Ιαν 11 2009

Άρθρα του/της ΑΡΓΥΡΗ ΑΝΑΣΤΑΣΙΑΔΟΥ

Ο Ποπάι μάς ανήκει

Κάτω από: ΒΙΒΛΙΑ

Δημιούργημα της εποχής της οικονομικής κρίσης του 1929, ο διάσημος ναύτης είναι πλέον «ελεύθερος δικαιωμάτων»

contentsegment_9818475w310_h_r0_p0_s1_v1jpg.jpg

Ο Ποπάι ανήκει σε όλους μας. Ο γνωστότερος ναύτης στην ιστορία των εικονογραφημένων αφηγήσεων είναι ελεύθερος πνευματικών δικαιωμάτων, τουλάχιστον στην Ευρώπη, καθώς συμπληρώθηκαν 70 χρόνια από τη χρονιά που απεβίωσε ο δημιουργός του Ελζι Σέγκαρ. Ετσι, καθένας μπορεί πλέον να χρησιμοποιήσει την εικόνα του Ποπάι κατά βούληση, να εκδώσει για παράδειγμα τις ιστορίες του, να τις μεταφέρει στον κινηματογράφο ή να προχωρήσει σε άλλες εμπορικές χρήσεις αυτής. Για τις ΗΠΑ ισχύει άλλος νόμος, σύμφωνα με τον οποίο τα πνευματικά δικαιώματα ξεκινούν από το έτος δημιουργίας του έργου και ισχύουν για 95 χρόνια, ανεξαρτήτως θανάτου του καλλιτέχνη. Καθώς ο Ποπάι σχεδιάστηκε το 1929, οι Αμερικανοί θα πρέπει να περιμένουν ως το 2024 για να χρησιμοποιήσουν τον χάρτινο ήρωα. Ο Ποπάι, ο οποίος έχει επισκιάσει ως και τον συνομήλικό του Μίκι Μάους, γεννήθηκε ως δευτερεύων χαρακτήρας στα σκίτσα που δημοσίευε ο Ελζι Σέγκαρ στην εφημερίδα «Τhe Νew Υork Journal » από το 1928. Επί δέκα χρόνια η Ολιβ Οϊλ και ο Χαμ Γκρέιβι ήταν οι κεντρικοί χαρακτήρες. Στα δέκα χρόνια εμφανίζεται ο ναύτης, ο οποίος προσλαμβάνεται από τον Κάστορ, τον αδελφό της Ολιβ, για να πλοηγεί το καράβι τους.

Ο Ελζι Σέγκαρ (1894- 1938) εμπνεύστηκε τα πρόσωπα των καρτούν του από ανθρώπους που γνώρισε στην παιδική του ηλικία, στο Ιλινόι. Το αφεντικό του σε ένα σινεμά στο οποίο εργάστηκε ως νέος χρησίμευσε ως πρότυπο για τον Ουίμπι, ενώ η ιδιοκτήτρια ενός καταστήματος είναι ολόιδια με την Ολιβ. Για τον Ποπάι ίσως εμπνεύστηκε από έναν μποξέρ που θαύμαζε. Ο δημοφιλής ήρωας είχε προγναθισμό, ένα μάτι μονίμως κλειστό (εξ ου και το όνομα «popeye») και μια διάθεση να δέρνει τους πάντες, χωρίς να ζητήσει εξηγήσεις από πριν. Είναι όμως ένα καλό και λαϊκό παιδί, που εμφανίζεται μετά το κραχ και εκφράζει όλες τις αγωνίες του μέσου πολίτη. Θέλει μια κοινωνία με ίσες ευκαιρίες, είναι ενάντιος στον φασισμό, θέλει μια δίκαιη κατανομή των αγαθών. Παρ΄ ότι έχει μια φαλλοκρατική πλευρά, γίνεται τόσο δημοφιλής που η αμερικανική κυβέρνηση ζητεί από τον δημιουργό να δημιουργήσει στον σούπερ ήρωα μια συνήθεια: να τρώει σπανάκι. Τη χρονιά που μπήκε το σπανάκι στο στόμα του Ποπάι, η κατανάλωση του λαχανικού αυξήθηκε στις ΗΠΑ κατά 30%.

Μετά τον θάνατο του Ελζι Σέγκαρ ανέλαβαν άλλοι σκιτσογράφοι τις ιστορίες του. Οι ιστορίες προσαρμόζονται στην εποχή τους· έτσι προβάλλονται διάφορα διλήμματα, όπως για την ανορεξία ή τις εκτρώσεις. Κάποια στιγμή ο Ποπάι έκοψε και το κάπνισμα (καταργώντας έτσι το περίφημο του-του που έκανε βγάζοντας τον καπνό). Είναι πάντως απορίας άξιον πώς μπορεί να αξιοποιηθεί στο μέλλον ο Ποπάι, αν θα εξακολουθήσει να φέρνει χρυσάφι. Ως τώρα οι εισπράξεις για τη συνολική εικόνα του Ποπάι ανέρχονταν σε 1,1 εκατ. ευρώ, σύμφωνα με την εταιρεία Κing Features Syndicate. Από την άλλη όμως, η κινηματογραφική εκδοχή του από τον Ρόμπερτ Αλτμαν ήταν μια αποτυχία (με τον Ρόμπιν Γουίλιαμς στον πρωταγωνιστικό ρόλο). Ισως στην ευρωπαϊκή αγορά να γίνουν οι δοκιμές και τα πειράματα που θα δείξουν αν ο Ποπάι σηκώνει κι άλλες αλλαγές ή αν πρέπει να κρατηθεί ως είχε.

www.tovima.gr/

Δεν υπάρχουν ακόμη σχόλια




Σχόλια (RSS)

Αφήστε μια απάντηση