Γιουχάρισμα: ένα υποπροϊόν αυταρχικής εκπαίδευσης;
Αυγή, 25 Σεπτεμβρίου 2011
Ένθετο “Παιδεία και Κοινωνία”
ΑΠΟΣΠΑΣΜΑ (το πλήρες κείμενο στο link)
Γιουχάρισμα, λέξη τόσο κακόηχη όσο και η πράξη που σημαίνει. «Αίσχος! Ντροπή!», «Κατεβείτε απʼ τη θυμέλη!». Αυτές και άλλες παρόμοιες –ή και χειρότερες- αποδοκιμασίες ακούγονται κατά καιρούς στο αρχαίο θέατρο της Επιδαύρου κατά τη διάρκεια παραστάσεων αρχαίου δράματος. Μακρά η πορεία ανάλογων αντιδράσεων είτε σε ελληνικές είτε σε ξένες παραγωγές στην Ελλάδα.
Τα αρχαία κείμενα και ο χώρος της Επιδαύρου είναι συνυφασμένα με την ιστορία του ελληνικού πολιτισμού. Εκτός, όμως, από σημεία πολιτισμικής αναφοράς, θεωρούνται επίσης ιερά και όσια. Παράλληλα, στη συνείδηση ορισμένων θεατών ο «δόκιμος» τρόπος αναπαράστασης αρχαίου δράματος ταυτίζεται με εκείνον της απλής αναβίωσης από τις αρχές του προηγούμενου αιώνα. Ένα, δηλαδή, παραστασιακό πρότυπο που λειτουργεί με ισχύ αξιώματος και που συχνά βρήκε μιμητές. Έτσι, παγιώθηκε η άποψη ότι κάθε άλλη σκηνική ερμηνεία είναι εξ ορισμού λανθασμένη και συνιστά, κατά τη γνώμη πολλών, παραστασιακή αυθαιρεσία ή και ασέβεια. Γενιές και γενιές, λοιπόν, θεατών διαμορφώθηκαν θεατρικά μέσα από μια τέτοια παιδεία, με αποτέλεσμα να μην ανέχονται τη διαφορετικότητα και να την απορρίπτουν άκριτα.
[…]
Πολύ λυπάμαι για την ταλαιπωρία σας και την αδυναμία να ενταχθείτε στο ΜΠΕ από τη στιγμή μαλιστα που το θέλατε τόσο. Παρά τα όσα πιθανόν έχετε ακούσει από την προσωπική μου εμπειρία -γιατι καθένας μόνο αυτή μπορεί να καταθεσει- δεν ήταν μια “επιπλέον” επιμόρφωση. Κάποιοι κατάφεραν να δώσουν και να πάρουν πολλά. Ελπίζω όμως να ισχύσει για όλους σας από την επόμενη φάη…
Απερίγραπτη ταλαιπωρία. Και χωρίς αποτέλεσμα κιόλας. Στην επόμενη φάση όμως όλοι θα έχουμε ήδη μπει στην τάξη και θα ψάχνουμε να μας διαφωτίσουν συνάδελφοι από το Δημόσιο που κατάφεραν να παρακολουθήσουν το ΜΠΕ.