Μια µαγνητική φιάλη, σχηµατίζει το µαγνητικό πεδίο της Γης. Όπως είναι γνωστό, οι δυναµικές γραµµές του µαγνητικού πεδίου της Γης έχουν ίδια µορφή µε τις δυναµικές γραµµές του µαγνητικού πεδίου ενός ευθύγραµµου µαγνήτη που θα είχε τους πόλους του κοντά στους γεωγραφικούς πόλους της Γης. Οι δυναµικές γραµµές αυτού του πεδίου είναι πυκνότερες στους πόλους.
Στην ατµόσφαιρα της Γης εισέρχονται φορτισµένα σωµατίδια, κυρίως ηλεκτρόνια και πρωτόνια, που στο µεγάλο µέρος τους προέρχονται από τον Ήλιο. Μερικά από τα σωµατίδια αυτά εγκλωβίζονται στο µαγνητικό πεδίο της Γης και κινούνται διαρκώς από τον ένα πόλο στον άλλο. Το 1958, διαπιστώθηκε από τις καταγραφές των οργάνων που έφερε ο δορυφόρος Explorer 1 ότι η Γη περιβάλλεται από δυο ζώνες στις οποίες παρατηρήθηκε µεγάλη πυκνότητα φορτισµένων σωµατιδίων. Οι ζώνες αυτές ονοµάστηκαν ζώνες Van Allen (Βαν Άλεν) και αποτελούνται από δυο δακτυλίους που απέχουν από τη Γη 3.000 km, ο εσωτερικός, και 15.000 km, ο εξωτερικός.
Η πυκνότητα των φορτισµένων σωµατιδίων είναι ιδιαίτερα µεγάλη κοντά στους πόλους, όπου οι δυναµικές γραµµές του πεδίου πυκνώνουν. Εκεί, οι κρούσεις των φορτισµένων σωµατιδίων µε τα άτοµα των αερίων της ατµόσφαιρας έχουν ως αποτέλεσµα την εκποµπή ορατής ακτινοβολίας. Η ακτινοβολία αυτή ονοµάζεται «ακτινοβολία Cerenkov» (Τσερένκοφ).
Το βόρειο σέλας, είναι αποτέλεσµα αυτής της ακτινοβολίας. Αντίστοιχο φαινόµενο, βέβαια, εκδηλώνεται και κοντά στο νότιο πόλο.
Κάτω από : Φυσική Β' Λυκείου | Με ετικέτα: ακτινοβολία Cerenkov, ζώνες Van Allen, ηλεκτρομαγνητισμός
