Θανάσης Β. Κούγκουλος

«Οι Πομάκοι της Θράκης στο σύγχρονο ελληνικό μυθιστόρημα: Εικονολογική προσέγγιση», στο Μ. Γ. Βαρβούνης – Αντ. Μπαρτζιώκας – Ν. Μαχά-Μπιζούμη (επιμ.), Οι Πομάκοι της Θράκης. Πολυεπιστημονικές και διεπιστημονικές προσεγγίσεις, Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης – Σχολή Κλασικών και Ανθρωπιστικών Σπουδών – Τμήμα Ιστορίας και Εθνολογίας – Εργαστήριο Λαογραφίας και Κοινωνικής Ανθρωπολογίας (Μελέτες Λαογραφίας και Κοινωνικής Ανθρωπολογίας 7) – Εκδοτικός Οίκος Κ. & Μ. Σταμούλη, Θεσσαλονίκη 2020, σσ. 461-482.

Κατεβάστε το άρθρο Οι Πομάκοι της Θράκης στο σύγχρονο ελληνικό μυθιστόρημα PDF

Θανάσης Β. Κούγκουλος, «Μια συμμορία ληστών στον Πόντο του 19ου αιώνα από το μυθιστόρημα Τα δράματα της Κωνσταντινουπόλεως του Κ. Δ. Γουσσόπουλου», Διεθνές Συνέδριο: Λαϊκή Παράδοση του Πόντου. Από το παρελθόν στο παρόν, Εργαστήριο Κοινωνικών Επιστημών Παιδαγωγικού Τμήματος Δημοτικής Εκπαίδευσης Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών – Εργαστήριο Λαογραφίας και Κοινωνικής Ανθρωπολογίας Τμήματος Ιστορίας και Εθνολογίας Δημοκρίτειου Πανεπιστημίου Θράκης – Φάρος Ποντίων, Θεσσαλονίκη 29 Νοεμβρίου – 1 Δεκεμβρίου 2019, υπό δημοσίευση.

Κατεβάστε το ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ PDF

Κατεβάστε τις ΠΕΡΙΛΗΨΕΙΣ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΩΝ PDF

Θανάσης Β. Κούγκουλος, «Σέρνει η ζωή στο διάβα της γενιά μαραγκιασμένη. Οι πρώιμες σοσιαλιστικές ιδέες στην ποίηση του Ρήγα Γκόλφη», στο Απόστολος Βετσόπουλος – Χρυσούλα Σπυρέλη (επιμ.), Η Λογοτεχνία της περιόδου του Μεσοπολέμου στο χώρο της Δυτικής Ελλάδας. Πρακτικά Συνεδρίου, Αγρίνιο 12-13-14 Απριλίου 2018, Εκδόσεις Γράμμα, Μεσολόγγι 2019, σσ. 370-403.

Κατεβάστε το Οι πρώιμες σοσιαλιστικές ιδέες στην ποίηση του Ρήγα Γκόλφη PDF

Θανάσης Β. Κούγκουλος

Από τα Γιάννινα στην Ιστάνμπουλ:

Μουσουλμάνοι πρόσφυγες στην πεζογραφία

του Χρήστου Χρηστοβασίλη και της Emel İnci

ΠΕΡΙΛΗΨΗ

            Το προσφυγικό ζήτημα μετά τη Μικρασιατική Καταστροφή συνιστά κεντρική θεματική της ελληνικής πεζογραφίας και καθιερώνεται από συγγραφείς που βιώνουν άμεσα τα τραγικά γεγονότα. Αντίθετα, η τουρκική λογοτεχνία απεικονίζει το συγκεκριμένο ιστορικό πλαίσιο πολύ αργά. Μόλις από τη δεκαετία του 1990 εμφανίζεται στην Τουρκία μια κατηγορία έργων που είναι γνωστά ως μυθιστορήματα της Ανταλλαγής (mübadele romanları). Οι συγγραφείς τους μεταφέρουν την τεμαχισμένη μνήμη των επιγόνων. Στην ανακοίνωσή μας εξετάζουμε συγκριτολογικά την περίπτωση των μουσουλμάνων προσφύγων από τα Γιάννινα. Η πόλη της Ηπείρου στην οθωμανική εποχή είναι ένα πολυεθνικό κέντρο. Οι λεγόμενοι Τουρκογιαννιώτες συγκροτούν μια κοινότητα ελληνόφωνων μουσουλμάνων που συμβιώνει με τους χριστιανούς έως την ενσωμάτωση της περιοχής στην Ελλάδα (1913) και την Σύμβαση της Ανταλλαγής των πληθυσμών (1923).

            Παρακολουθούμε την πορεία τους όπως αποτυπώνεται από δύο πεζογράφους διαφορετικών εθνικοτήτων, λογοτεχνικών παραδόσεων, γενεών και φύλου.  Από την ελληνική πλευρά επικεντρωνόμαστε στον Χρήστο Χρηστοβασίλη (1862-1937) και στη συλλογή του Γιαννιώτικα Διηγήματα, η οποία περιλαμβάνει κείμενα δημοσιευμένα κατά το χρονικό διάστημα 1898-1935. Ο αφηγητής του Χρηστοβασίλη εκπροσωπεί όχι μόνο την ελληνική οπτική αλλά και τη σύγχρονη με τα συμβάντα λογοτεχνική μαρτυρία. Παρά την έντονη δυσφορία του για την καταπιεστική εξουσία των -κατά την άποψή του- αφελών, ευέξαπτων, φιλοχρήματων, θρησκόληπτων, μωρόπιστων και φαντασιόπληκτων Τουρκογιαννιωτών, αναγνωρίζει θετικούς χαρακτήρες ανάμεσά τους και εκδηλώνει αισθήματα αλληλεγγύης για τον συμπολίτη Άλλο θεωρώντας ως «μαύρη μέρα για την Ελλάδα» την «απαίσια ανταλλαγή». Το μυθιστόρημα Yanya’da Bıraktım Kalbimi [Άφησα την καρδιά μου στα Γιάννινα] της Emel İnci κυκλοφορεί το 2004 (εκδ. Piramit, Ankara) και αποτελεί την τουρκική εκδοχή ενός αναστοχασμού του παρελθόντος. Η γιαγιά Şefku αφηγείται στην εγγονή της Dilek τα χρόνια της ανέμελης ζωής στα Γιάννινα, τον ξεριζωμό στους Βαλκανικούς Πολέμους και την εγκατάσταση στην İstanbul. Οι λεπτεπίλεπτες Τουρκογιαννιώτισσες, που δεν έβγαιναν χωρίς ομπρέλα ούτε στη συννεφιά, χώνονται στις λάσπες για να σωθούν. Η μέθη της νίκης κυριεύει τους Έλληνες και -κατά την ηλικιωμένη αφηγήτρια- «άρχισε να αλλάζει η συμπεριφορά των γειτόνων μας με τους οποίους έως χθες είχαμε φιλικές σχέσεις».[1] Εντούτοις κάποιοι χριστιανοί ήρωες, κυρίως χαμηλών κοινωνικών στρωμάτων, διατηρούν την ανθρωπιά τους.

[1] “Düne kadar dost ilişkiler içinde bulunduğumuz komşularımızın tavırları değişmeye başlamıştı.” (σ. 58).

Θανάσης Β. Κούγκουλος

Καπνίζοντας στην Κωνσταντινούπολη του 19ου αιώνα:

Μαρτυρίες από το ελληνικό μυθιστόρημα των «Αποκρύφων»

Περίληψη

Μία κατηγορία ελληνικών μυθιστορημάτων του 19ου αιώνα ορίζεται από τους μελετητές ως μυθιστορία των «Αποκρύφων», καθώς, ακολουθώντας τον Eugène Sue και τον Paul Féval, εστιάζει στα λαϊκά στρώματα, στις υπόλοιπες κοινωνικές τάξεις και στην εγκληματική δραστηριότητα του υπόκοσμου στις μεγάλες πόλεις. Συνήθως φέρει στον τίτλο τον χαρακτηρισμό «απόκρυφα» κατά μετάφραση του γαλλικού όρου mystères ή του αγγλικού mysteries. Στην ανακοίνωσή μας επικεντρωνόμαστε στην εικόνα του καπνού και του καπνίσματος, όπως αποτυπώνεται στα μυθιστορήματα «Αποκρύφων» του 19ου αιώνα που εκδίδονται στην Κωνσταντινούπολη και αναπαριστούν την κοινωνική διαστρωμάτωση της ελληνικής ομογένειας της Κωνσταντινούπολης και της ευρύτερης περιοχής της.

Στα παραπάνω μυθιστορήματα αναφέρονται καπνιστήρια, καπνοπωλεία και καπνοπώλες, καπνοσωλήνες και καπνοσύριγγες, θήκες και κιβώτια καπνού, καπνοθήκες «εξ εσμιλτωμένου αργύρου», απλά τσιγάρα, σιγάρα της Αβάνης, πούρα για τους κόμητες, πίπες και ναργιλέδες. Καπνίζουν φυλακισμένοι, χωρικοί, βοσκοί, νυκτοφύλακες, λωποδύτες, κακούργοι, πειρατές, μέλη συμμοριών, εργάτες, αχθοφόροι, τραπεζίτες και πλούσιοι μεγαλοαστοί. Οι μυθοπλαστικοί χαρακτήρες έχουν μουστάκια κίτρινα από το κάπνισμα, στρίβουν τσιγάρα, αγοράζουν σέρτικο καπνό, καπνίζουν μυρωδάτα και «αρωματικά σιγάρα του ευωδεστέρου καπνού της Γένιτζε» και επιδίδονται στην απολαυστική συνήθειά τους σε εξωτερικούς χώρους και σε δεξιώσεις, χαρτοπαικτικές λέσχες, καφενεία και καπηλειά, όπου λόγω του μετεωριζόμενου καπνού «ου μόνον το να αναπνεύση τις καθίστατο λίαν δύσκολον, αλλά και το να διακρίνη τους άλλους εις απόστασιν ολίγων βημάτων ήτο σχεδόν αδύνατον». Αρειμάνιοι καπνιστές είναι άνδρες κάθε ταξικής προέλευσης, ενώ  σπανίως καπνίζουν γυναίκες, οι οποίες όμως κινούνται στο κοινωνικό περιθώριο και είναι ύποπτης ηθικής.

Τα μυθιστορήματα «Αποκρύφων» της Κωνσταντινούπολης του 19ου αιώνα που αναλύουμε με αυτήν την προοπτική είναι τα εξής:

• Η Επτάλοφος ή ήθη και έθιμα Κωνσταντινουπόλεως (1855) του Πέτρου Ιωαννίδη του Αγέρωχου
• Απόκρυφα Κωνσταντινουπόλεως (1868) του Χριστόφορου Σαμαρτζίδη
• Τα δράματα της Κωνσταντινουπόλεως (1888) του Κωνσταντίνου Δ. Γουσσόπουλου
• Η απορφανισθείσα κόρη (1889) του Γεωργίου Κ. Κουτσούρη
• Πέραν απόκρυφα Κωνσταντινουπόλεως (1890) του Επαμεινώνδα Κ. Κυριακίδη
• Θρακικαί Σκηναί (1891) του Σαράντη Ι. Σαραντίδη
• Η Υπηρέτρια (1897) του Δημητρίου Μ. Μελισσόπουλου
• Ο πυροσβέστης (χ.χ.) των Γ. Κ. Πολυχρονιάδη και Δ. Α. Σπαθιώτη.

Κατεβάστε το ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ και τις ΠΕΡΙΛΗΨΕΙΣ του Συνεδρίου PDF

Κατεβάστε το ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ PDF

Αναστασία Τσαπανίδου – Θανάσης Β. Κούγκουλος

Αχαρτογράφητα στοιχεία της ελληνικής πεζογραφίας του 19ου αιώνα. Οι αυτοτελείς εκδόσεις της Κωνσταντινούπολης κατά την κρίσιμη εικοσαετία 1880-1900

Περίληψη

Η δεκαετία του 1880 μπορεί να θεωρηθεί σε μεγάλο βαθμό ως μια εποχή κρίσης για την ελληνική πεζογραφία. Η συγγραφή «εθνικών» μυθιστορημάτων υποχωρεί και ο διαγωνισμός της Εστίας προτείνει τη στροφή των συγγραφέων στη μυθοπλασιακή αναπαράσταση ηθογραφικού και λαογραφικού υλικού, την ίδια στιγμή που η αγορά κατακλύζεται από μεταφράσεις, ιδιαίτερα της γαλλικής λαϊκής λογοτεχνίας και οι εφημερίδες εναγκαλίζονται ασμένως την εμπορική συνταγή του επιφυλλιδογραφικού μυθιστορήματος, κυρίως του μεταφρασμένου. Οι Έλληνες πεζογράφοι, όταν δεν επιλέγουν να αντλήσουν την ρητορική της ελληνοπρέπειας από τους κόλπους της αρχαιοελληνικής και νεοελληνικής παράδοσης, ρίχνονται σ’ έναν άνισο αγώνα δρόμου με τους ευρωπαίους συναδέλφους τους και προσπαθούν να θέλξουν το ελληνικό αναγνωστικό κοινό με αναπαραστάσεις του σύγχρονου ελληνικού αστικού βίου. Η αναψηλάφηση του λογοτεχνικού 19ου αιώνα που επιχειρείται τις τελευταίες δεκαετίες έχει αναδείξει πολλά μυθιστορήματα και διηγήματα που κινούνται προς αυτήν την κατεύθυνση, κυρίως «αθηναιογραφίες», δεδομένου ότι η Αθήνα ως πρωτεύουσα κρατάει τα σκήπτρα της αστικοποίησης εντός του ελλαδικού κράτους. Η σχετική έρευνα όμως της φιλολογικής επιστήμης κρίνεται ελλιπής όσο παραμένει αχαρτογράφητη η πεζογραφική παραγωγή των μεγάλων αστικών πυρήνων του έξω Ελληνισμού· κυρίως της Κωνσταντινούπολης που εκτός από ισχυρό ομογενειακό κέντρο, διαχρονική μητρόπολη του ελληνισμού και σταθερό μεγαλοϊδεατικό στόχο, εξακολουθεί στα τέλη του 19ου αιώνα να αποτελεί τον πλέον αστικοποιημένο τόπο της Εγγύς Ανατολής. Πόσο, λοιπόν, συμπορεύεται η κωνσταντινουπολίτικη ομογένεια με τις λογοτεχνικές αναζητήσεις των ελλαδιτών πεζογράφων την κρίσιμη δεκαετία του 1880; Οι επιλογές της ακολουθούν αυτές του αθηναϊκού κέντρου και επιβεβαιώνουν την εικόνα που έχουμε σχηματίσει μέχρι σήμερα για την ελληνική πεζογραφία της συγκεκριμένης εποχής ή διαφοροποιούνται; Και αν ναι, για ποιον λόγο και προς ποιες κατευθύνσεις;

Αυτά και άλλα ερωτήματα μας απασχολούν σε μια έρευνα που έχουμε ξεκινήσει εδώ και λίγο χρονικό διάστημα για την κωνσταντινουπολίτικη πεζογραφική παραγωγή της περιόδου 1880-1900, με την ακλόνητη πεποίθηση ότι πλέον καθίσταται αναγκαία, όχι μόνο γιατί μπορεί να προσφέρει νέα γνώση με την ανάδειξη υλικού που παραμένει εν πολλοίς λανθάνον ή ανεπεξέργαστο (και το οποίο, επομένως, πρέπει κάποια στιγμή να βρει την θέση που του αξίζει σε μια αναθεωρημένη Ιστορία της Νεοελληνικής Λογοτεχνίας), αλλά κυρίως γιατί μπορεί να προσθέσει νέες παραμέτρους, συγκριτικούς δείκτες και οπτικές γωνίες για την ασφαλέστερη επαν-εκτίμηση του ελληνικού λογοτεχνικού 19ου αιώνα εν συνόλω. Σε ένα μακροπρόθεσμο πλάνο, φιλοδοξούμε να εντοπίσουμε, να αποδελτιώσουμε και να αξιολογήσουμε την πρωτότυπη αφηγηματική πεζογραφία, τόσο αυτήν που εκδίδεται αυτοτελώς όσο και αυτήν που δημοσιεύεται στα ετήσια ημερολόγια, τα περιοδικά και τις εφημερίδες της Κωνσταντινούπολης κατά την περίοδο 1880-1900, σε μια εποχή δηλαδή μεταιχμιακή για την εξέλιξη της νεοελληνικής πεζογραφίας και της κοινωνίας που την παράγει. Στο πλαίσιο της παρούσας ανακοίνωσης επικεντρωνόμαστε στα μυθιστορήματα και διηγήματα που εκδίδονται αυτοτελώς στην Κωνσταντινούπολη την συγκεκριμένη εικοσαετία. και τα οποία, με τα μέχρι στιγμής στοιχεία μας, συγκροτούν ένα corpus 23 κειμένων. Αρχικά μελετούμε τη θεματολογία τους, τις ιδεολογικές και ειδολογικές τους κατευθύνσεις και στη συνέχεια επιχειρούμε την σύγκρισή τους με τα ελλαδικά μυθιστορήματα και διηγήματα της ίδιας περιόδου. Προσπαθούμε να ερμηνεύσουμε τις συγκλίσεις και αποκλίσεις τους, με απώτερο στόχο την εξαγωγή γενικότερων συμπερασμάτων σε σχέση με την εξελικτική πορεία της ελληνικής πεζογραφίας στα τέλη του 19ου αιώνα.

Κατεβάστε το Πρόγραμμα του Συνεδρίου PDF

ΠΕΡΙΛΗΨΗ

Θανάσης Β. Κούγκουλος

Δρ. Νέας Ελληνικής Φιλολογίας,

Ε.ΔΙ.Π. Τμήματος Ιστορίας και Εθνολογίας Δ.Π.Θ.

(Ενδο)αναφορές περί μυθιστορήματος στα

αυτοτελή ελληνικά λαϊκά μυθιστορήματα του 19ου αιώνα

Η ανακοίνωσή μας επιθυμεί να συνεισφέρει στη συζήτηση για τον ορισμό και τους όρους διαμόρφωσης του ελληνικού λαϊκού μυθιστορήματος του 19ου αιώνα, εντοπίζοντας και σχολιάζοντας ενδοκειμενικές αναφορές για το μυθιστόρημα σε αυτοτελείς εκδόσεις μυθιστορημάτων, κυρίως της περιόδου 1880-1900. Καθώς καίρια σημασία για τον προσδιορισμό της έννοιας του «λαϊκού» ή «δημοφιλούς» διαδραματίζουν η πρόθεση του συγγραφέα και η πρόσληψη του αναγνώστη, επικεντρωνόμαστε α. στη συγγραφή ως θέμα του κειμένου, β. στη σχέση των ηρώων με την «κατανάλωση» μυθιστορημάτων και γ. στην ταυτότητα του αναγνώστη. Στα μυθιστορήματα που εξετάζουμε, οι «ταλαίπωροι και πτωχοί μυθιστοριογράφοι της Ανατολής» παρότι δημιουργούν ωραίες περιγραφές, είναι αναγκασμένοι να μιλούν «πάντοτε περί του Βοσπόρου και του Κερατίου κόλπου» ελλείψει εξωτικών σκηνικών. Καταγράφονται ονόματα επιφανών ξένων μυθιστοριογράφων και διάσημων έργων, αλλά καταδικάζονται τα γαλλικά κατά βάση μυθιστορήματα διότι εκμαυλίζουν τα κορίτσια. Οι ηρωίδες παραδέχονται ευθέως την ανήθικη επίδρασή τους. Καθετί το θαυμαστό, το πλαστό, το φανταστικό, το ονειροπόλο και το σχοινοτενές εκλαμβάνεται ως μυθιστορηματικό στοιχείο. Οι γυναίκες παρουσιάζονται ως μανιώδεις αναγνώστριες, αν και το οικογενειακό τους περιβάλλον απαγορεύει αυστηρά αυτήν την ενασχόληση. Συχνά οι αφηγητές απευθύνονται σε αναγνώστες γένους θηλυκού, που μέσω του μυθιστορήματος έχουν τη δυνατότητα να αναπληρώνουν την άγνοια της ιστορίας και τη φιλοσοφίας. Από τα παραπάνω φαίνεται ότι, τουλάχιστον τις τελευταίες δεκαετίες του 19ου αιώνα, η συγγραφή πρωτότυπων λαϊκών μυθιστορημάτων αντισταθμίζει την βλαβερή επήρεια των μεταφρασμένων και στοχεύει πρωτίστως σ᾽ ένα εγγράμματο γυναικείο κοινό.

Κατεβάστε το ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ του ΣΥΝΕΔΡΙΟΥ PDF

Κατεβάστε το  ΤΕΥΧΟΣ των ΠΕΡΙΛΗΨΕΩΝ PDF

• «Δύο μυθιστορήματα στο περιθώριο της πεζογραφίας του 1880: Η εικόνα του Έλληνα αστού της οθωμανικής περιφέρειας», στο Ζωή Γαβριηλίδου – Μαρία Κωνσταντινίδου – Νίκος Μαυρέλος – Ιωάννης Ντεληγιάννης – Ιωάννα Παπαδοπούλου – Γεώργιος Τσομής – Πολυξένη Συμεωνίδου (επιμ.), Ταυτότητες: Γλώσσα και Λογοτεχνία, Πρακτικά του Διεθνούς Επετειακού Συνεδρίου για τα 20 χρόνια λειτουργίας του Τμήματος Ελληνικής Φιλολογίας του Δ.Π.Θ., Β΄ Τόμος, Πανεπιστημιούπολη Δ.Π.Θ. 9-11 Οκτωβρίου 2015, Σαΐτα, Κομοτηνή 2018, σσ. 333-357: http://www.saitapublications.gr/2018/04/ebook.223.html

Κατεβάστε τη συνεδριακή ανακοίνωση Δύο μυθιστορήματα στο περιθώριο της πεζογραφίας του 1880 PDF

Θανάσης Β. Κούγκουλος

Σέρνει η ζωή στο διάβα της γενιά μαραγκιασμένη

Οι πρώιμες σοσιαλιστικές ιδέες στην ποίηση του Ρήγα Γκόλφη

Ο Ρήγας Γκόλφης  (ψευδώνυμο του Δημήτρη Δημητριάδη) γεννιέται στο Μεσολόγγι το 1882, σπουδάζει Νομικά κι ακολουθεί επαγγελματικά τη σταδιοδρομία του συμβολαιογράφου. Πεθαίνει το 1958. Στα γράμματα εμφανίζεται το 1905 με το σονέτο «Θείος Παλμός». Συνεργάζεται με πληθώρα λογοτεχνικών περιοδικών, όπως ο Νουμάς και η Νέα Εστία.

Ο Γκόλφης ζει μέσα σ’ έναν αντιφατικό κόσμο. Ως νομικός υπηρετεί πιστά τον νόμο και την τάξη και ως ποιητής υπερασπίζεται μαχητικά τον δημοτικισμό και διασπείρει πρώιμες σοσιαλιστικές ιδέες στο έργο του. Η λογοτεχνική του παραγωγή περιλαμβάνει λυρικά ποιήματα, δοκίμια, διηγήματα και ένα θεατρικό κείμενο. Το τελευταίο, με τίτλο «Γήταυρος», θεωρείται μία από τις πρώτες εκδηλώσεις της ελληνικής σοσιαλιστικής λογοτεχνίας, καθώς απεικονίζει την καταπίεση και την εκμετάλλευση της εργατικής τάξης και των φτωχών στρωμάτων της αγροτιάς. Παρότι η ποίησή του μένει προσκολλημένη στην ποιητική παράδοση, μέσα από την προσέγγιση του λαϊκού στοιχείου και του δημοτικού τραγουδιού ανοίγεται στους δρόμους της σοσιαλιστικής κοινωνικής κριτικής.

Η ένταξη του Γκόλφη στο κίνημα του δημοτικισμού του προσφέρει τη δυνατότητα επαφής με τους σοσιαλιστικούς κύκλους της εποχής. Στο πλαίσιο αυτών των επιρροών γράφει ποιήματα σοσιαλιστικής θεματικής (π.χ. «Πρωτομαγιά», «Ψωμί της πίκρας», «Σκλάβοι της γης», «Λευτεριά», «Η χώρα της σκλαβιάς», «Σκλάβα», «Ζωή κι ανάσταση», «Φτωχογειτονιά», «Άλλη πίστη», «Ιμπεριαλισμός», «Απεργία», «Σ΄ ένα νεκρό του πολέμου, «Για τον αγώνα της ζωής», «Εργάτης», «Στοχάσου», «Ιδέα και λευτεριά», «Μες στην πολύτροπη της ζήσης στράτα», «Νικημένος»), τα οποία ασπάζονται τον ριζοσπαστισμό αλλά αναπαριστούν θεωρητικά και όχι βιωματικά την σκληρή καθημερινότητα της εργατικής τάξης. Στην ανακοίνωσή μας ταξινομούμε και σχολιάζουμε αυτήν την κατηγορία ποιημάτων του Γκόλφη υπό την οπτική της εγκόλπωσης των πρώιμων σοσιαλιστικών ιδεών στην Ελλάδα.

Κατεβάστε ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΚΑΙ ΠΕΡΙΛΗΨΕΙΣ ΤΟΥ ΣΥΝΕΔΡΙΟΥ PDF

Θ. Κούγκουλος, Παρασκευή 13 Απριλίου 2018