Με τον όρο Αμερικανική Επανάσταση ή Πόλεμος της Ανεξαρτησίας των ΗΠΑ ορίζεται ο πόλεμος μεταξύ της Μεγάλης Βρετανίας και των 13 αποικιών της στην αμερικανική ήπειρο (1775-1783).

Οι Άγγλοι φορολογούσαν βαριά τις αποικίες τους, γεγονός που προκαλούσε την δυσφορία των κατοίκων, ιδιαίτερα των πλουσιότερων οι οποίοι ήθελαν να ξεφύγουν από την οικονομική κηδεμονία της Μεγάλης Βρετανίας. Η δυσφορία για τα φορολογικά μέτρα αλλά κυρίως για τον φόρο του τσαγιού, οδήγησε τους Αμερικανούς όχι μόνο να σταματήσουν να αγοράζουν τσάι αλλά να καταστρέψουν και μεγάλα φορτίου τσαγιού, πετώντας τα στην θάλασσα, στο λιμάνι της Βοστόνης στις 16 Δεκεμβρίου 1773.

Οι Άγγλοι αντέδρασαν στέλνοντας 4.000 στρατιώτες να καταλάβουν την Βοστόνη. Οι Αμερικανοί κατάφεραν να σταματήσουν τους Άγγλους και να τους αναγκάσουν να γυρίσουν πίσω στη Βοστόνη έχοντας βαριές απώλειες. Η σύγκρουση είχε αρχίσει.

Στις 4 Ιουλίου 1776 συγκαλείται συνέλευση των Αμερικανών στη Φιλαδέλφεια, όπου ψηφίζεται η Διακήρυξη της Ανεξαρτησίας, η οποία στηρίζεται στις πολιτικές ιδέες του Διαφωτισμού. Πρωταγωνιστές στη σύνταξη της Διακήρυξης υπήρξαν ο Τόμας Τζέφερσον και ο Βενιαμίν Φραγκλίνος.

Θεωρείται ως η πράξη ίδρυσης του κράτους των Ηνωμένων Πολιτειών της Αμερικής.

Οι Αμερικανοί επαναστάτες ήταν εναντίον του θεσμού της βασιλείας. Οι ιδέες τους επηρέασαν διάφορα επαναστατικά κινήματα σε όλο τον κόσμο.

Τα πρώτα πανεπιστήμια (Χάρβαρντ, Γέιλ, Πρίνστον) ήταν χώροι διάδοσης των ιδεών του Διαφωτισμού.

 

 

Ο πόλεμος που ακολούθησε έμεινε γνωστός ως Αμερικανική Επανάσταση ή Πόλεμος της Ανεξαρτησίας. Αρχικά, οι Αμερικάνοι, με αρχιστράτηγο τον Τζορτζ Ουάσινγκτον, αντιμετώπισαν προβλήματα. Μετά το 1778, όμως, εκμεταλλευόμενοι τις αντιθέσεις μεταξύ των Ευρωπαϊκών δυνάμεων, σύναψαν συμμαχίες με τη Γαλλία, την Ισπανία και την Ολλανδία, οι οποίες επιδίωκαν τον περιορισμό της Αγγλίας. Η άφιξη γαλλικών στρατευμάτων στην Αμερική επηρέασε την έκβαση της σύγκρουσης. Η ήττα των Άγγλων στη μάχη του Γιόρκταουν, τον Οκτώβριο του 1781, σήμανε και το τέλος του πολέμου.

Γαλλική Επανάσταση

Η κατάσταση στη Γαλλία το 18ο αιώνα δεν ήταν ρόδινη. Τα ταμεία του κράτους ήταν άδεια από τα τεράστια έξοδα των τελευταίων πολέμων και τις σπατάλες του παλατιού. Η οικονομική εξάντληση της χώρας ήταν φανερή. Οι φόροι είχαν πέσει στις πλάτες της τρίτης τάξης, ενώ οι δύο άλλες τάξεις, ευγενείς και κληρικοί, ήθελαν τα προνόμιά τους άθικτα και δε συνεισέφεραν στους φόρους.

Στη Γαλλία του 18ου αιώνα η κοινωνία ήταν χωρισμένη σε τρεις τάξεις :

• Τον κλήρο (ιερείς σε υψηλή ιεραρχική θέση) που αποτελούσαν το 0,5% του πληθυσμού της Γαλλίας
• Τους ευγενείς (ο βασιλιάς, η οικογένειά του και οι ευνοούμενοι) αποτελούσαν το 1,5% του πληθυσμού της Γαλλίας
• Την τρίτη τάξη (από μεγαλοαστούς βιομηχάνους έως φτωχούς αγρότες), η οποία αποτελούσε το 98% του πληθυσμού της Γαλλίας

Ο οικονομικός μαρασμός του κράτους οδήγησε το βασιλιά Λουδοβίκο ΙΣΤ΄ να ακολουθήσει τη συμβουλή του υπουργού Νεκέρ και να συγκαλέσει τις τρεις τάξεις (Γενική Συνέλευση των Τάξεων) στις Βερσαλλίες,

 

Γρήγορα όμως διαπιστώθηκαν μεγάλες διαφωνίες μεταξύ των εκπροσώπων των τριών τάξεων. Η αστική τάξη βρήκε την ευκαιρία να ζητήσει σύνταγμα.

Οι ευγενείς και οι κληρικοί δεν ήθελαν κάτι τέτοιο, φοβούνταν μήπως χάσουν τα προνόμιά τους. Έτσι, μπροστά στην αρνητική στάση των ευγενών και κληρικών, οι αστοί ανακήρυξαν το σώμα τους Εθνοσυνέλευση και στις 20 Ιουνίου 1789 ορκίστηκαν να μη διαλυθούν, (όρκος του Σφαιριστηρίου, η ιδρυτική πράξη της Γαλλικής Δημοκρατίας) όπως ήταν η θέληση του βασιλιά, αν δε δώσουν Σύνταγμα στη χώρα.

Ο γαλλικός λαός, εξοργισμένος, κατέλαβε το βασιλικό μεσαιωνικό φρούριο της Βαστίλης.

Η Βαστίλη ήταν από τον 17ο αιώνα φυλακή πολιτικών και ποινικών κρατουμένων. Οποιοσδήποτε πήγαινε ενάντια στην θέληση του βασιλιά φυλακίζονταν εκεί και κυρίως ευγενείς. Ακόμη και συγγραφείς οι οποίοι εξέφραζαν το πνεύμα του Διαφωτισμού, όπως ο Βολταίρος, φυλακίστηκαν εκεί.

Οι επαναστάτες φορούσαν την μπλε–κόκκινη-άσπρη  κονκάρδα που συμβολίζει το τρίπτυχο «Ελευθερία, Ισότητα, Αδελφοσύνη». Τα τρία αυτά χρώματα έγιναν το εθνικό σύμβολο της Γαλλίας και αποτυπώθηκαν αργότερα στην γαλλική σημαία.

Στις 26 Αυγούστου 1789 ανακοίνωσε η Εθνοσυνέλευση με προτροπή του Λαφαγιέτ τη Διακήρυξη των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου και του Πολίτη της 26ης Αυγούστου 1789, η οποία αποτελούνταν από 17 άρθρα και αποτελεί την ενσάρκωση των ιδανικών του Διαφωτισμού. Έμφαση δόθηκε στα δικαιώματα της ελευθερίας, της ασφάλειας και της ιδιοκτησίας, καθώς και στο δικαίωμα αντίδρασης σε οποιαδήποτε μορφή καταπίεσης. Αλλά και σύγχρονες κρατικοθεωρητικές ιδέες όπως η ανεξιθρησκία, η ελευθερία γνώμης, η αυτονομία του λαού και ο διαχωρισμός των εξουσιών καθιερώθηκαν με την Διακήρυξη.

 

Β’ ΦΑΣΗ (9/1792-6/1794):

Η Επανάσταση παίρνει πιο ριζοσπαστική τροπή με την επικράτηση του Παρισινού πλήθους. Πολιτικοί εκφραστές του πλήθους αναδείχτηκαν οι Ιακωβίνοι που κατάργησαν τη μοναρχία και καρατόμησαν τον Λουδοβίκο ΙΣΤ.’

Η πιο ριζοσπαστική πτέρυγα της επαναστατικής ηγεσίας (Δαντόν, Μαρά, Ροβεσπιέρος), επέβαλε μια αιμοσταγή δικτατορία γνωστή ως «Τρομοκρατία». Οι ριζοσπάστες ανέστειλαν το δημοκρατικό Σύνταγμα που είχαν ψηφίσει και ανέθεσαν την εξουσία στην 12μελή Επιτροπή Δημόσιας Ασφάλειας.

Γ’ ΦΑΣΗ (8/1794-/1799):

Από τα τέλη του 1794, ο έλεγχος ξαναπερνά στους μεγαλοαστούς και τους πολιτικούς εκφραστές τους Γιρονδίνους. Τον Σεπτέμβρη του 1795 ψηφίζουν νέο Σύνταγμα και την εκτελεστική εξουσία αναλαμβάνει το 5μελές Διευθυντήριο. Στις εκλογές του 1797, κερδίζουν οι οπαδοί της συνταγματικής μοναρχίας. Ωστόσο, η αδυναμία τους να επιβάλουν την τάξη δίνει την ευκαιρία στον πετυχημένο στρατηγό Ναπολέοντα Βοναπάρτη να επιβάλει προσωποπαγή δικτατορία το 1799.

ΠΗΓΗ: el.wikipedia.org