Είστε γηγενής ή μετανάστης; Αν είστε μεταξύ 15 και 25 ετών, πιθανότατα είστε γηγενής. Αν είστε άνω των σαράντα, τότε μάλλον μεταναστεύσατε στις ψηφιακές τεχνολογίες από τις αναλογικές, κάποια στιγμή της ζωής σας – πιθανότατα για επαγγελματικούς λόγους. Σε κάθε περίπτωση, οι εγκέφαλοι των μεν και των δε λειτουργούν διαφορετικά. Αυτό τουλάχιστον υποστηρίζει ο Γκάρι Σμολ, ένας Αμερικανός καθηγητής του Πανεπιστημίου UCLA που εξέδωσε πρόσφατα ένα βιβλίο με τίτλο «iBrain». Εκεί ο Αμερικανός καθηγητής αναλύει τα πλεονεκτήματα και τους κινδύνους από τη χρήση υπολογιστών για τον ανθρώπινο εγκέφαλο, υποστηρίζει ότι μπορούν και οι μεγαλύτεροι σε ηλικία να συμμετάσχουν στην πληροφοριακή επανάσταση και αναρωτιέται αν η χρήση τους θα οδηγήσει τελικά στην εξέλιξη του ανθρώπινου εγκεφάλου, όπως συνέβη προ 300.000 ετών με την εμφάνιση των πρώτων εργαλείων.
«Υπάρχει ένα εγκεφαλικό χάσμα ανάμεσα σε όσους μεγαλώνουν στο περιβάλλον της ψηφιακής τεχνολογίας και όσους αναγκάστηκαν να το υιοθετήσουν κάποια στιγμή της ζωής τους. Πώς θα γεφυρώσουμε αυτό το χάσμα; Πώς θα αναβαθμίσουμε τις τεχνολογικές ικανότητες των μεγαλυτέρων σε ηλικία και πώς θα βοηθήσουμε τους νεότερους να έχουν καλύτερη διαπροσωπική επικοινωνία στον φυσικό κόσμο»; – αναρωτιέται ο καθηγητής σε πρόσφατες δηλώσεις του.
Για τη διεξαγωγή της έρευνάς του ο Σμολ κατέγραψε και αποτύπωσε (MRI scans) την εγκεφαλική λειτουργία 12 ανθρώπων ηλικίας από 55 ώς 76 ετών που είναι ήδη χρήστες των υπολογιστών και του Διαδικτύου. Συνέκρινε τα αποτελέσματα με τα αντίστοιχα μιας ομάδας 12 ανθρώπων με τα ίδια χαρακτηριστικά που όμως είναι νεόφερτοι στο Διαδίκτυο. Βρήκε πως τόσο οι μεν, όσο και οι δε, όταν διάβαζαν βιβλία ενεργοποιούνταν οι περιοχές του εγκεφάλου που σχετίζονται με τη γλώσσα και την ανάγνωση, χωρίς καμιά σημαντική διαφοροποίηση μεταξύ τους. Οταν όμως τους ζήτησαν να πραγματοποιήσουν μια αναζήτηση στο Google, τότε βρέθηκαν σημαντικές διαφορές.
Επιφυλάξεις και ενστάσεις
Η ομάδα των χρηστών παρουσίασε διπλάσια εγκεφαλική δραστηριότητα, ιδιαίτερα στον εμπρόσθιο λοβό, το τμήμα εκείνο του εγκεφάλου που σχετίζεται με τη λήψη αποφάσεων και τη σύνθετη λογική. Μια εβδομάδα συστηματικής χρήσης του Διαδικτύου αργότερα, η δεύτερη ομάδα (των ανεξοικείωτων με τους υπολογιστές και το Διαδίκτυο) άρχισε και αυτή να παρουσιάζει παρόμοια χαρακτηριστικά εγκεφαλικής δραστηριότητας. Η έρευνα του iBraiήδη δοκιμάζει τις επιφυλάξεις και τις ενστάσεις, της διεθνούς νευροεπιστημονικής κοινότητας. «Είναι δύσκολο να αποδείξει κανείς ότι η δραστηριοποίηση που παρατηρείται στον εγκέφαλο από τη χρήση του Διαδικτύου δεν μπορεί να προκληθεί και από άλλες δραστηριότητες» δήλωσε στη βρετανική Τέλεγκραφ ο καθηγητής του πανεπιστημίου Ιμπέριαλ του Λονδίνου, Ιγκορ Αλεξάντερ. Τον Ιούλιο που μας πέρασε ένας blogger, ο Νίκολας Καρ, δημοσίευσε μια μελέτη η οποία υποστηρίζει ότι το Ιnternet μας κάνει «ηλίθιους». Στο άρθρο του, που έτυχε ιδιαίτερα ευρείας απήχησης, ο Καρ υποστηρίζει ότι οι χρήστες του Διαδικτύου αδυνατούν πλέον να συγκεντρωθούν στο βαθύ διάβασμα ενός βιβλίου. «Η ποσότητα της εγκεφαλικής δραστηριότητας δεν μας λέει τίποτα για την ποιότητα της σκέψης» δήλωσε σχολιάζοντας τη μελέτη του Σμολ στη Chicago Tribune. Συμφωνεί εντούτοις πως το Διαδίκτυο «κάτι κάνει» στο μυαλό μας.
Δείγμα εξέλιξης;
Η επίδραση της τεχνολογίας στον ανθρώπινο εγκέφαλο μάλλον δεν εκπλήσσει κανέναν. Το σημαντικότερο ανθρώπινο όργανο είναι δημιουργημένο να προσαρμόζεται στα ερεθίσματα που δέχεται. Για παράδειγμα, οι μουσικοί αναπτύσσουν περισσότερη «γκρι ύλη» σε περιοχές του εγκεφάλου από τις οποίες ελέγχεται η κίνηση των δακτύλων. Οσοι ασχολούνται με τις ψηφιακές τεχνολογίες αναπτύσσουν περισσότερο τους νευρώνες εκείνους οι οποίοι σχετίζονται με το φιλτράρισμα πληροφοριών. Αποτελεί αυτό όμως δείγμα εξέλιξης του ανθρωπίνου εγκεφάλου; «Τριακόσιες χιλιάδες χρόνια πριν, οι άνθρωποι χρησιμοποίησαν τα πρώτα εργαλεία, κάτι που άλλαξε τη φυσιολογία του εγκεφάλου. Οι εμπρόσθιοι λοβοί αναπτύχθηκαν, η γλώσσα και η δυνατότητα σύνθεσης πληροφοριών εξελίχθηκαν κ.ο.κ. Εξέλιξη είναι η δυνατότητα προσαρμογής μας στο νέο περιβάλλον» υποστηρίζει ο Σμολ στο TechnewsWorld.
news.kathimerini.gr
Αφήστε μια απάντηση
Για να σχολιάσετε πρέπει να συνδεθείτε.