Βασίλευε η Υψιπύλη

Ζαρίμπα Περιστέρα

Μια γυναίκα με μακριά μαύρα μαλλιά και λευκό φόρεμα αιωρείται πίσω από τον αγαπημένο της. Με τη λύρα του κοίμισε τον Κέρβερο και έπεισε τον Άδη να την πάρει μαζί του, αρκεί να μη γυρίσει το κεφάλι και τη δει. Εύκολο φαντάζει. Ξαφνικά, ο Ορφέας τρομάζει, ανυπομονεί, γυρίζει και τότε η Ευρυδίκη χάνεται… Λες και νίκησε ποτέ κανείς τον θάνατο.

Στην ελληνική μυθολογία το καλό δε θριαμβεύει πάντα και δε ζουν όλοι ευτυχισμένοι. Ο Αιγέας πνίγεται, γιατί ο Θησέας μεθυσμένος από την έπαρση της νίκης ξέχασε να αλλάξει τα πανιά, ενώ η Έλλη πέφτει από το χρυσόμαλλο κριάρι και ο Φρίξος απομακρύνεται μόνος. Αλλά σε ποια ζωή η ευτυχία διαρκεί για πάντα;

Και από την άλλη, αιμομιξίες, δολοφονίες, βιασμοί, σεξιστικά στερεότυπα και πάθη δημιουργούν αποκρουστικές εικόνες που προκαλούν σε γονείς και εκπαιδευτικούς ανησυχία για τα μηνύματα που περνούν (Πρόσφατα αφαίρεσαν τον Όμηρο από τη διδακτέα ύλη σε σχολεία των Η.Π.Α.). Ωστόσο, ακόμα και σε μια πατριαρχική κοινωνία, η Χιών τιμωρεί κάθε χειμώνα τον βιαστή της.

Παράλληλα, αμήχανο και ειρωνικό μειδίαμα σχηματίζει η ερμηνεία της βροχής με μια ερωτική ιστορία. Υποτιμά ο σύγχρονος άνθρωπος την απορία και τον θαυμασμό που γονιμοποίησαν την επιστήμη και τη φιλοσοφία. Ή αγνοεί τα τεχνολογικά επιτεύγματα που κρύβονται μέσα στους μύθους. Πόσο θαυμαστά θα ήταν τα πηγάδια του Άργους που ενέπνευσαν τον πίθο των Δαναΐδων!

Κυρίως, όμως, οι αρχαιοελληνικοί μύθοι εκφράζουν την ανθρώπινη φύση και την τάξη! Η αναμέτρηση με τους φυσικούς νόμους οδηγεί στην καταστροφή του Φαέθοντα. Ο εθισμός στα likes ρίχνει τον Νάρκισσο στο ποτάμι. Η ασέβεια προκαλεί την απόρριψη, το μένος, τον φόνο αλλά και την κάθαρση που τελικά έρχεται με τον έρωτα της Υψιπύλης για τον Ιάσονα.

Η αναφορά τόσων ονομάτων και μύθων από την ελληνική μυθολογία έχει μόνο έναν σκοπό, να σας παρακινήσει να τους γνωρίσετε. Μια αναζήτηση στο διαδίκτυο ίσως να είναι η αρχή μιας σχέσης με έναν μαγικό κόσμο· τον κόσμο των σούπερ ηρώων, των ανθρωπόμορφων τεράτων, των ερωτευμένων θεών…

Η μυθολογία μας είναι δημιουργία μιας άλλης εποχής, αλλά δεν είναι νεκρή ούτε επικίνδυνη. Και ακριβώς, επειδή οι αρχαίοι Έλληνες με απόλυτη ελευθερία έπλαθαν παραλλαγές της για κάθε θεό και ήρωα, νομίζω ότι μπορούμε να τη χρησιμοποιήσουμε χωρίς ταμπού, για να περάσουμε μηνύματα σεβασμού και αγάπης για τον άνθρωπο. Άλλωστε, κάθε προσπάθεια υπόκειται στην κρίση και την κριτική μας τόσο για τις προθέσεις όσο και για τα αποτελέσματά της.

[«Σ΄ αυτές τις παθιασμένες γυναίκες βασίλευε η Υψιπύλη, η αρίστη του γυναικείου είδους» Ορφικοί Ύμνοι]

Σημείωση: στα ενενήντα επτά παιδιά, στους δύο συνεργάτες μου εύχομαι να έχουν και να αποτελούν πάντα έμπνευση για τους άλλους!