Όλοι έχουμε ακούσει για το λεγόμενο βιολογικό ρολόι. Τι είναι, όμως, πραγματικά και ποιος ο ρόλος του; Το βιολογικό ρολόι ή κιρκαδικός ρυθμός, είναι μια βιολογική διαδικασία που παρατηρήθηκε σε όλους τους ζωντανούς οργανισμούς.
Στον άνθρωπο, ορίζεται ως ο ημερήσιος κύκλος, ο οποίος επηρεάζει κάποιους βιοχημικούς δείκτες, με κυριότερο τη μελατονίνη (ορμόνη, η οποία συμβάλει στην ποιότητα του ύπνου), οι οποίοι διαδραματίζουν σπουδαίο ρόλο στη φυσιολογική λειτουργία του οργανισμού. Μάλιστα, το 2017 τρεις επιστήμονες, Jeffrey Hall, Michael Rosbaum και Michael Young, βραβεύτηκαν με το Νόμπελ Ιατρικής και Φυσιολογίας για τις ανακαλύψεις τους στους μηχανισμούς που ελέγχουν τον κιρκαδικό ρυθμό. Ακόμα, έχει διαπιστωθεί, πως η διαταραχή του κιρκαδικού ρυθμού συνδέεται με μεταβολικές και ψυχικές διαταραχές, καθώς και με την εμφάνιση καρκίνου. Παρόλο που ο κιρκαδικός ρυθμός είναι ενδογενής, επηρεάζεται και από κάποιους εξωγενής παράγοντες, όπως το φώς του ηλίου, την αλλαγή της θερμοκρασίας και τις φάσεις της σελήνης.
Υπάρχει, άραγε, κατάλληλη ώρα για να χτυπήσει ή να αρρωστήσει κανείς; Κι όμως σύμφωνα με έρευνες υπάρχει και εξαρτάται από κάθε όργανο. Έχει αποδειχθεί, ότι σε οποιοδήποτε σημείο του σώματος, ο κιρκαδικός ρυθμός των κυττάρων και των ιστών, καθορίζει τον τρόπο που το σώμα μας, ανακάμπτει από τραυματισμούς και λοιμώξεις. Πιστεύεται, ότι η καλύτερη κατανόηση του κιρκαδικού ρυθμού θα συμβάλλει σε πολλά, όπως η χορήγηση φαρμάκων και η πραγματοποίηση επεμβάσεων σε ώρες που είναι αποτελεσματικότερες.
Ο Τάμι Μαρτίνο, διευθυντής του Κέντρου Καρδιοαγγειακών Ερευνών στο πανεπιστήμιο του Guelph του Καναδά λέει: «Είναι προσωπική μου πεποίθηση ότι η κιρκαδική ιατρική μπορεί να αλλάξει για πάντα τον τρόπο που διαχειριζόμαστε την ανθρώπινη υγεία».