Στις μέρες μας ακόμα και ο μέσος χρήστης υπολογιστή μπορεί με ευκολία να χρησιμοποιήσει λογισμικό ανοικτού κώδικα, χωρίς να κατέχει ιδιαίτερες γνώσεις, όπως απαιτούνταν παλιότερα. Τα παραδείγματα τέτοιου λογισμικού είναι άφθονα: το Open Office μπορεί να χρησιμοποιηθεί αντί για το Microsoft Office, ο πλοηγητής Firefox αντί για τον Internet Explorer, το Thunderbird για την ηλεκτρονική αλληλογραφία, το Jabber για την ανταλλαγή άμεσων μηνυμάτων, το GIMP για την επεξεργασία εικόνων αντί για το Photoshop, το Moodle ή το Sakai ως σύστημα διαχείρισης μαθημάτων (course management system, CMS) αντί για το Blackboard κλπ.
Σε πολλές περιπτώσεις τα λογισμικά ανοικτού κώδικα είναι ισάξια, αν όχι καλύτερα από τα αντίστοιχα εμπορικά λογισμικά. Μπορούν να διαθέτουν, για παράδειγμα, χαρακτηριστικά, που είναι προχωρημένα και που υιοθετούνται αργότερα από τις εταιρείες που εμπορεύονται αντίστοιχα προγράμματα. Το σίγουρο πάντως είναι ότι ανεβάζουν τις προσδοκίες των χρηστών και τα στάνταρ. Εξάλλου είναι λύσεις οικονομικές και διαθέτουν και ένα ακόμα βασικό χαρακτηριστικό: μπορούν να προσαρμόζονται εύκολα στις ανάγκες των χρηστών και να υποστηρίζουν πλήθος εφαρμογών. Για παράδειγμα, ένα λογισμικό συλλογής και ανταλλαγής φωτογραφιών με δυνατότητα βαθμολόγησής τους, μπορεί να τροποποιηθεί για την ανταλλαγή και βαθμολόγηση εργασιών κλπ.
Η ευρύτατη χρήση λογισμικού ανοικτού κώδικα επιφέρει αλλαγές και στην νοοτροπία και τη στάση των περισσότερων εκπαιδευτικών σχετικά με τη δημιουργία και διανομή μαθησιακού υλικού και αποτελεσμάτων ερευνητικών έργων. Έτσι περισσότερα από 175 πανεπιστήμια, με πρώτο το MIT διαθέτουν στο διαδίκτυο δωρεάν τις σημειώσεις των μαθημάτων τους και διδακτικό υλικό (open courseware). Το Textbook Revolution είναι μια ιστοσελίδα που προσφέρει δωρεάν πρόσβαση σε περιεχόμενο βιβλίων που έχει εξασφαλίσει από δωρεές συγγραφικών δικαιωμάτων από τους συγγραφείς τους και καλεί και άλλους συγγραφείς να προσφέρουν ελεύθερα στο κοινό τα βιβλία τους. Το MERLOT είναι άλλος ένας διαδικτυακός χώρος που προσφέρει δωρεάν πρόσβαση σε περισσότερα από 15.000 μαθησιακά αντικείμενα. Επίσης στο Schoolforge οι εκπαιδευτικοί μπορούν να βρουν ελεύθερα λογισμικό, πολυμέσα και μαθησιακό υλικό για να σχεδιάσουν τα μαθήματά τους.
Η ανοικτή πρόσβαση σε μαθησιακούς πόρους κάθε λογής ίσως είναι η καλύτερη απάντηση σε μονοπωλιακές τακτικές που ακολουθούν εκδοτικοί οίκοι και επιστημονικά περιοδικά που αγοράζουν τα πνευματικά δικαιώματα και εμπορεύονται στη συνέχεια τη γνώση. Όσο για τους φόβους ορισμένων εκπαιδευτικών, ότι θα χάσουν τη δουλειά τους αν δώσουν ελεύθερα τις σημειώσεις τους στους μαθητές τους, είναι μάλλον αδικαιολόγητοι, εκτός και αν το μάθημα που προσφέρουν είναι τόσο διαδραστικό, όσο η ανάγνωση ενός βιβλίου ή ηλεκτρονικών σημειώσεων. Άλλωστε, η δημοσίευσή τους μάλλον θα αποτελέσει κίνητρο να τακτοποιήσουν τις σημειώσεις τους, γνωρίζοντας ότι θα υποστούν κριτική από συναδέλφους, μαθητές και γονείς.
πηγή: Wiley, D. 2006. Open source, openness, and higher education. Innovate 3 (1). http://www.innovateonline.info/index.php?view=article&id=354
πηγές εικόνων:
http://www.valeriovalerio.org/?m=200802
http://mappio.com/mindmap/rickny/free-open-source-softwares
χρήσιμη πηγή: http://ioanninanews.gr/wp/?p=341
