Θανάσης Β. Κούγκουλος

ΠΕΡΙΛΗΨΗ

Θανάσης Β. Κούγκουλος

Δρ. Νέας Ελληνικής Φιλολογίας,

Ε.ΔΙ.Π. Τμήματος Ιστορίας και Εθνολογίας Δ.Π.Θ.

(Ενδο)αναφορές περί μυθιστορήματος στα

αυτοτελή ελληνικά λαϊκά μυθιστορήματα του 19ου αιώνα

Η ανακοίνωσή μας επιθυμεί να συνεισφέρει στη συζήτηση για τον ορισμό και τους όρους διαμόρφωσης του ελληνικού λαϊκού μυθιστορήματος του 19ου αιώνα, εντοπίζοντας και σχολιάζοντας ενδοκειμενικές αναφορές για το μυθιστόρημα σε αυτοτελείς εκδόσεις μυθιστορημάτων, κυρίως της περιόδου 1880-1900. Καθώς καίρια σημασία για τον προσδιορισμό της έννοιας του «λαϊκού» ή «δημοφιλούς» διαδραματίζουν η πρόθεση του συγγραφέα και η πρόσληψη του αναγνώστη, επικεντρωνόμαστε α. στη συγγραφή ως θέμα του κειμένου, β. στη σχέση των ηρώων με την «κατανάλωση» μυθιστορημάτων και γ. στην ταυτότητα του αναγνώστη. Στα μυθιστορήματα που εξετάζουμε, οι «ταλαίπωροι και πτωχοί μυθιστοριογράφοι της Ανατολής» παρότι δημιουργούν ωραίες περιγραφές, είναι αναγκασμένοι να μιλούν «πάντοτε περί του Βοσπόρου και του Κερατίου κόλπου» ελλείψει εξωτικών σκηνικών. Καταγράφονται ονόματα επιφανών ξένων μυθιστοριογράφων και διάσημων έργων, αλλά καταδικάζονται τα γαλλικά κατά βάση μυθιστορήματα διότι εκμαυλίζουν τα κορίτσια. Οι ηρωίδες παραδέχονται ευθέως την ανήθικη επίδρασή τους. Καθετί το θαυμαστό, το πλαστό, το φανταστικό, το ονειροπόλο και το σχοινοτενές εκλαμβάνεται ως μυθιστορηματικό στοιχείο. Οι γυναίκες παρουσιάζονται ως μανιώδεις αναγνώστριες, αν και το οικογενειακό τους περιβάλλον απαγορεύει αυστηρά αυτήν την ενασχόληση. Συχνά οι αφηγητές απευθύνονται σε αναγνώστες γένους θηλυκού, που μέσω του μυθιστορήματος έχουν τη δυνατότητα να αναπληρώνουν την άγνοια της ιστορίας και τη φιλοσοφίας. Από τα παραπάνω φαίνεται ότι, τουλάχιστον τις τελευταίες δεκαετίες του 19ου αιώνα, η συγγραφή πρωτότυπων λαϊκών μυθιστορημάτων αντισταθμίζει την βλαβερή επήρεια των μεταφρασμένων και στοχεύει πρωτίστως σ᾽ ένα εγγράμματο γυναικείο κοινό.

Κατεβάστε το ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ του ΣΥΝΕΔΡΙΟΥ PDF

Κατεβάστε το  ΤΕΥΧΟΣ των ΠΕΡΙΛΗΨΕΩΝ PDF