Αρχική » έμμεση διδασκαλία (indirect instruction) » Κατάκτηση εννοιών (concept attainment)

Σεπτέμβριος 2008
Δ Τ Τ Π Π Σ Κ
1234567
891011121314
15161718192021
22232425262728
2930  

Kατηγορίες

Ιστορικό

RSS Εκπαίδευση-ειδήσεις

Κατάκτηση εννοιών (concept attainment)

Πρόκειται για έμμεση στρατηγική διδασκαλίας που χρησιμοποιεί τη διαδικασία δομημένης έρευνας (structured inquiry) και στηρίζεται στο έργο του J. Bruner. Οι μαθητές καλούνται να ανακαλύψουν τα κοινά χαρακτηριστικά μιας ομάδας ή κατηγορίας στοιχείων που έχουν μπροστά τους. Συγκρίνοντας παραδείγματα που περιέχουν ή δεν περιέχουν τα χαρακτηριστικά της έννοιας που αναζητούν, βοηθιούνται να μαντέψουν για ποια έννοια πρόκειται.

Με τη μέθοδο αυτή οι μαθητές διευκρινίζουν ιδέες και σημεία περιεχομένου. Μέσα από παραδείγματα και αντιπαραδείγματα οι μαθητές συμμετέχουν στο σχηματισμό μιας έννοιας. Οι μαθητές που αντιλαμβάνονται την έννοια νωρίτερα από τους υπόλοιπους, καλούνται να προσφέρουν τα δικά τους παραδείγματα και αντιπαραδείγματα, ώστε να βοηθήσουν τους συμμαθητές τους να την αντιληφθούν και οι ίδιοι. Οι μαθητές αποκτούν δεξιότητες αναγνώρισης σχέσεων ανάμεσα σε παραδείγματα και στοιχεία. Καταφέρνουν να συνδέσουν αυτό που ήδη ξέρουν με αυτό που πρόκειται να διδαχθούν και μαθαίνουν να εντοπίζουν μια έννοια μέσα από έναν αριθμό παραδειγμάτων της, εμπλουτίζοντας έτσι τη γνώση τους για αυτήν, ώστε να την συγκρατήσουν καλύτερα.

Ο διδάσκων επιλέγει και ορίζει μια έννοια και τα χαρακτηριστικά της (π.χ. θηλαστικά που ζουν στη θάλασσα). Βρίσκει παραδείγματα και αντιπαραδείγματα (π.χ. δελφίνι, φάλαινα – καρχαρίας, άνθρωπος). Στη συνέχεια παρουσιάζει τη διαδικασία στους μαθητές, μαζί με τα παραδείγματα και τη λίστα των χαρακτηριστικών (π.χ. ορίζει μια περιοχή στον πίνακα για τα παραδείγματα και μια άλλη για τα αντιπαραδείγματα, χαράζοντας δύο στήλες. Παρουσιάζει το πρώτο παράδειγμα, εντάσσοντάς το στη στήλη με τα παραδείγματα και το πρώτο αντιπαράδειγμα, εντάσσοντάς το στη στήλη με τα αντιπαραδείγματα. Επαναλαμβάνει τη διαδικασία δίνοντας τρία παραδείγματα και τρία αντιπαραδείγματα. Ζητάει από τους μαθητές να εντοπίσουν τα κοινά στοιχεία των παραδειγμάτων. Συνεχίζει να δίνει παραδείγματα και αντιπαραδείγματα, αλλά τώρα ζητάει από τους μαθητές να τα εντάξουν στις δύο στήλες του πίνακα. Επίσης μπορεί να ζητήσει από τους μαθητές που φαίνεται να έχουν αντιληφθεί για ποια έννοια πρόκειται, να του δώσουν αυτοί δικά τους παραδείγματα ή αντιπαραδείγματα). Όταν οι περισσότεροι μαθητές έχουν αντιληφθεί για ποια έννοια πρόκειται, προχωράει στον ορισμό της και γράφονται τα χαρακτηριστικά της πάνω από τη στήλη του πίνακα με τα παραδείγματα (π.χ. θηλαστικά που ζουν στη θάλασσα). Στη συνέχεια οι μαθητές δίνουν επιπρόσθετα παραδείγματα και αντιπαραδείγματα και αξιολογούν την διαδικασία που προηγήθηκε.

Η μέθοδος αυτή μπορεί να γίνει στον πίνακα, στο χαρτί ή με τη βοήθεια προβολέα με τη όλη την τάξη ή με μικρές ομάδες. Είναι προτιμότερο οι μαθητές να φτάσουν από μόνοι τους στον εντοπισμό και την διατύπωση της έννοιας, παρά ο διδάσκων να την αποκαλύψει εξ αρχής. Η μέθοδος μπορεί να έχει παραλλαγές, όπως παρουσίαση εξ αρχής όλων των παραδειγμάτων ή παρουσίαση παραδειγμάτων και αντιπαραδειγμάτων χωρίς να ενημερωθούν οι μαθητές ποια είναι παραδείγματα και ποια αντιπαραδείγματα ή οι μαθητές να διατυπώνουν παραδείγματα για μια έννοια που ήδη έχουν μάθει. Οι μαθητές αξιολογούνται από την συμμετοχή τους στην διαδικασία διάκρισης των παραδειγμάτων και των αντιπαραδειγμάτων, την εγκυρότητα των δικών τους παραδειγμάτων, την δυνατότητα ορισμού της έννοιας και χρήσης της σε δικά τους παραδείγματα.

χρήσιμη πηγή: http://olc.spsd.sk.ca/DE/PD/instr/strats/cattain/index.html


Σχολιάστε

Άνοιγμα μενού
Αλλαγή μεγέθους γραμματοσειράς
Αντίθεση