Το αποτύπωμα της Επανάστασης του 1821 στη λογοτεχνία υπήρξε πλούσιο και ανεξίτηλο. Ο αγώνας των Ελλήνων επέδρασε δημιουργικά στο ανήσυχο πνεύμα των λογοτεχνών του 19ου αιώνα. Ήδη στα προεπαναστατικά χρόνια οι Έλληνες της διασποράς προετοίμασαν την εξέγερση ενώ παράλληλα η δημοτική ποίηση κατέγραφε τα πάθη, την αγωνία και τις ελπίδες των υπόδουλων Ελλήνων. Με το ξέσπασμα της επανάστασης, τα Επτάνησα και η φιλελεύθερη Ευρώπη έδωσαν πάμπολλα δείγματα λογοτεχνικής παραγωγής στην ποίηση και στην πεζογραφία που ενίσχυσαν και διέδωσαν τον αγώνα των Ελλήνων. Η επιλογή αποσπασμάτων από την πεζογραφία και την ποίηση της εποχής για τις ανάγκες του προγράμματος είναι ενδεικτική και δεν φιλοδοξεί να καλύψει όλο το εύρος της λογοτεχνίας του αγώνα του 1821.