Στο έργο του ο Ελβετός ψυχολόγος Jean Piaget ασχολήθηκε με τα στάδια νοητικής ανάπτυξης, υποστηρίζοντας ότι οι άνθρωποι σε συγκεκριμένες ηλικιακές φάσεις κινούνται προς συνθετότερα επίπεδα σκέψης, κατακτώντας νέες έννοιες ή νοητικές δομές (σχήματα, schemas) με τις οποίες αλληλεπιδρούν με το περιβάλλον τους. Με τις διαδικασίες της αφομοίωσης  (assimilation) νέων εμπειριών αλλά και της τροποποίησης (accommodation) των υπαρχόντων νοητικών δομών για να ταιριάξουν οι νέες εμπειρίες, επιτυγχάνεται πάλι η κατάσταση ισορροπίας (equilibrium = συμβατότητα εισερχόμενων εμπειριών με τα υπάρχοντα σχήματα).

Η αναπτυξιακή θεωρία βρίσκει εφαρμογή σε διδακτικές πρακτικές. Ο Piaget υποστηρίζει ότι η μάθηση θα πρέπει να είναι πηγαία και αυθόρμητη και ότι οι μαθητές κατασκευάζουν οι ίδιοι τη γνώση τους όταν είναι ψυχολογικά έτοιμοι και όταν οι εμπειρίες που γνωρίζουν βρίσκονται εντός ορίων του αναπτυξιακού τους επιπέδου. Η πραγματική γνώση δεν πρέπει να συγχέεται με την ευχέρεια σε απαντήσεις και την ενισχυμένη με άμεση διδασκαλία εξωτερική συμπεριφορά των μαθητών. Ο ρόλος του μαθητή στην μαθησιακή εμπειρία πρέπει να είναι ενεργός και το περιβάλλον μάθησης να προσφέρεται για χειρισμό και εξερεύνηση των σχέσεων ανάμεσα σε αντικείμενα ή γεγονότα. Ο εκπαιδευτικός θα πρέπει να ενθαρρύνει τους μαθητές να ρωτούν και να πειραματίζονται, αποφεύγοντας οι ίδιοι να δίνουν αμέσως τις απαντήσεις και δημιουργώντας κλίμα αποδεκτικό λάθος απαντήσεων. Παράλληλα, θα πρέπει να ενισχύσουν την κοινωνική  γνώση ενισχύοντας τις ευκαιρίες αλληλεπίδρασης των μαθητών, την συνεργασία και την ανταλλαγή απόψεων, και μοντελοποιώντας οι ίδιοι τις κοινωνικές συμβάσεις. Στόχος του εκπαιδευτικού θα πρέπει να είναι να οδηγήσει σταδιακά τους μαθητές σε συνθετότερα νοητικά σχήματα και περιπλοκότερα επίπεδα σκέψης, ευνοώντας την αναπτυξιακή τους πορεία.

πηγή: Joyce Bruce, Marsha Weil & Calhoun Emily (2000), Models of teaching, 6^th ed., Boston: Allyn and Bacon, σελ. 263-269.