Τον 19ο αιώνα δεν υπήρχε άλλος τρόπος αποτύπωσης των γεγονότων με μορφή εικόνας παρά μόνο η τέχνη και κυρίως η ζωγραφική. Η τέχνη, παράλληλα με την ιστορία, έχει συμβάλλει να γνωρίσουμε στοιχεία της Ελληνικής Επανάστασης. Στο πολιτιστικό πρόγραμμα που υλοποιούμε, προσπαθούμε να συνθέσουμε και να παρουσιάσουμε τον απελευθερωτικό αγώνα των Ελλήνων μέσω του εικονογραφικού υλικού που έχει δημιουργήσει η τέχνη της ζωγραφικής. Το υλικό αυτό οφείλεται κυρίως σε ευρωπαίους περιηγητές, οι οποίοι αποτύπωσαν τις εντυπώσεις τους σε σχέδια και πίνακες ζωγραφικής (π.χ. L. Dupré, A. Friedel κ.ά.). Επίσης, οφείλεται σε ευρωπαίους φιλέλληνες που έλαβαν, με διάφορους τρόπους, μέρος στα γεγονότα (π.χ. Karl Krazeisen κ.ά.). Έργα συνέθεσαν και μεγάλοι ζωγράφοι της εποχής εκείνης (π.χ. E. Delacroix, F. de Lansac, C. Langlois, A. Scheffer κ.ά.), τα οποία παρουσιάζονταν στη συνέχεια σε εκθέσεις στις ευρωπαϊκές πρωτεύουσες (κυρίως στο Παρίσι) και συνετέλεσαν σε μεγάλο βαθμό στην άνοδο του φιλελληνισμού, όχι μόνο στην Ευρώπη, αλλά ακόμα και σε άλλα μέρη της Γης. Κατά τη μετεπαναστατική περίοδο υπήρξαν αρκετοί ζωγράφοι (π.χ. P. von Hess, Δ. Τσόκος, Θ. Βρυζάκης, Ν. Γύζης, Π. Ζωγράφος κ.ά.), που συνέθεσαν έργα στηριζόμενοι σε προσωπική εμπειρία, ή σε αφηγήσεις άλλων αυτοπτών μαρτύρων.
Μειονέκτημα του εικονογραφικού υλικού είναι ότι δεν είναι πλήρες. Σχηματίστηκε αποσπασματικά και έτσι αφήνει πολλά κενά. Ελάχιστοι από τους αγωνιστές της Μακεδονίας, της Κρήτης και άλλων περιοχών αποτυπώθηκαν σε έργα τέχνης, καθώς στις περιοχές αυτές η Επανάσταση δεν είχε αίσιο αποτέλεσμα και βυθίστηκαν σε καθεστώς δουλείας ακόμα βαρύτερο. Λείπουν όμως και απεικονίσεις αγωνιστών της Πελοποννήσου και της Στερεάς Ελλάδας. Ωστόσο, η σημασία του υλικού αυτού είναι τεράστια στην προσπάθεια καταγραφής των γεγονότων και στη διατήρηση της μνήμης τους σε εμάς τους νεώτερους.
Χρησιμοποιήσαμε διευθύνσεις στο διαδίκτυο που μας επέτρεψαν να δημιουργήσουμε ψηφιακούς πίνακες, όπου συγκεντρώσαμε έργα ζωγραφικής και πληροφορίες για τον απελευθερωτικό αγώνα του 1821.
Για να τους δείτε, επιλέξτε κάθε κατηγορία στο μενού ΕΙΚΟΝΟΓΡΑΦΗΣΗ.