Π Ρ Ο Σ Ω Π Ι Κ Η Κ Α Τ Α Θ Ε Σ Η
«Ότι είμαι το οφείλω τόσο στις ρίζες μου όσο και στα βιώματά μου», γράφει σ’ ένα από τα βιβλία του ο αξέχαστος Κωστής Μοσκώφ, (Στα όρια του Έρωτα και τις Ιστορίας, εκδ. Ιανός, Θεσσαλονίκη 1997, σ. 7). Προφανώς, εδώ, ο Μοσκώφ μιλά για ρίζες ελληνορθόδοξες και οικουμενικές συνάμα. Γι’ αυτές, ευτυχώς, οι περισσότεροι από εμάς του θεολόγους που διδάσκουμε το Μάθημα των Θρησκευτικών (ΜτΘ) στα σχολειά μας παλεύουμε καθημερινά να διασώσουμε, ενάντια στα εθνομηδενιστικά και μηδενιστικά τσιτάτα ουκ ολίγων «πληκτικών γεροντοκόρων», καθώς έλεγε κάποτε ο «νιόνιος» Διονύσης Σαββόπουλος, οι οποίες/οι αρέσκονται να μιλούν για εξοβελισμό του Μαθήματος των Θρησκευτικών (ΜτΘ) από τα Προγράμματα Σπουδών της Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης και την παράλληλη θεσμοθέτηση να γίνει μάθημα προαιρετικό.
Το παρακάτω Δελτίο Τύπου του Πανελλήνιου Θεολογικού Συνδέσμου ΚΑΙΡΟΣ για την αναβάθμιση της θρησκευτικής εκπαίδευσης, αποτυπώνει την αγωνία των Θεολόγων Καθηγητών της πατρίδας μας για την ακόμη μια φορά παλινωδία θεσμικών οργάνων της Ελληνικής Πολιτείας γι’ αυτό το ζήτημα. Ορθότατα τονίζεται «ότι κάθε αναψηλάφηση του καθεστώτος απαλλαγής από το μάθημα των Θρησκευτικών, έστω και υπό το κράτος αποφάσεων – συστάσεων ανεξαρτήτων αρχών, θα είναι επιζήμια τόσο για το ίδιο το μάθημα όσο και για την ομαλή λειτουργία των σχολικών μονάδων».
Ελπίζω ότι η νέα σχολική χρονιά που τον Σεπτέμβριο θα αρχίσει να μην ταλαιπωρήσει ξανά διδάσκοντες και διδασκόμενους, για ένα θέμα, αυτό της απαλλαγής μαθητών/τριών, το οποίο μάλιστα έχει διευθετηθεί ικανοποιητικά.
Δ Ε Λ Τ Ι Ο Τ Υ Π Ο Υ
Χολαργός 4 Αυγούστου 2015
Τα τελευταία χρόνια κάθε καλοκαίρι (συνήθως Αύγουστο) η εκπαιδευτική κοινότητα πληροφορείται νέα μέτρα και νέες ρυθμίσεις που αφορούν σε κρίσιμα για την σχολική ζωή ζητήματα. Ιδιαίτερες «τραυματικές εμπειρίες» έχει αποκομίσει η θεολογική εκπαιδευτική κοινότητα από αιφνίδιες αποφάσεις που σχετίζονται με το πλαίσιο διδασκαλίας και παρακολούθησης του μαθήματος των Θρησκευτικών. Οι εγκύκλιοι του 2008 (περί απαλλαγών) και όσες ακολούθησαν προσπαθώντας να «θεραπεύσουν» τις πληγές που άνοιξαν οι πρώτες, είναι ενδεικτικές της βούλησης του υπουργείου Παιδείας για την ρύθμιση ή απορρύθμιση ενός θέματος που ως μη όφειλε, αναδείχθηκε σε πρώτης γραμμής πρόβλημα για εκπαιδευτικούς (διδάσκοντες και σχολική διοίκηση), γονείς και μαθητές.
Η πρόσφατη – εκ νέου – ανακίνηση μέσω δημοσιευμάτων στον ημερήσιο Τύπο του ζητήματος της απαλλαγής από το Μάθημα των Θρησκευτικών και η «καταιγιστική» ανταλλαγή απόψεων, θέσεων και αντιθέσεων στα μέσα ηλεκτρονικής κοινωνικής δικτύωσης, θέτουν και πάλι, στο προσκήνιο της εκπαιδευτικής επικαιρότητος ένα ζήτημα, για το οποίο όλες οι θεολογικές ενώσεις είχαν συμφωνήσει ότι είχε με ικανοποιητικό τρόπο διευθετηθεί με την κοινοποίηση της τελευταίας εγκυκλίου (23/1/2015),στις σχολικές μονάδες.
Ο σύλλογός μας θεωρεί ότι κάθε αναψηλάφηση του καθεστώτος απαλλαγής από το Μάθημα των Θρησκευτικών, έστω και υπό το κράτος αποφάσεων – συστάσεων ανεξαρτήτων αρχών, θα είναι επιζήμια τόσο για το ίδιο το μάθημα όσο και για την ομαλή λειτουργία των σχολικών μονάδων, όπως έχει ήδη εξηγήσει, μέσω εμπεριστατωμένου υπομνήματος που είχε αποστείλει στο υπουργείο (Σεπτέμβριος 2014). Εκεί είχαμε με έμφαση τονίσει πως η όποια μελλοντική ρύθμιση του υπουργείου για το θέμα αυτό θα έπρεπε να βασίζεται σε τρεις βασικούς άξονες: 1. Στην ισονομία των μαθητών μέσα στη σχολική κοινότητα όσον αφορά τον αριθμό των διδασκόμενων μαθημάτων. 2. Στο σεβασμό της διακριτής ιδιαιτερότητας κάθε μαθητή, στο πλαίσιο της οποίας μπορεί να ασκεί νομίμως το δικαίωμα της απαλλαγής, και 3. Στην υψηλή παιδευτική αξία του Μαθήματος των Θρησκευτικών, που σε περιόδους ιδιαίτερα, όπως η σημερινή, της ποικιλώνυμης κρίσης, μπορεί και μέσω του περιεχομένου του αλλά και με την προσωπική συμβολή όσων το διακονούν μέσα στη σχολική τάξη, να προσφέρει μεγάλες υπηρεσίες στη χειμαζόμενη Ελληνική κοινωνία.
Επομένως πιστεύουμε και ελπίζουμε πως το υπουργείο Παιδείας δεν θα «ανοίξει» και πάλι ένα θέμα, εφόσον δεν υφίσταται προφανής αιτία. Οι όποιες γνωματεύσεις των ανεξαρτήτων αρχών, που σημειωτέον λειτουργούν εντός – και με την έγκριση – της συντεταγμένης Πολιτείας, είναι μεν σεβαστές εφόσον στηρίζονται σε αναντίρρητες πραγματικότητες, ωστόσο δεν μπορεί να αποτελούν το μοναδικό σύμβουλο της βούλησης ενός υπεύθυνου πολιτικού θεσμικού οργάνου, που αποφασίζει και λειτουργεί με γνώμονα την παιδαγωγική αξία και σκοπιμότητα ενός πολυφωνικού και πλουραλιστικού ωρολογίου εκπαιδευτικού προγράμματος, την ιστορία και το περιεχόμενο της εκπαίδευσης στο νεότερο ελληνικό κράτος και φυσικά την πανθομολογούμενη ιδιαίτερη πολιτισμική παράδοση του τόπου αυτού, αναπόσπαστο στοιχείο της οποίας αποτελεί η σύνδεση της καθημερινότητας με τις ποικίλες εκφράσεις της εκκλησιαστικής εμπειρίας, όπως αυτή ποικιλότροπα αποκαλύπτεται στη λατρεία, την τέχνη, τη θεολογία και την ίδια τη ζωή.
Για το Δ.Σ
Ο Πρόεδρος
ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΜΟΣΧΟΣ
Επικ. Καθηγητής Θεολογικής Σχολής
Ο Γ. Γραμματέας
ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΣ
Διευθυντής Λυκείου