Στις 3 Ιανουαρίου του 2011 συμπληρώθηκαν 100 χρόνια από το θάνατο του “αγίου” των ελληνικών γραμμάτων του Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη. Με το έργο του σημάδεψε το ηθογραφικό διήγημα και παρότι η γλώσσα του σήμερα δυσκολεύει λιγάκι με την πρώτη ματιά τους νεαρούς αναγνώστες, εάν κάνουμε το κόπο να επιμείνουμε λιγάκι στο κείμενό του θα μας αποκαλυφθούν εικόνες πολύτιμες για τη φύση και την ψυχή των ηρώων του.
Ο Οδυσσέας Ελύτηςμας συμβουλεύει: «Οπου και να σας βρίσκει το κακό, αδελφοί όπου και να θολώνει ο νους σας, μνημονεύετε Διονύσιο Σολωμό και μνημονεύετε Αλέξανδρο Παπαδιαμάντη».
Στο πολύτιμο Ψηφιακό Αρχείο της ΕΡΤ μπορούμε να βρούμε την αφιερωματική ταινία ΚΑΛΗ ΣΟΥ ΝΥΚΤΑ ΚΥΡ ΑΛΕΞΑΝΔΡΕ, και το ΕΡΩΤΑΣ ΣΤΑ ΧΙΟΝΙΑ, όπου 3 σύγχρονοι έλληνες συγγραφείς (Αλέξανδρος Κοτζιάς, Μένης Κουμανταρέας και Γιώργος Χειμωνάς) διαβάζουν και σχολιάζουν το έργο του. Επίσης, τη Δευτέρα 10 Ιανουαρίου 2010 θα προβληθείαπό την ΕΡΤ η εκπομπή Το σκοτεινό τρυγόνι.
Στο σύντομο αυτοβιογραφικό σημείωμα που συνέταξε ο ίδιος μετά από παράκληση του Γ. Βλαχογιάννη μας πληρηφορεί:
“Ἐγεννήθην ἐν Σκιάθῳ τῇ 4ῃ Μαρτίου 1851. Ἐβγῆκα ἀπὸ τὸ Ἑλληνικὸν Σχολεῖον εἰς τὰ 1863, ἀλλὰ μόνον τῷ 1867 ἐστάλην εἰς τὸ Γυμνάσιον Χαλκίδος, ὅπου ἤκουσα τὴν Α´ καὶ Β´ τάξιν. Τῇ Γ´ ἐμαθήτευσα εἰς Πειραιᾶ, εἶτα διέκοψα τὰς σπουδάς μου καὶ ἔμεινα εἰς τὴν πατρίδα. Κατὰ τὸν Ἰούλιο τοῦ 1872 ἐπῆγα εἰς τὸ Ἅγιον Ὄρος χάριν προσκυνήσεως, ὅπου ἔμεινα ὀλίγους μῆνας. Τῷ 1873 ἦλθα εἰς Ἀθήνας καὶ ἐφοίτησα εἰς τὴν Δ´ τοῦ Βαρβακείου. Τῷ 1874 ἐνεγράφην εἰς τὴν Φιλοσοφικὴν Σχολὴν ὅπου ἤκουσα κατ᾿ ἐκλογὴν ὀλίγα μαθήματα φιλολογικά, κατ᾿ ἰδίαν δὲ ἠσχολούμην εἰς τὰς ξένας γλώσσας.
Μικρὸς ἐζωγράφιζα Ἅγίους, εἶτα ἔγραφα στίχους, κι ἐδοκίμαζα νἀ συντάξω κωμωδίας. Τῷ 1868 ἐπεχείρησα νὰ γράψω μυθιστόρημα. Τῷ 1879 ἐδημοσιεύθη ἡ «Μετανάστις» ἔργον μου, εἰς τὸν «Νεολόγον» Κωνσταντινουπόλεως. Τῷ 1881 ἓν θρησκευτικὸν ποιημάτιον εἰς τὸ περιοδικὸν «Σωτῆρα». Τῷ 1882 ἐδημοσιεύθησαν «Οἱ Ἔμποροι τῶν ἐθνῶν»εἰς τὸ «Μὴ χάνεσαι». Ἀργότερα ἔγραψα περὶ τὰ ἑκατὸν διηγήματα, δημοσιευθέντα εἰς διάφορα περιοδικὰ καὶ ἐφημερίδες. Α.Π.”
Η Ελευθεροτυπία του αφιέρωσε το ένθετό της Βιβλιοθήκη στις 28 – 12 – 2001 και σήμερα στο Μνημονεύετε Αλέξανδρο Παπαδιαμάντη αναφέρεται και πάλι στο συγγραφέα και η Καθημερινή επίσης στις 24/12/2000, μας παρουσιάζει ενδιαφέρον υλικό και στις 16/01/2011 αφιερωματικά άρθρα για τα 100 χρόνια από το θάνατό τους στο ένθετο Πολιτισμός όπου διαφορετικοί σε ηλικία και επάγγελμα αναγνώστες του Παπαδιαμάντη, από τον φιλόλογο και εκδότη του Ν. Δ. Τριανταφυλλόπουλο και τον ζωγράφο Χρήστο Μποκόρο μέχρι τον μουσικό Μάνο Αχαλινωτόπουλο, μας εξηγούν Γιατί διαβάζουμε Παπαδιαμάντη σήμερα και γιατί τον αγαπάμε ακόμη. Ενδιαφέροντα αφιερώματα μπορούμε να βρούμε επίσης και σε ιστότοπους φίλων του έργου του , όπως στο nektarios.gr , όπου υπάρχουν αναρτημένα σε ψηφιακή μορφή και αρκετά διηγήματά του και το ο Ανοξείδωτος κυρ-Αλέξανδρος με βιογραφικά και εργογραφικά στοιχεία.
