Το διαδίκτυο από έναν κόσμο απεριόριστων δυνατοτήτων, ελεύθερης γνώσης και διακίνησης ιδεών, τείνει τα τελευταία χρόνια να καθιερωθεί ως ένας προβληματικός χώρος, που μπορεί να «παγιδεύσει» παιδιά και εφήβους σε μια εθιστική συνήθεια με ανυπολόγιστες συνέπειες για τη ζωή τους.
Σε τέτοιο βαθμό μάλιστα που σε νοσοκομεία της χώρας λειτουργούν πλέον κλινικές απεξάρτησης για εθισμένα στο διαδίκτυο παιδιά. Αυτή τη στιγμή, εβδομήντα παιδιά εξαρτημένα από το Ιντερνετ, παρακολουθούνται στο ειδικό τμήμα που έχει δημιουργηθεί στο νοσοκομείο Παίδων Αγλαΐα Κυριακού για την απεξάρτηση των παιδιών και των εφήβων από το Διαδίκτυο, αριθμός που συνεχώς θα αυξάνεται εάν δεν βρούμε το σωστό δρόμο για να απαλλάξουμε τους μαθητές από το πρόβλημα.
Στην περιοχή μας η κατάσταση δεν διαφέρει πολύ από τις υπόλοιπες επαρχιακές πόλεις. Σύμφωνα και με την ψυχολόγο του Κέντρου Κοινωνικής Παρέμβασης στα Τρίκαλα κα Άννα Καραμπίνα, που διαπιστώνει έξαρση του φαινομένου τα τελευταία χρόνια, ο εθισμός στο διαδίκτυο οφείλεται σε αρκετούς παράγοντες που αφορούν από μη υγιείς οικογενειακές σχέσεις μέχρι και την άγνοια των γονέων για τις επιβλαβείς συνέπειες του διαδικτύου μη μπορώντας έτσι να ελέγξουν τα παιδιά τους. «
Στις 30/9 του 2009 έρευνα έδειξε ότι το 25,6% του παγκόσμιου πληθυσμού χρησιμοποιεί το διαδίκτυο. Η αυξημένη χρήση έχει τη θετική πλευρά αλλά έχει και την αρνητική. Η προβληματική χρήση του διαδικτύου αποτελεί πλέον και φαινόμενο και στην Ελλάδα. Έτσι, ενώ στις ΗΠΑ και στην Ε.Ε. ασχολούνται με το θέμα εδώ και μια δεκαετία, στην Ελλάδα έχουμε αρχίσει να ασχολούμαστε σοβαρά με το θέμα πρόβλημα τα τελευταία 1-2 χρόνια».
Η Θεσσαλία, ήταν η πρώτη επαρχιακή περιοχή όπου διεξήχθη σχετική έρευνα τα αποτελέσματα της οποίας ήταν αποκαρδιωτικά. « Τα μέχρι τώρα στοιχεία δείχνουν ότι υπάρχει σημαντικό πρόβλημα στην περιοχή. Σύμφωνα με έρευνα που έγινε στη Θεσσαλία το 8,2% των εφήβων που κάνουν χρήση διαδικτύου είναι εθισμένοι.» Σχετική έρευνα πραγματοποιήθηκε και σε άλλη περιοχή της επαρχίας όπου κι εκεί διαπιστώθηκε περίπου το ίδιο ποσοστό, ενώ στην Αθήνα τα ποσοστά εθισμού είναι μικρότερα γεγονός που αποδεικνύει ότι το πρόβλημα χτύπησε πρώτα την πόρτα της επαρχίας.
Αυτές οι έρευνες επιβεβαίωσαν λοιπόν ότι στην επαρχία προβληματική χρήση του διαδικτύου κυμαίνεται σε υψηλότερα επίπεδα.
Οι συνέπειες τόσο σε ψυχολογικό όσο και σε βιολογικό επίπεδο είναι ανυπολόγιστες. Ανυπολόγιστες είναι ψυχολογικές συνέπειες αλλά και οι βιολογικές. όπως εξηγεί και η κα Καραμπίνα, «Ο εθισμένος βρίσκεται σε απόσταση από την κοινωνία και σε στενάχωρη διάθεση όταν σταματά το παιχνίδι. Αυτό συμβαίνει όταν βέβαια σε κάθε εξάρτηση όπου διαπιστώνονται και ψυχολογικές δυσκολίες. Σε ότι αφορά στις βιολογικές διαταραχές οι πιο συνήθεις είναι ημικρανία, ξηροφθαλμία , μυοσκελετικές παθήσεις, αυχενικό σύνδρομο διαταραχές στην ποιότητα ύπνου, αλλαγές στο βιολογικό ρολόι, αύξηση της παχυσαρκίας αλλά και παραμέληση της προσωπικής υγιεινής.
Για τα παιδιά και τους εφήβους που μπαίνουν στο ιντερνέτ για πάνω από δέκα ώρες την εβδομάδα θεωρείται ότι αποκτούν μία προβληματική συνήθεια. Παρατηρείται δε έξαρση του προβλήματος στους εφήβους και στα δύο πρώτα χρόνια της φοιτητικής ζωής.
Μέσα από την προβληματική αυτή κατάσταση φαίνεται επίσης πώς επιδρά η σχέση γονέα με το παιδί, που είναι ένας από τους άμεσα συσχετιζόμενους παράγοντες». .
Τρόποι αντιμετώπισηςΗ πρόληψη ο μόνος σύμμαχος
Το να απαγορεύσει κανείς το παιδί του να ασχολείται με το διαδίκτυο δεν είναι πλέον ούτε εφικτό ούτε όμως και αποδεκτό. Μπορεί ωστόσο μέσα από την πρόληψη σε συνεργασία και με τους εκπαιδευτικούς να απομονώσει μόνο τις θετικές επιρροές για το παιδί του. Η πρόληψη λοιπόν, είναι το πιο χρήσιμο εργαλείο για την διαμόρφωση ενός υγιή διαδικτυακού επισκέπτη. Όπως επισημαίνει και η ψυχολόγος, «Με την πρόληψη και τη ανάπτυξη μιας ποιοτικής σχέσης γονέων και παιδιών αλλά και εκπαιδευτικών. Εστιάζουμε στην πρόληψη και προσπαθούμε από πολύ νωρίς να αναπτύσσονται υγιείς σχέσεις. Προσπαθούμε να βελτιώσουμε τις συναισθηματικές δεξιότητες των παιδιών και των εφήβων. Να σημειωθεί δε ότι ο διαδικτυακός εθισμός διαπιστώνεται κυρίως στα on line παιχνίδια ρόλων, με πολλούς παίκτες. Μέσα από αυτά ο παίκτης επιλέγει τον ήρωά του νιώθει σημαντικός και αναγνωρίζεται, δημιουργεί έναν ιδεατό εαυτό, νιώθει εξουσία με το ρόλο που έχει. Έτσι καλύπτει ένα κενό μέσα από ένα άλλο κενό αφού όταν κλείσει το κουμπί του υπολογιστή επιστρέφει η σκληρή πραγματικότητα. Ένας ακόμη κίνδυνος είναι και η κακόβουλη παρενόχληση. Γι’ αυτό οι γονείς και οι εκπαιδευτικοί πρέπει να είναι ενημερωμένοι και θα πρέπει να είναι σε θέση να διδάξουν στο παιδί πώς να προστατεύεται».
Χάνοντας το παιχνίδι
Επισκεφθήκαμε ένα από τα ιντερνετ καφέ της πόλης συναντήσαμε ένα 15χρονο μαθητή. Ο Μιχάλης χειρίζεται υπολογιστές και επισκέπτεται διαδικτυακές σελίδες από 10 ετών. Σήμερα, διαθέτει περίπου 15 ώρες την εβδομάδα σε ηλεκτρονικά παιχνίδια. Προσπαθώντας να μας εξηγήσει τι ακριβώς παίζει στον υπολογιστή, λίγα μπορέσαμε να καταλάβουμε γεγονός που αποδεικνύει το ηλεκτρονικό χάσμα που υπάρχει με τα παιδιά του σήμερα. «Οι γονείς μου δεν θέλουν να παίζω τόσες ώρες και έχουμε τσακωθεί αρκετές φορές στο σπίτι γι’ αυτό. Η αλήθεια είναι ότι πρόκειται για μια συνήθεια που δεν μπορώ κι εγώ να κόψω αν και το έχω ελαττώσει αφού μέχρι και πριν λίγους μήνες έπαιζα και στο σπίτι στον υπολογιστή που μου έκαναν δώρο οι γονείς μου. Όμως αποδείχθηκε ότι έχανα πολύ χρόνο από το διάβασμα κι έτσι μου το απαγόρευσαν. Εδώ έρχομαι γιατί μου αρέσει και σε μένα και στους φίλους μου ειδικά να παίζουμε παιχνίδια στρατηγικής».
Ιντερνετ και ασφάλεια
Οι γονείς και οι εκπαιδευτικοί φέρουν το μεγαλύτερο μερίδιο ευθύνης. Μόλις θα αντιληφθούν μια προβληματική κατάσταση θα πρέπει να βρούνε τρόπο παρέμβασης ζητώντας την άποψη ειδικού. Για όσους θέλουν να προλάβουν το πρόβλημα, αξίζει να πλοηγηθείτε μαζί με τα παιδιά σας στην ιστοσελίδα http://www.saferinternet.gr, όπου θα βρείτε σημαντικές συμβουλές ενώ έχουν διαμορφωθεί ειδικά links για παιδιά και εφήβους.
Χρήσιμες συμβουλές
–
Εβδομήντα παιδιά εξαρτημένα από το Ιντερνετ, παρακολουθούνται αυτή την περίοδο στο ειδικό τμήμα που έχει δημιουργηθεί στο νοσοκομείο Παίδων Αγλαΐα Κυριακού για την απεξάρτηση των παιδιών και των εφήβων από το Διαδίκτυο.
Στο πρόβλημα της εξάρτησης των παιδιών από το Διαδίκτυο αναφέρθηκε στην ομιλία της η υφυπουργός Υγείας Φωτεινή Γεννηματά στο συνέδριο με θέμα την ασφαλή χρήση του Διαδικτύου για τα παιδιά, που οργάνωσαν σήμερα Δευτέρα στην Αθήνα το Ίδρυμα Νεότητας της Ιεράς Αρχιεπισκοπής Αθηνών, το Ελληνικό Κέντρο Ασφαλούς Διαδικτύου και η αντιπροσωπεία της ΕΕ στην Ελλάδα.
Εξερευνήστε μόνοι ή παρέα με το παιδί σας το Διαδίκτυο. Μόνο έτσι θα μπορείτε να καταλάβετε τι σας λέει το παιδί σας όταν σας ζητά βοήθεια για κάτι που συνέβη στο Ίντερνετ!
– Μην απαγορεύετε στα παιδιά την πρόσβαση στο Διαδίκτυο.
– Εξηγείτε τους τον λόγο που δεν επιτρέπετε συγκεκριμένες ενέργειες ή ιστοσελίδες.
– Βάλτε τον υπολογιστή στο σαλόνι και κάντε το Διαδίκτυο οικογενειακή υπόθεση.
– Βρείτε ιστοχώρους κατάλληλους για τα παιδιά σας με επιμορφωτικό και ψυχαγωγικό περιεχόμενο και πλοηγηθείτε σε αυτούς τους χώρους μαζί.
– Μάθετε στα παιδιά σας να σας εμπιστεύονται και να σας μιλάνε για τις διαδικτυακές τους δραστηριότητες και τους διαδικτυακούς τους φίλους.
– Μάθετε στα παιδιά σας να προστατεύουν την ιδιωτική τους ζωή στο Διαδίκτυο, όπως κάνουν και στον πραγματικό κόσμο.
Αφήστε μια απάντηση
Για να σχολιάσετε πρέπει να συνδεθείτε.