Του ΑΘΑΝΑΣΙΟΥ Ι. ΚΑΛΑΜΑΤΑ

Κάποτε, ένας πανεπιστημιακός καθηγητής μου, ο Νίκος Ματσούκας, διδάσκοντας το μάθημα της Φιλοσοφίας, σε έδρανα αμφιθεάτρου που δεν έπεφτε ούτε καρφίτσα – αιωνία του η μνήμη, μιας και έφυγε αναπάντεχα στα 74 χρόνια του – έλεγε ότι ο σημερινός άνθρωπος, ενώ εκδηλώνει ακατάπαυστη δραστηριότητα κι έναν αξιοθαύμαστο δυναμισμό σ’ ότι κάμει, στις διαπροσωπικές του σχέσεις παρουσιάζει μια οδυνηρή δυσκαμψία. Ενώ κινείται πολύ γρήγορα κι ενώ κερδίζει χρόνο, τον χάνει μέσα από τις χούφτες του, όπως ο Τάνταλος το νερό στον Άδη. Τεκμηρίωνε τούτην την άποψή του και με ένα περιστατικό. Το βρήκα γραμμένο σ’ ένα άρθρο του και το παραθέτω αυτούσιο ευθύς αμέσως: «κάποτε ο R. Rolland φιλοξενούσε στην εξοχική κατοικία του, στην Ελβετία, τον Μαχάτμα Γκάντι. Ένα απόγευμα ο Rolland του είπε να πάνε σ’ ένα γειτονικό πύργο. Του είπε επίσης ότι μπορούσαν να πάνε με το αυτοκίνητο ή με τα πόδια. Με το αυτοκίνητο θα κέρδιζαν μια ώρα. Ο Γκάντι απάντησε με απορία: να την κερδίσουμε και να την κάνουμε τί;».

Είναι φανερό πως στην προκειμένη περίπτωση ο κορυφαίος Ινδός στοχαστής, επαναστάτης και ακτιβιστής, έδινε στο χρόνο άλλη διάσταση κι όχι αυτή που έδινε η χρονοκτόνος δραστηριότητα του πρακτικού Ευρωπαίου R. Rolland, που κι αυτός, βέβαια, υπήρξε κορυφαίος μυθιστοριογράφος και δοκιμιογράφος, τιμημένος μάλιστα και με Βραβείο Νόμπελ Λογοτεχνίας, στα 1915.

Νίκος Γαβριήλ Πεντζίκης, Πολυκατοικίες, 1971 τέμπερα σε χαρτί, ιδιωτική συλλογή, Αθήνα.