Με την διδασκαλία που στηρίζεται στην έρευνα, οι μαθητές ενεργοποιούνται πάνω στα ενδιαφέροντα, τα προβλήματα που έχουν νόημα για αυτούς, τις υπάρχουσες γνώσεις τους και την περιέργειά τους. Διατυπώνουν υποθέσεις και συμπεράσματα, αφού πρώτα ελέγχουν τις σχέσεις ανάμεσα στα δεδομένα του προβλήματος που μελετούν.

Βασικό στοιχείο αυτής της μεθόδου είναι η υποβολή ερωτημάτων και η εύρεση δυνατών λύσεων, στα πλαίσια της αποκλίνουσας σκέψης. Οι μαθητές μπορούν να συνειδητοποιήσουν ότι καμία γνώση δεν είναι σταθερή και αμετακίνητη, αλλά θα πρέπει να υπόκειται σε συνεχή έλεγχο, όταν μάλιστα προκύπτουν νέα, άγνωστα μέχρι πρότινος, δεδομένα.

Στην παραγωγική έρευνα (deductive inquiry) με αφετηρία γενικές αρχές οι μαθητές οδηγούνται σε συγκεκριμένες περιπτώσεις που μπορούν να υπαχθούν σε αυτές. Ο δάσκαλος παρουσιάζει τις γενικευμένες αρχές και οι μαθητές καλούνται να τις εφαρμόσουν και να ερευνήσουν την εφαρμογή τους σε συγκεκριμένα παραδείγματα. Αντίθετα, στην επαγωγική έρευνα (inductive inquiry) οι μαθητές παρατηρούν συγκεκριμένα γεγονότα και με υποθέσεις προσπαθούν να διατυπώσουν ένα γενικευμένο μοντέλο ερμηνείας τους, καταλήγοντας σε γενικευμένες αρχές. Η προσωπική παρατήρηση του μαθητή συνδυάζεται με τις παρατηρήσεις των συμμαθητών του, διασταυρώνεται και επανελέγχεται.

Σύμφωνα με τον Karen Sheingold (1987) η έρευνα περιλαμβάνει:

α) το σχηματισμό ενός προβλήματος ή ενός ερωτήματος

β) την αναζήτηση και συλλογή πηγών και πληροφορίας για την επίλυσή του

γ) την νοηματική επεξεργασία της πληροφορίας

δ) την ανάπτυξη κατανόησης, άποψης ή “απάντησης” στο ερώτημα.

Για να είναι αποτελεσματική η εμπειρία της μάθησης με έρευνα οι μαθητές θα πρέπει να στηρίζονται σε υπάρχουσες γνώσεις και εμπειρίες, να επιλέγουν θέματα που να ταιριάζουν στα ενδιαφέροντά τους, να εξερευνούν ποικιλία πηγών (βιβλία, χάρτες, ιστοσελίδες, βίντεο, αρχεία ήχου, φωτογραφίες κλπ.), να μοιράζονται τις πληροφορίες τους με κοινό, να αξιολογούνται τόσο στην διαδικασία όσο και στο τελικό προϊόν και τέλος να αυτοαξιολογούνται και να αξιολογούν τους συμμαθητές τους, τις πηγές τους και το δάσκαλό τους.

Η έρευνα μπορεί να είναι:

Ελεγχόμενη (controlled): όταν ο δάσκαλος επιδιώκει τη συμμετοχή των μαθητών σε συγκεκριμένες δραστηριότητες για την παραγωγή συγκεκριμένων μαθησιακών στόχων. Αυτές μπορεί να είναι η αξιολόγηση πηγών, η σύγκριση προτεινόμενων λύσεων σε ένα πρόβλημα κλπ.

Καθοδηγούμενη (guided): όταν ο μαθητής μπορεί να επιλέξει τις πηγές που θα χρησιμοποιήσει, αλλά το τελικό παραγόμενο προϊόν του είναι προκαθορισμένης μορφής (π.χ. μια έκθεση, μια παρουσίαση).

Διαμορφωμένη (modeled): οι μαθητές επιλέγουν τα θέματα, τις διαδικασίες και τη μορφή του τελικού προϊόντος, συνεργαζόμενοι με τον εκπαιδευτικό.

Ελεύθερη (free): οι μαθητές εργάζονται ανεξάρτητα, διατυπώνοντας ερωτήματα με νόημα, εξετάζοντες διαφορετικές λύσεις και συνάγοντας συμπεράσματα.

Για να είναι αποτελεσματική η εμπειρία της μάθησης με έρευνα οι μαθητές θα πρέπει να στηρίζονται σε υπάρχουσες γνώσεις και εμπειρίες, να επιλέγουν θέματα που να ταιριάζουν στα ενδιαφέροντά τους, να εξερευνούν ποικιλία πηγών (βιβλία, χάρτες, ιστοσελίδες, βίντεο, αρχεία ήχου, φωτογραφίες κλπ.), να μοιράζονται τις πληροφορίες τους με κοινό, να αξιολογούνται τόσο στην διαδικασία όσο και στο τελικό προϊόν και τέλος να αυτοαξιολογούνται και να αξιολογούν τους συμμαθητές τους, τις πηγές τους και το δάσκαλό τους.

χρήσιμες πηγές:

http://olc.spsd.sk.ca/DE/PD/instr/strats/inquiry/index.html

http://virtualinquiry.com/inquiry/inquiry7.htm

http://virtualinquiry.com/inquiry/inquiry1a.htm