Η 25η Μαρτίου έχει διπλή σημασία για τους Έλληνες. Είναι θρησκευτική και εθνική γιορτή. Είναι θρησκευτική, γιατί γιορτάζουμε τον Ευαγγελισμό της Θεοτόκου και εθνική, γιατί η ημέρα αυτή σηματοδοτεί την έναρξη της ελληνικής επανάστασης ενάντια στην οθωμανική κυριαρχία το 1821.
Με την λέξη Ευαγγελισμός αναφερόμαστε στην χαρμόσυνη είδηση για τον Χριστιανισμό, της επικείμενης γέννησης του Ιησού Χριστού, που δόθηκε από τον αρχάγγελο Γαβριήλ προς την Μαριάμ από την ίδια. Επίσης, με τον ίδιο όρο αναφερόμαστε στην εκκλησιαστική θεομητορική εορτή που τελείται την 25η Μαρτίου προς ανάμνηση του γεγονότος αυτού. Ευαγγελισμός σημαίνει αναγγελία χαρμόσυνης είδησης και ετυμολογικά προέρχεται από το ευάγγελος (=ευ+άγγελος < αγγέλω)
Η φετινή 25η Μαρτίου αποτελεί τη 200ή επέτειο από την κήρυξη της Ελληνικής Επανάστασης – ενός αγώνα για κυριαρχία που κορυφώθηκε όταν ο Μητροπολίτης Παλαιών Πατρών Γερμανός σήκωσε το λάβαρο της επανάστασης στη Μονή της Αγίας Λαύρας. Μέσω του Πρωτοκόλλου του Λονδίνου του 1830, η Ελλάδα αναγνωρίστηκε επίσημα ως κυρίαρχο και ανεξάρτητο κράτος.
Σήμερα τιμάμε την επέτειο της Ελληνικής Επανάστασης του 1821, κατά την οποία το έθνος ξεκίνησε την εκστρατεία του για ανεξαρτησία ενάντια σε τέσσερις αιώνες οθωμανικής κυριαρχίας. Η επανάσταση ξεκίνησε από τα νότια διαμερίσματα του ελλαδικού χώρου επειδή εκεί υπήρχαν πολλοί εμπειροπόλεμοι άνδρες και πλούσια ναυτική δύναμη ώστε να επιτευχθεί ένα δυναμικό χτύπημα από στεριά και θάλασσα.
Γύρω στα μέσα του Μαρτίου του 1821 σημειώθηκαν σποραδικά επεισόδια εναντίον των Τούρκων και το τρίτο δεκαήμερο του ίδιου μήνα εκδηλώθηκαν οι πρώτες συλλογικές επαναστατικές πράξεις: Στις 21 στα Καλάβρυτα, στις 22 στη Μάνη, στις 23 στην Καλαμάτα και στις 24/25 στην Πάτρα και σ’ όλες σχεδόν τις επαρχίες της Πελοποννήσου καθώς και σε άλλες περιοχές (Σάλωνα, Γαλαξίδι, Λιβαδειά, Αταλάντη).
Τον Απρίλιο η επανάσταση απλώθηκε στις Σπέτσες, στα Ψαρά, στην Ύδρα, στην Κάσο, στη Μύκονο, στην Αττική και σε άλλες περιοχές. Στους επόμενους μήνες η επανάσταση απλώθηκε και στις υπόλοιπες περιοχές. Ως ημέρα κήρυξης της Επαναστάσεως αναγνωρίζεται επίσημα η 25η Μαρτίου. Εκείνη τη μέρα συγκεντρώθηκε στην Αγία Λαύρα μεγάλο πλήθος στρατιωτικών δυνάμεων και ο Παλαιών Πατρών Γερμανός ευλόγησε και κήρυξε το ξεκίνημα του επαναστατικού αγώνα. Εκεί, παρουσία προκρίτων και οπλαρχηγών, υψώθηκε το λάβαρο του αγώνα και δόθηκε ο όρκος «Ελευθερία ή θάνατος», ενώ οι πολεμιστές κρατούσαν γυμνά τα σπαθιά τους και τα καριοφίλια βροντούσαν.
Έκτοτε, η 25 Μαρτίου γιορτάζεται από όλους τους Έλληνες και συνηθίζεται να παρουσιάζει η κάθε περιοχή τις δυνάμεις της, τους νέους και τμήμα του στρατού, που παρελάσουν σε ανάμνηση της τότε συγκέντρωσης του στρατού και της λαμπρής εκείνης ημέρας που οι σκλαβωμένοι Έλληνες έπαψαν να είναι ραγιάδες (ραγιάς = ο μη μουσουλμάνος υπόδουλος υπήκοος της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας).
Στις αρχές του 19ου αιώνα το ρεύμα υποστήριξης προς την ελληνική υπόθεση ξεκινούσε στην Ευρώπη. Οι Φιλέλληνες συγκινημένοι από τον αγώνα των Ελλήνων για ανεξαρτησία βοηθούσαν με όποιον τρόπο μπορούσαν. Μέσα από τα έργα τους έθεταν το πρόβλημα της υπόδουλης Ελλάδας, έστελναν χρήματα για τη συνέχιση του αγώνα, ενώ κάποιοι πιο τολμηροί, δεν δίστασαν να πολεμήσουν και να χάσουν τη ζωή τους στο πλευρό των Ελλήνων….
Λαμπρό παράδειγμα ο ποιητής Λόρδος Μπάιρον, ο οποίος ήρθε το 1823 στη χώρα για να συνδράμει στον αγώνα και πέθανε ένα χρόνο αργότερα στο Μεσολόγγι. Το έργο του επηρέασε σημαντικά τον Γάλλο ζωγράφο, Eugène Delacroix. Από τις ιστορίες του για την επανάσταση αντλούσε θέματα για τους πίνακες που ζωγράφιζε.
Στους πίνακες του Delacroix, το πρόσωπο των Τούρκων συμβόλιζε την τυφλή, βίαιη δύναμη και το πρόσωπο των Ελλήνων την ελευθερία και τον πολιτισμό. Όπως ανέφερε στο Ημερολόγιο του το 1822 «Όταν οι Τούρκοι προφταίνουν τους λαβωμένους στο πεδίο της μάχης, η ακόμη και τους αιχμαλώτους τους λένε: Μη φοβάσαι και τους χτυπούν στο πρόσωπο με τη λαβή του σπαθιού τους για να τους κάνουν να σκύψουν το κεφάλι: τους το παίρνουν με μια σπαθιά!…»…
Η ηρωική έξοδος των Μεσολογγιτών το 1826 και ο θάνατος του αγαπημένου του Λόρδου Μπάιρον στο Μεσολόγγι συγκλονίζουν τον Ντελακρουά. Ζωγραφίζει έναν ακόμη εντυπωσιακό πίνακα, με τίτλο «Η Ελλάδα ξεψυχώντας στα ερείπια του Μεσολογγίου» και τον εκθέτει στην γκαλερί Λεμπρέν «προς όφελος των Ελλήνων». Η Ελλάδα παρουσιάζεται απελπισμένη να στέκεται πάνω στα πτώματα των αγωνιστών και πίσω της να στέκεται ο εχθρός που υψώνει τη σημαία….
Ο Ντελακρουά πέθανε το 1863 στο Παρίσι. Η ελληνική επανάσταση αποτέλεσε βασικό θέμα των έργων που ζωγράφισε καθ΄ όλη τη διάρκεια της ζωής του. Σκοπός του ήταν να αναδείξει το δράμα των Ελλήνων που πολέμησαν με σθένος και αυτοθυσία τους κατακτητές τους. Η συμβολή του στην ελληνική προσπάθεια είναι ανεκτίμητη καθώς συγκίνησε και κινητοποίησε για πολλές δεκαετίες τους Ευρωπαίους πολίτες, καθώς η Ελλάδα συνέχισε για πολλά χρόνια μετά την ανεξαρτησία της, τους απελευθερωτικούς πολέμους….
Οι Μεγάλες Δυνάμεις και η Ελληνική Επανάσταση
Όμορφη και Παράξενη Πατρίδα
Να ‘τανε το ’21
Ο Θούριος του Ρήγα Φεραίου
Ας κρατήσουν οι χοροί
Αχ Ελλάδα σε αγαπώ