι’ αυτόν είναι μικρότερο. Βέβαια, όσο περισσότερες ψηφιακές δυνατότητες παρέχουν, τόσο η τιμή τους αυξάνεται, φθάνοντας και ξεπερνώντας κάποιες φορές τα κλασσικά.

• Ο ήχος μπορεί να απομονωθεί 100%. Με την χρήση ακουστικών, ο ήχος τους απομονώνεται και τα καθιστά εύχρηστα στις σημερινές οικιστικές ανάγκες.

• Δεν χρειάζονται χόρδισμα, διότι δεν έχουν χορδές.

• Δεν είναι ευαίσθητα στις μεταβολές της θερμοκρασίας. Κατασκευάζονται από υλικά πολύ ανθεκτικά σε έντονες διακυμάνσεις.

• Εύκολα στην μεταφορά τους. Είναι πολύ ελαφρότερα των κλασσικών, παρότι το μήκος τους είναι περίπου ίδιο. Το βάρος τους συνήθως είναι μεταξύ 20 και 40 kg. Διατίθενται ακόμη και σε μορφή «φορητού».

• Δεν είναι «αρμόνια». Έχουν 88 βαρυκεντρισμενα πλήκτρα που λειτουργούν με αντίβαρο και προσομοιάζουν με αυτά των κλασσικών και όχι 61 όπως τα αρμόνια που λειτουργούν με ελάσματα. Έτσι ανήκουν στην “οικογένεια” των πιάνων και όχι των “synthsizer-home keyboards” στην οποία ανήκουν και τα αρμόνια. Σημειώστε ότι, πολλά ψηφιακά πιάνα διαθέτουν τις ίδιες και ενίοτε περισσότερες δυνατότητες από τα αρμόνια.

• Συνδέονται με ηλεκτρονικούς υπολογιστές. Μέσω του ψηφιακού πρωτοκόλλου ΜΙDI και με την χρήση ειδικού μουσικού λογισμικού (software) προσφέρουν μεγάλες δυνατότητες εκμάθησης και δημιουργίας μουσικής.

• Διαθέτουν πολλούς ήχους οργάνων. Μεταξύ των ήχων που διαθέτουν, είναι και αρκετοί πιάνων, ψηφιακά ηχογραφημένοι. Απο αυτούς μπορεί ο χρήστης να διαλέξει όποιον ταιριάζει καλύτερα στην μουσική αισθητική του.

• Διαθέτουν ρυθμούς που βοηθούν στην εκμάθηση ρυθμικής αγωγής.

• Διαθέτουν δυνατότητα εγγραφής και αναπαραγωγής

ΥΒΡΙΔΙΚΟ ΠΙΑΝΟ

Υβριδικά ονομάζονται τα πιάνα εκείνα τα οποία συνδυάζουν τη χρήση ενός κλασσικού πιάνου με την τελευταία ψηφιακή τεχνολογία στά πιάνα. Πρόκειται για κλασσικά πιάνα στο εσωτερικό των οποίων έχει προστεθεί μηχανισμός ψηφιακού πιάνου. Έτσι τα πιάνα αυτά έχουν τη δυνατότητα να λειτουργούν είτε σαν κλασσικά είτε σαν ψηφιακά, ή ταυτόχρονα και τα δύο.

Τα υβριδικά πιάνα χωρίζονται σε δύο κατηγορίες.

1. Silent

Είναι τα πιάνα που φέρουν στο εσωτερικό τους εξοπλισμό ψηφιακού πιάνου. Με τη χρήση ενός διακόπτη απομονώνεται ο ήχος του κλασσικού και ακούγεται αυτός του ψηφιακού. Έτσι οι δυνατότητές τους είναι ακριβώς ίδιες με τα ψηφιακά. Έτσι, με τη χρήση ακουστικών μπορεί κανείς να μελετήσει ακατάλληλες ώρες ή με τη χρήση ενός εξωτερικού ηχείου μπορεί κανείς να ακούσει το πιάνο κανονικά μέσα στο χώρο. Ακόμη μπορεί να παίζει το κλασσικό πιάνο συνδυάζοντάς το με κάποιους ήχους που προέρχονται από το ψηφιακό. Silent πιάνα διαθέτουν σχεδόν όλοι οι κατασκευαστές. Κάποιοι κατασκευάζουν μόνοι τους αυτούς τους μηχανισμούς (βλ. Yamaha και Kawai). Αυτοί οι κατασκευαστές διαθέτουν σειρές και κλασσικών και ψηφιακών πιάνων και ως εκ τούτου διαθέτουν την ανάλογη τεχνογνωσία. Άλλοι κατασκευαστές πιάνων προμηθεύονται τους μηχανισμούς αυτούς από τρίτους (όπως οι Korg, Master, PianoDisc, κ.α.) και τους τοποθετούν στα πιάνα τους κατόπιν παραγγελίας.

2. Player Piano

Πρόκειται για πιάνα τα οποία φέρουν μηχανισμό που έχει περισσότερες δυνατότητες από αυτόν των Silent, αλλά παρέχουν την πρόσθετη δυνατότητα να μπορεί να παίξει κανείς, να ηχογραφήσει και μετά να αναπαράγει αυτό που έπαιξε, βλέποντας τα πλήκτρα του πιάνου να κινούνται μόνα τους σαν να παίζει ένας αόρατος πιανίστας. Τα πιο γνωστά από αυτά τα πιάνα είναι τα Disklaviers της Yamaha (ο μηχανισμός τοποθετείται μόνο σε πιάνα Yamaha) και τα συστήματα της Pianodisc που τοποθετούνται σε οποιοδήποτε πιάνο. Εδώ θα βρείτε κατάλογο με τους κατασκευαστές πιάνων (μάρκες) και τις χώρες προέλευσής τους (κατασκευή και συναρμολόγηση) τα οποία πωλούνται στην διεθνή αγορά στις μέρες μας.

ΜΑΡΚΕΣ ΠΙΑΝΟΥ

Οι περισσότερες από τις παρακάτω φίρμες διαθέτουν ιδιόκτητα εργοστάσια. Άλλες υφίστανται μόνον σαν «όνομα» και δεν διαθέτουν πλέον δική τους παραγωγή αλλά παράγονται από τρίτους κατασκευαστές σε άλλες χώρες. Ως εκ τούτου, η κατασκευή τους δεν έχει καμιά σχέση με τις παλαιότερες. Υπάρχουν ακόμη ορισμένες μάρκες που «ανήκουν» σε υπάρχοντες κατασκευαστές. Συνήθως πρόκειται για γνωστές παλαιές μάρκες που για διάφορους λόγους έχουν πλέον σβήσει και συνήθως έχουν “πουλήσει” το δικαίωμα εκμετάλλευσης της επωνυμίας (μάρκας) τους σε κάποιον άλλον κατασκευαστή που παράγει πιάνα στις μέρες μας.

ΓΕΡΜΑΝΙΑ (ΚΑΤΑΣΚΕΥΗ & ΣΥΝΑΡΜΟΛΟΓΗΣΗ)

August Foerster

Bluthner

C. Bechstein

Bechstein Academy (η φίρμα ανήκει στην C.Bechstein)

Feurich

Grotrian-Steinweg

Haessler (η φίρμα ανήκει στην Bluthner)

Pfeiffer

Roenisch

Sauter

Schimmel

Seiler

Eduard Seiler (η φίρμα ανήκει στην Seiler)

Steingraeber & Söhne

Steinway & Sons

Thürmer

Zimmermann (η φίρμα ανήκει στην C.BECHSTEIN)

Wilh. Steinberg

ΙΑΠΩΝΙΑ (ΚΑΤΑΣΚΕΥΗ & ΣΥΝΑΡΜΟΛΟΓΗΣΗ)

Boston (η φίρμα ανήκει στην Steinway & Sons-κατασκευαστής KAWAI)

Kawai

Shigeru Kawai (η φίρμα ανήκει στην Kawai)

Toyo

Yamaha

ΚΟΡΕΑ (ΚΑΤΑΣΚΕΥΗ & ΣΥΝΑΡΜΟΛΟΓΗΣΗ)

Kohler & Campbell

Royale

Roth & Junius

Young Chang

Samick

Sohmer & Co.

Steinbach

WM. Knabe

ΤΣΕΧΙΑ (ΚΑΤΑΣΚΕΥΗ & ΣΥΝΑΡΜΟΛΟΓΗΣΗ)

Bohemia (η φίρμα ανήκει στην Bechstein)

Petrof

Roesler (η φίρμα ανήκει στην Petrof -Μέρος της παραγωγής στην Κίνα)

Scholze(η φίρμα ανήκει στην Petrof -Μέρος της παραγωγής στην Κίνα)

Seidl & Sohn

W. Hoffmann (η φίρμα ανήκει στην Bechstein)

Weinbach (η φίρμα ανήκει στην Petrof)

ΙΤΑΛΙΑ (ΚΑΤΑΣΚΕΥΗ & ΣΥΝΑΡΜΟΛΟΓΗΣΗ)

Fazioli

Schulze Polmann

ΧΟΡΔΙΣΜΑ

Τα πιάνα κατασκευάζονται από επιλεγμένη ξυλεία υψηλής ποιότητας και αντοχής στο χρόνο, καθώς επίσης μάλλινες τσόχες και μέταλλα. Τα τρία αυτά υλικά, αποτελούν το 95% της κατασκευής τους. Το γεγονός αυτό κάνει το πιάνο ευάλωτο σε μεταβολές θερμοκρασίας και υγρασίας, διότι πρόκειται για τρία φυσικά υλικά. Οι εποχικές αλλά ακόμη και οι καθημερινές αλλαγές αναγκάζουν τα υλικά αυτά να διαστέλλονται και να συστέλλονται επηρεάζοντας την σταθερότητα του χορδίσματος και του μηχανισμού. Σημειώστε ότι, η ακραία μεταβολή στα ποσοστά υγρασίας μπορεί να αναγκάσει τα ξύλινα μέρη να ραγίσουν και τις ενώσεις τους να αποκολληθούν. Όμως και τα υπόλοιπα υλικά με τα οποία κατασκευάζεται ένα πιάνο επηρεάζονται από αλλαγές στα επίπεδα υγρασίας. Η πληθώρα των εξαρτημάτων από τσόχες κυρίως στο μηχανισμό του, μπορεί να αλλάξουν διαστάσεις επηρεάζοντας το ρεγουλάρισμα του, την τριβή και τελικά την αίσθηση της αφής των πλήκτρων. Ακραίες μεταβολές στην υγρασία μπορεί ακόμη να επηρεάσουν και τα μεταλλικά μέρη όπως οι χορδές, τα κλειδιά χορδίσματος και η μεταλλική βάση αναγκάζοντάς τα τελικά να οξειδωθούν μειώνοντας τελικά την αντοχή τους αισθητά.

HXEIO

Οι συστολές και οι διαστολές του ηχείου (αρμονική τράπεζα) του πιάνου, επηρεάζονται αμεσότερα από αλλαγές της υγρασίας. Το ηχείο αποτελείται από φύλλα ειδικής ξυλείας — ερυθρελάτη — η οποία προέρχεται από διάφορα μέρη του κόσμου, σε διάφορες ποιότητες ανάλογα με την προέλευση της, η οποία επηρεάζει και την τελική τιμή του πιάνου. Το πάχος του ηχείου είναι περίπου ένα εκατοστό και είναι κατασκευασμένο σε σχήμα ελαφρά καμπυλωτό. Οι χορδές το διατρέχουν ακουμπώντας επάνω του μέσω ξύλινων κομματιών τα οποία ονομάζονται καβαλάρηδες. Το καμπυλωτό σχήμα του ηχείου, το πιέζει και το κρατά πολύ σφιχτά συνδεδεμένο με τις χορδές. Καθώς το ηχείο διαστέλλεται από την αύξηση της σχετικής υγρασίας, η καμπυλότητα αυξάνεται και πιέζει το ηχείο δυνατά επάνω στις χορδές. Οι χορδές τεντώνονται ακόμη περισσότερο και έτσι ο τόνος του πιάνου χάνεται (ανεβαίνει). Επειδή η αύξηση της πίεσης είναι μεγαλύτερη στο κέντρο του ηχείου παρά στις άκρες, η τονικότητα αλλάζει περισσότερο στις μεσαίες οκτάβες παρότι στις ακριανές (μπάσα/ πρίμα). Σε περιόδους χαμηλής σχετικής υγρασίας το ηχείο συρρικνώνεται, μειώνοντας την καμπύλη του και την πίεση που αυτή ασκείται στις χορδές με αποτέλεσμα και πάλι το πιάνο να χάνει τον τόνο του (κατεβαίνει). Η μείωση της τονικότητας είναι πιο αξιοπρόσεκτη στο κέντρο του πιάνου. Όταν η σχετική υγρασία επανέρχεται στα προηγούμενα επίπεδα, οι χορδές φυσιολογικά θα επανέλθουν στο σωστό τόνο. Ωστόσο, αυτό είναι θεωρητικό καθώς όλες οι χορδές δεν επιστρέφουν στο ίδιο σημείο. Κατά συνέπεια, ένα πιάνο παραμένει στο σωστό τόνο μόνο εφόσον η σχετική υγρασία στον αέρα που περιβάλλει το ηχείο παραμενει σταθερή στο διηνεκές, πράγμα αδύνατον να συμβεί…!. Οι ακραίες αλλαγές στην υγρασία επιφέρουν ακόμη μεγαλύτερες αλλαγές στην τάση των χορδών και απαιτούν ακόμη μεγαλύτερη προσπάθεια ώστε το πιάνο να επανέλθει στο σωστό του τόνο. Αυτό διαταράσσει την ισορροπία μεταξύ της τάσης των χορδών και της μεταλλικής βάσης και το πιάνο δεν καθίσταται ποτέ σταθερό στον τόνο του.

ΑΥΤΙ ή ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΟ κουρδιστήρι ?

Πολλοί άνθρωποι εντυπωσιασμένοι στις μέρες μας από την τεχνολογία, πιστεύουν ότι οι μηχανές μπορούν να υποκαταστήσουν τον άνθρωπο ! Σε ορισμένες περιπτώσεις φυσικά και μπορούν αλλά και σε άλλες όχι. Μια από αυτές είναι και το χόρδισμα του πιάνου. Ο λόγος είναι απλός : τα μηχανήματα χορδίσματος είναι ρυθμισμένα με βάση μαθηματικούς τύπους και αυτούς εφαρμόζουν σε όλα τα πιανα. Εξάλλου γι’ αυτόν το λόγο χρησιμοποιούνται αποκλειστικά και μόνον στην διαδικασία παραγωγής του πιάνου. ​Ποτέ όμως στο τελικό κοντρόλ, πριν δηλαδη φύγουν από το εργοστάσιο. Δυστυχώς για… τα μηχανήματα , κανένα πιάνο δεν είναι ίδιο με το άλλο. ​Τα πιανα διαφέρουν σε μέγεθος, σε μήκος, σε τύπο κατασκευής ανάλογα με τον παραγωγό τους, την εποχή που έχουν κατασκευαστεί κ.λ.π. Πάνω απ’όλα όμως τα πιανα είναι όργανα που από κατασκευής τους δεν χορδίζονται «τέλεια». Οι συχνότητες από νότα σε νότα περιέχουν ένα “διαφορικό συχνοτικό σφάλμα”, μη αντιληπτό στο κοινό αυτί (ακόμη σε καποιες περιπτώσεις και των πιανιστών). Αυτό είναι όμως το στοιχείο που προσδίδει στην μαγεία του. Είναι αυτό το «σφάλμα» που δίνει στους χορδιστές πιάνων –και όχι στα μηχανήματα — την δυνατότητα να”παίξουν με τις συχνότητες” και να τις διαμοιράσουν ανάλογα με τον τύπο του πιάνου, τον πιανίστα, την ακουστική του χώρου και φυσικά με την προσωπική τους άποψη. Αυτό είναι το στοιχείο που προσδιορίζει και τον ποιοτικό χαρακτήρα του κάθε χορδιστή και τον κάνει να διαφέρει από κάποιον άλλο. Αυτό είναι όμως και από την πλευρά των πιανιστών το στοιχείο που κάνει τους πιανίστες να προτιμούν , να τους αρέσει ο τρόπος που χορδίζει ένας χορδιστής το πιάνο τους και όχι κάποιος άλλος. Αυτή είναι η μαγεία του πιάνου.

https://youtu.be/oEPqEE-mJmM