Μετρήσιμοι δείκτες
Δύο επίσης σημαντικοί μετρήσιμοι δείκτες που έχουν άμμεση σχέση με το Δείκτη Μάζας Σώματος είναι :
- Ο Βασικός μεταβολικός ρυθμός και
- Ο Ενεργός μεταβολικός ρυθμός
Βασικός μεταβολικός ρυθμός
Ο ( ΒΜΡ ) Βασικός Μεταβολικός ρυθμός ( Basal Metabolic Rate ) ) είναι η ελάχιστη ημερήσια ποσότητα ενέργειας που χρειάζεται ο ανθρώπινος οργανισμός για να συντηρηθεί όταν βρίσκεται σε κατάσταση πλήρους ηρεμίας.
Την ενέργεια αυτή αντλεί ο οργανισμός από την πρόσληψη των τροφών που καταναλώνει σε ημερήσια βάση και που του αποδίδεται υπό μορφή θερμίδων ( calories ).
Ενεργός μεταβολικός ρυθμός
Ο ( ΕΜΡ ) Ενεργός Μεταβολικός ρυθμός ( Active Metabolic Rate ) είναι η ελάχιστη ημερήσια ποσότητα ενέργειας που χρειάζεται ο ανθρώπινος οργανισμός για να συντηρηθεί όταν είναι δραστήριος – ενεργός.
Κάθε ανθρώπινη δραστηριότητα από μια απλή καθημερινή εργασία στο σπίτι στη δουλειά μέχρι μια έντονη αθλητική άσκηση απαιτεί ενέργεια την οποία αντλεί οργανισμός από το απόθεμα ενέργειας που έχει από την κατανάλωση τροφών σε ημερήσια βάση και κατά συνέπεια την πρόσληψη θερμίδων από τις τροφές.
| ΕΜΡ = ( ΒΜΡ + ενέργεια ημερήσιας δραστηριότητα ) |
⇓
| ΕΜΡ – ( ΒΜΡ + ενέργεια ημερήσιας δραστηριότητας ) = Ο |
Ενεργειακό Ισοζύγιο
Στην ουσία η παραπάνω ισότητα μας δείχνει το λεγόμενο ενεργειακό ισοζύγιο δηλαδή την επιπλέον ποσότητα ενέργειας που θα πρέπει να αντλήσουμε από την κατανάλωση των τροφών ( πρόσληψη θερμίδων ) έτσι ώστε να καλυφθεί η συνολική ενέργεια που χρειαζόμαστε για να ζήσουμε εφόσον είμαστε δραστήριοι , κινούμαστε , εργαζόμαστε , αθλούμαστε και η διαφορά τους να είναι μηδενική ( 0 ). Γίνεται κατανοητό ότι όταν το ενεργειακό ισοζύγιο είναι αρνητικό ( < 0 ) τότε χάνουμε βάρος ενώ όταν είναι θετικό ( > 0 ) τότε παίρνουμε βάρος
Τρόπος ζωής και ενεργειακό ισοζύγιο
Φαίνεται λογικό ότι αν κάποιος κάνει πολύ καθιστική ζωή ο ενεργός μεταβολικός ρυθμός του είναι ελάχιστα μεγαλύτερος από τον βασικό, σε σχέση με έναν που κάνει αθλητική ζωή και δαπανά τεράστιες ποσότητες ενέργειας καθημερινά. Πολλοί εφαρμόζουν αυστηρές δίαιτες με στόχο να χάσουν το περιττό βάρος οι οποίες καταλήγουν σε αποτυχία τις περισσότερες φορές και με οδυνηρά αποτελέσματα. Ο καλύτερος τρόπος είναι η Άσκηση σε συνδυασμό με απόκτηση υγειινών διατροφικών συνηθειών.
Αυτό είναι άλλωστε και το στοίχημα της Φυσικής Αγωγής να εμφυσήσει στους μικρούς μαθητές έναν τέτοιο τρόπο ζωής που μόνο θετικά αποτελέσματα βραχυπρόθεσμα και μακροπρόθεσμα θα έχει για τους ίδιους.
